آذربایجان شرقی با تولید 1300 تن توت از قطب های اصلی توت درختی در کشور

به گزارش خبرگزاری بسیج از آذربایجان شرقی، صادق نادری در اولین دوره جشنواره توت سفید شهرستان هوراند که با حضور بهنام رضوانی نماینده شهرستان های کلیبر، خداآفرین و هوراند در مجلس شورای اسلامی،فرماندار شهرستان و مسئولین شهرستانی، اهالی شهرستان هوراند و مهمانانی از  شهرستان های تبریز، اهر، کلیبر و خداآفرین و با اجرای برنامه های متنوع و نمایشگاه توانمندی های روستایی و عشایری در باغ آقای احمد برناس شهر هوراند برگزار شده بود با اشاره به اینکه شهرستان هوراند قطب تولید توت و رتبه اول استان را در تولید این محصول دارد بر اهمیت فرآوری، بسته بندی و بازاریابی و ایجاد کارگاه های فرآوری و بسته بندی جهت رقابت با بازارهای داخلی و خارجی تاکید نمود.

وی میزان باغات میوه توت در سطح استان آذربایجان شرقی را 200 هکتار اعلام نمود و افزود: از این باغات سالانه بیش از 1300 تن محصول  توت برداشت می شود.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهادکشاورزی استان با بیان اینکه درختان توت بصورت تکی در سطح همه باغات استان وجود دارد افزود: در سطح استان 120 هکتار باغات توت در حوزه نوغان داری هم داریم که که از برگ این درختان در پرورش کرم ابریشم استفاده می شود.

وی با بیان اینکه 75 درصد باغات توت استان در شهرستان هوراند قرار گرفته است ادامه داد: شهرستان هوراند با بیش از 150 هکتار و تولید یک هزار و 150 تن محصول بیشترین سطح کشت و تولید توت استان را به خود اختصاص داده است که ۳۰ درصد محصول تولید شده به صورت تازه خوری و ۶۰ درصد آن به صورت خشک فرآوری و ۱۰ درصد آن به صورت دوشاب شده و روانه بازار می‌شود.

نادری با بیان اینکه درصورت ایجاد صنایع فرآوری از جمله مراکز خشک کن میوه و یا تولید سایر محصولات فرآوری شده  می توان میزان این محصول را در منطقه گسترش داد و عایدی و درآمد بالا و ارزش افزوده بیشتر برای باغداران منطقه ایجاد نمود افزود: همچنانکه برای سماق در این منطقه برنامه داریم ، در تلاش هستیم با شناسایی ارقام برتر سماق و تولید نهال برتر باغات اهلی این محصول را در منطقه و حتی شهرستان های همجوار ایجاد تا ضمن ایجاد باغات جدید و صنایع فرآوری نسبت به صادرات محصولات فرآوری شده اقدام کنیم چون این محصول برند منطقه است و انتظار داریم محل درآمدی خوبی برای بهره برداران باشد.

در راستای شناسایی این محصول، جذب گردشگر و حمایت از کشاورزان اولین دوره جشنواره توت سفید همراه با برنامه های متنوع فرهنگی از جمله پخت نان سنتی یوخا و آش محلی، اجرای بازی های بومی و محلی، اجرای موسیقی آشیقی و آواهای محلی و برپایی غرفه های توانمندی روستایی و عشایری  در ۸ خرداد ماه در شهرستان هوراند برگزار شد.

توت درختی (در گونه‌های مختلف مانند توت سفید، توت سیاه و توت قرمز) از میوه‌های بومی و پرمصرف در بسیاری از کشورها به ‌ویژه ایران، چین، ترکیه و هند به شمار می‌رود. این میوه علاوه بر مصرف تازه‌خوری، کاربرد گسترده‌ای در صنایع تبدیلی، خشکباری، تهیه شیره، مربا و همچنین در پرورش کرم ابریشم دارد.

ایران با داشتن اقلیم متنوع و مناسب برای کشت انواع توت، یکی از تولیدکنندگان مهم این میوه در منطقه به شمار می‌رود. میزان دقیق تولید سالانه بسته به شرایط اقلیمی و گزارش‌های استانی متغیر است، اما طبق آمارهای موجود سالانه بین ۸۰ تا ۱۲۰ هزار تن توت درختی در کشور تولید می‌شود. بیش از ۵۰ درصد از تولید این میوه به‌ صورت تازه مصرف می‌شود و بقیه برای خشک کردن یا تبدیل به فرآورده‌هایی مانند شیره و مربا استفاده می‌شود.

در ایران، برخی استان‌ها به دلیل شرایط آب‌وهوایی، خاک مناسب و فرهنگ باغداری، قطب تولید توت درختی محسوب می‌شوند خراسان رضوی از مهم‌ترین مناطق تولید توت سفید در ایران است؛ به‌ویژه در مناطق حاشیه‌ای مشهد و نیشابور ، در آذربایجان شرقی شهرستان‌هایی مانند هوراند ، مرند، شبستر و مراغه به‌دلیل آب‌وهوای مساعد و درختان کهن‌سال توت، نقش مهمی در تولید توت تازه و خشک دارند. گیلان و مازندران به‌ویژه در مناطق جلگه‌ای، توت سیاه و قرمز به ‌وفور یافت می‌شود؛ همچنین به‌دلیل ارتباط سنتی این مناطق با صنعت ابریشم، کشت توت سفید اهمیت مضاعف دارد. اصفهان و فارس نیز به‌عنوان تولیدکنندگان توت خشک در مناطق خشک و نیمه‌خشک شناخته می‌شوند.

در سطح جهانی، کشورهایی که در تولید توت درختی پیشتاز هستند، عمدتاً با کشت صنعتی و پیوند آن با صنایع تبدیلی یا پرورش کرم ابریشم همراهند چین بزرگ‌ترین تولیدکننده توت درختی در جهان است. چین هم در تولید میوه تازه و هم در استفاده از برگ توت برای پرورش کرم ابریشم پیشرو است. هند دومین تولیدکننده بزرگ توت در جهان، عمدتاً برای تغذیه کرم ابریشم و تولید ابریشم طبیعی. ترکیه با تمرکز بر تولید توت خشک و شیره توت یکی از کشورهای مطرح در حوزه صادرات فرآورده‌های توت است. ایران نیز از نظر تنوع گونه‌ای و تولید توت خشک، در ردیف کشورهای مهم منطقه قرار دارد.  

از مزایای اقتصادی و تغذیه‌ای توت درختی می توان به سرشار بودن آن از آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین C، فیبر و آهن ، دارای اثرات ضدالتهابی، ضدسرطانی و تقویت‌کننده سیستم ایمنی ، توجیه اقتصادی بالا در صورت توسعه صنایع فرآوری (شیره، خشکبار، مربا، آبمیوه) و بازار صادراتی مناسب به کشورهای حوزه خلیج فارس، روسیه و آسیای میانه اشاره نمود.