به گزارش خبرنگار خبرگزاری بسیج از کردستان، استان کردستان، با جمعیتی جوان، تحصیلکرده و با استعداد، در دهههای اخیر همواره در معرض چالشهایی نظیر بیکاری، مهاجرت نیروی انسانی و رکود اقتصادی بوده است.
این استان باوجود منابع غنی طبیعی، موقعیت جغرافیایی استراتژیک و فرهنگ کار و تلاش، هنوز بخش زیادی از نیروی کار به دلیل فقدان مهارتهای کاربردی، از ورود مؤثر به بازار کار بازماندهاند حالا بیش از همیشه روشن است که راهکار عبور از این وضعیت، نه صرفاً در ایجاد شغل، بلکه در آموزشهای مهارتی نوین، تخصصی و مبتنی بر نیاز بازار است.
شکاف مهارتی، گره کور اشتغال در کردستان
آمارها نشان میدهند که درصد بالایی از جوانان کردستانی تحصیلات دانشگاهی دارند، اما سهم اندکی از آنان در مشاغل تخصصی و پایدار مشغول به کار میشوند و حال علت چیست؟ پاسخ در نبود مهارتهای فنی، کارآفرینی و تطابق آموزش با نیاز بازار کار نهفته است.
دانشگاهها در بسیاری موارد نتوانستهاند دانشآموختگان را برای ورود به عرصه تولید، خدمات یا حتی کسب و کارهای کوچک آماده کنند این موضوع به ایجاد نسلی منجر شده که هم از نظر اقتصادی آسیبپذیر است و هم از نظر روانی دچار ناامیدی و کاهش انگیزه شدهاند.
جوانان، قربانیان خاموش نبود آموزشهای مهارتی
هرچند سرمایه انسانی کردستان بهویژه در حوزه جوانان، مهمترین فرصت توسعهای آن به شمار میرود، اما نبود زیرساختهای مهارتآموزی مدرن، باعث شده این ظرفیت به تهدیدی بالقوه تبدیل شود.
سرخوردگی جوانان از یافتن شغل مناسب، مهاجرت به دیگر استانها یا کشورها، و رویآوردن به مشاغل غیررسمی یا بعضاً پرخطر، از تبعات مستقیم بیتوجهی به آموزشهای مهارتی است.
افزایش آسیبهای اجتماعی نظیر اعتیاد، افسردگی، بزهکاری و بحران هویت در میان جوانان، همه زنگهای خطری است که مستقیماً با بیکاری و ناکامی در اشتغال مرتبط است.
بدون توانمندسازی این قشر از طریق آموزش مهارتهای فنی، ارتباطی، کارآفرینی و حتی مهارتهای نرم؛ مانند تفکر خلاق، مدیریت استرس و تصمیمگیری، نمیتوان انتظار جامعهای پویا، خلاق و سالم را داشت.
نیاز به بازنگری در سیاستهای آموزشی استان
در سالهای گذشته تلاشهایی از سوی فنی و حرفهای، آموزش و پرورش، جهاد دانشگاهی و نهادهای کارآفرینی برای گسترش مهارتآموزی در استان انجام شده، اما پراکندگی فعالیتها، نبود انسجام در سیاستگذاری، کمبود تجهیزات و ضعف در ترویج فرهنگ مهارتمحوری باعث شده نتایج مورد انتظار حاصل نشود.
کردستان برای عبور از بحران اشتغال، نیازمند یک طرح جامع مهارتآموزی است که بر اساس ظرفیتهای بومی، نیازهای آینده بازار کار، تحولات فناورانه و روحیه جوانان طراحی شود.
آموزش مهارتهایی مانند برنامهنویسی، تولید محتوا، تعمیرات تخصصی، صنایعدستی مدرن، گردشگری پایدار، کشاورزی هوشمند و خدمات دیجیتال میتواند پلی میان جوانان و بازار کار امروز باشد.
تحقق این تحول نیازمند مشارکت همهجانبه نهادهای دولتی، بخش خصوصی، مراکز دانشگاهی و خود جوانان است باید زمینهای فراهم شود تا جوانان نهتنها مهارت بیاموزند، بلکه به توانایی راهاندازی کسبوکار، ورود به بازارهای دیجیتال و رقابت حرفهای دست پیدا کنند.
شهرداریها، سازمانهای مردمنهاد، خانههای جوان، مراکز فرهنگی و حتی مساجد، میتوانند به پایگاههای محلی برای آموزش مهارتهای زندگی و اشتغال تبدیل شوند. حضور مربیان بومی، استفاده از تجربه موفق کارآفرینان محلی و طراحی برنامههای آموزشی کوتاهمدت، پارهوقت و آنلاین نیز از راهکارهای عملی برای گسترش این فرهنگ است.
نگاه به آینده کردستان توانمند با نسل ماهر
کردستان میتواند با سرمایهگذاری هدفمند در آموزشهای مهارتی، نهتنها به توسعه اشتغال پایدار دست یابد، بلکه خود به الگویی برای دیگر استانها در توانمندسازی جوانان تبدیل شود. زمانی که جوان کردستانی با افتخار از مهارت خود در صنایعدستی دیجیتال، کشاورزی نوین یا طراحی نرمافزار کسب درآمد کند، دیگر مهاجرت را تنها راه پیشرفت نمیبیند.
پیشرفت واقعی نه از پروژههای سنگین عمرانی، بلکه از تربیت نیروی انسانی توانمند، اخلاقمدار، خلاق و اهل مهارت آغاز میشود. آینده کردستان را همین جوانان میسازند، اگر ابزار ساختن را به آنها بدهیم.
نقش کلیدی مهارتآموزی در ایجاد اشتغال
در ادامه علیرضا زندیان، نماینده مردم بیجار در مجلس شورای اسلامی در جریان دیدار با مدیرکل آموزش فنی و حرفهای استان کردستان، بر نقش کلیدی مهارتآموزی در ایجاد اشتغال و تقویت زیرساختهای توسعهای استان تأکید شد.
نماینده مردم بیجار در مجلس شورای اسلامی با اشاره به شعار سال که از سوی مقام معظم رهبری بهعنوان سال «سرمایهگذاری برای تولید» نامگذاری شده، اظهار داشت: تحقق این شعار، نیازمند گسترش آموزشهای کاربردی و مهارتی بهویژه در میان نسل جوان است.
وی ضمن ارزیابی مثبت از عملکرد اداره کل آموزش فنی و حرفهای کردستان، گفت: این نهاد با برخورداری از تجهیزات مناسب و مربیان مجرب، توانسته گامهای مؤثری در ارتقای توانمندیهای جوانان بردارد؛ از جمله برگزاری دورههای اپراتوری حفاری معدن که منجر به تربیت نیروی کار ماهر در این حوزه شده است.
زندیان همچنین از حمایت نمایندگان مجلس از طرحهای توسعهای در حوزه مهارتآموزی خبر داد و افزود: مجلس چهاردهم با درک اهمیت مهارتمحوری در رشد اقتصادی مناطق محروم، برنامههایی برای تقویت این بخش از طریق تخصیص بودجههای جهشی دارد.
علوی توسعه آموزشهای مهارتی در مناطق روستایی، مراکز دانشگاهی، پادگانها، صنایع و صنوف مختلف را از جمله برنامههای پیشرو دانست و بر لزوم تعامل مستمر با نهادهای قانونگذار و اجرایی برای تحقق این اهداف تأکید کرد.
انتهای خبر/