وقتی کالای بی‌کیفیت ایرانی مردم را به سمت جنس خارجی سوق می‌دهد

درخواست مشتری از فروشنده لوازم التحریر برای آوردن مداد رنگی خارجی ناخودآگاه مرا به خاطرات بچگی‌هایم برد زمانی که همکلاسی دوم دبستان با ذوق و اشتیاق کودکانه مداد رنگی، مداد و ماژیک سوغات خارج از کشورش را به ما نشان می‌داد در دنیای کودکیمان نمی‌دانستیم روزی فرا می‌رسد که جمله «کالای خارجی بهتر از کالای ایرانی است» ملکه ذهنمان شود و در باور همه ما ایرانی‌ها به این شکل نفوذ کند.

افزایش روزافزون نرخ بیکاری و تعطیلی کارخانه‌ها یکی پس از دیگری سبب شده که بسیاری از مسئولان و کارشناسان بر مصرف کالای داخلی تاکید کنند که این امر علاوه بر اینکه سبب حمایت از تولیدکنندگان و چرخیدن چرخ صنعت و تولید کشور می‌شود، چاره‌ای برای حل معضل بیکاری نیز به حساب می‌آید.

توصیه‌ها برای مصرف کالای ایرانی در شرایطی است که همه می‌دانیم کالای داخلی مشکلاتی دارد که مردم را برای خرید آنها دچار شک و تردید می‌کند. پای حرف مردم نشستیم تا نظرشان را درباره این سوال «خرید کالای ایرانی آری یا خیر؟» بپرسیم. 

«با خرید کالای ایرانی موافقم اما متاسفانه بیشتر تولیدات داخلی بی‌کیفیت هستند.» این جمله را از زبان مشتری 31 ساله که به گفته خود استاد دانشگاه است می‌شنوم و با خود می‌گویم بی‌شک «نداشتن کیفیت» یکی از دلایل عمده مردم برای ترجیح جنس خارجی به جنس ایرانی است.

زهره محمدی 30 ساله در پاسخ به اینکه بین کالای ایرانی و خارجی کدام را ترجیح می‌دهد می‌گوید: «جنس خارجی را ترجیح می‌دهم چون از کیفیت آن اطمینان دارم اما در صورتی که کالای ایرانی با کیفیت باشد حتما کالای ایرانی می‌خرم. همین الان هم از برخی کالای باکیفیت ایرانی در خانه استفاده می‌کنم.»

خانم رستمی که خانه‌دار است در واکنش به پرسش ما درباره دلایل ترجیح جنس خارجی به ایرانی می‌گوید: چون کیفیت کالای ایرانی پایین‌تر است. وقتی کیفیت کالای ایرانی بالا باشد قاعدتا جنس ایرانی رو انتخاب می‌کنم چون هیچ چیز جایگزین کالای داخلی باکیفیت نمی‌شود.

وی معتقد است به جای شعار دادن برای مصرف کالای داخلی و حمایت از تولید ملی بهتر از دولت و تولیدکنندگان به فکر بالا بردن کیفیت باشند.

آقای مرادی معتقد است مصرف‌کننده ایرانی در برخی موارد مجبور است کالای بی‌کیفیت ایرانی را بخرد چون بنیه مالی‌اش اجازه نمی‌دهد نمونه خارجی و باکیفیت آن کالا را خریداری کند و می‌گوید: به طور مثال بیشتر خانواده‌های ایرانی به دلیل نداشتن بنیه مالی کافی مجبورند از خودروهای بی‌کیفیت داخلی استفاده کنند.

وی که دلیل ترغیبش برای خرید کالای خارجی را «کیفیت بهتر» می‌داند می‌گوید: مطمئنا اگر کالای ایرانی همین کیفیت را داشته باشد کالای ایرانی می‌خرم و در تکمیل صحبت‌‌هایش می‌افزاید: «البته منظورم از کالای خارجی جنس‌های بی‌کیفیت چینی نیست.»

خانم طبخی نیز درباره خرید کالای خارجی می‌گوید: اگر قیمت کالای کره‌ای و ژاپنی خوب باشد می‌خرم ولی اگر کیفیت کالای ایرانی در حد کالای خارجی باشد و حتی بهتر از آن باشد به طور قطع کالای ایرانی را ترجیح می‌دهم.

وی می‌گوید: خیلی از عروسک‌ها، اسباب‌بازی‌ها و لوازم تزیینی خانه که می‌خریم خارجی است و علاوه بر اینکه زیبا است قیمت پایینی دارد در صورتی که عروسک‌های ساخت ایران قیمت بالایی دارند و به زیبایی عروسک‌های خارجی نیست.

آقای پارسایی با تاکید بر این کلمه که «جنس خارجی، نه چینی» می‌گوید: «اگر کالای ایرانی به کیفیت نمونه خارجی آن باشد صد البته که ایرانی می‌خرم ولی اگر بخواهم بین جنس ایرانی و چینی یکی را بخرم ترجیحم جنس ایرانی است.»

وی با تاکید بر اینکه اگر موبایل‌های داخل بازار ایرانی بود مطمئنا من و همسرم موبایل ایرانی می‌خریدیم و از جنس چینی که کل بازار جهان را گرفته استفاده نمی‌کردیم  با خنده می‌گوید: یادم می‌آید که چند وقت پیش از اسپانیا سوغاتی برایمان آوردند که روی آن نوشته بود ساخت چین.

خانم نژند نیز کالای خارجی را به دلیل داشتن کیفیت به کالای ایرانی ترجیح می‌دهد و می‌گوید: اگر کیفیت کالای ایرانی خوب باشد حتما کالای ایرانی می‌خرم مثلا فرگاز آشپزخانه‌مان جنس ایرانی است و کاملا از آن راضی هستم اما متاسفانه یخچالمان ایرانی و بی‌کیفیت بود و مجبور شدیم دوباره هزینه کنیم و جنس خارجی آن را بخریم.

وی می‌افزاید: برخی از ما حتی کوچک‌ترین وسایل مصرفیمان مثل مسواک و خمیر دندان را خارجی می‌خریم چون معتقدیم کیفیت بهتری دارد.

خانم کاظمی که به گفته خودش شدیدا طرفدار حمایت از تولید ملی است می‌گوید: سعی می‌کنم برای خرید کالا خارجی سریع تصمیم نگیرم و قبل از آن پرس و جو می‌کنم ببینم آیا کالای مشابه ایرانی دارد یا نه؟ اگر مشابه آن جنس در کشور خودمان تولید شود و کیفیت آن هم خوب باشد جنس ایرانی را می‌خرم.

وی می‌گوید: با وجود اینکه طرفدار حمایت از تولید ملی هستم ولی باید اعتراف کنم که همه وسایل برقی منزلم خارجی است چون نمونه‌های ایرانی آنها کاملا بی‌کیفیت هستند.

خانم محبی نیز از نبود کیفیت و خلاقیت در کالای ایرانی می‌گوید و می‌افزاید: «من کالای خارجی را ترجیح می‌دهم چون از نظر قیمت، کیفیت، بسته‌بندی و شکل ظاهر بهتر از جنس ایرانی است به طور نمونه پوشاک خارجی که از نظر زیبایی و قیمت عالی هستند ولی لباس ایرانی اگه ارزان باشد کیفیت ندارد اگر کیفیت داشته باشد خیلی گران است ولی اگر لباس ایرانی با کیفیت خوب و قیمت مناسب در بازار باشد حتما ایرانی می‌خرم.»

کالای داخلی در حال حاضر مسیر پیشرفت را می‌پیماید و هنوز تا رسیدن به ایده‌آل مصرف‌کننده فاصله زیادی دارد چیزی که این روزها فراموش شده این نکته است که کالای ایرانی برای رسیدن به بالاترین حد کیفیت نیاز به پشتیبانی از سوی مصرف‌کننده داخلی دارد زیرا اگر کارخانجات تولیدی کشور بازار نداشته باشند چرخ‌شان نمی‌چرخد و ما به جای اینکه یک کشور تولید‌کننده، مستقل و پویا باشیم روز به روز از نظر کالای مصرفی وابسته‌تر می‌شویم.

مردم ما نباید این مسئله را فراموش کنند که تولید ملی، اساس و حلقه‌ اساسی پیشرفت اقتصادی هر کشوری است زیرا به دنبال خود اشتغال‌زایی، جذب سرمایه، امنیت اقتصادی، مقاوم شدن در برابر تهدیدهای خارجی و غیره را به دنبال دارد. اما در همه بنگاه‌های اقتصادی تولید در یک کفه ترازو قرار دارد و کفه دیگر آن مصرف‌کننده است. مشتری و مصرف‌کننده‌ای که در واقع سرمایه اصلی تولید‌کننده محسوب می‌شوند.

نکته‌ای که نباید نادیده گرفت مسئله تبلیغ رسانه‌هاست. برخی از مردم معتقدند که وقتی تلویزیون در فیلم‌ها و سریال‌های خود کالای خارجی را تبلیغ می‌کند یا زمانی که در ادارات دولتی مسئولان از وسایل خارجی استفاده می‌کنند نمی‌توان از مردم توقع داشت که کالای ساخت داخل مصرف کنند. 

با این اوصاف بخش عمده حمایت از تولید داخلی به دوش مردم است. مسئله‌ای که مقام معظم رهبری در سخنرانی‌های مختلف بر آن تاکید کرده‌اند: «کسانی که مصرف‌کننده هستند – که همه‌ی ملّت ما در واقع مصرف‌کننده‌اند – محصولات داخلی را مصرف کنند که من روی این بارها و بارها تکیه کردم و امروز هم عرض می‌کنم و تکیه می‌کنم. ‌همه سعی بکنند محصولات داخلی را مصرف بکنند، کارگر ایرانی را حمایت بکنند، کارگاه تولیدی داخلی را با مصرف کردن [محصول] آن رونق بدهند».

«محصولات داخلی را مردم مصرف کنند؛ نروند دنبال این نشانه‌ها. حالا مُد شده است بگویند «بِرَند» است، بِرَند فلان؛ بِرَند چیست! بروید سراغ مصرف تولیدات داخلی. آن چیزهایی که مشابه داخلی دارد، متعصّبانه و با تعصّبِ تمام، ملّت ایران، خارجیِ آن را مصرف نکنند».