به گزارش سرویس بسیج عشایری خبرگزاری بسیج، خراسان شمالی پنج هزار خانوار عشایری کوچ رو و نیمه کوچ رو دارد که تاثیر بسزایی در تولیدات این استان دارد، اما در این میان گاهی عشایر از کمترین خدمات نیز بی بهره هستند.
یکی از مهم ترین خدماتی که همواره مورد توجه قرار دارد بحث تعلیم و تربیت است، در حال حاضر سه هزار و 956 دانش آموز عشایری خراسان شمالی در 177 واحد آموزشی مشغول کسب علم و دانش هستند. این در حالیست که برخی از این مدارس به صورت خشتی و گلی و برخی ساختمان و برخی نیز به صورت کانکس هستند.
کمبود کلاس های درس و فضاهای آموزشی یکی از مهم ترین مشکلات بر سر راه تعلیم و تربیت دانش آموزان عشایری است. این دانش آموزان در فضایی کاملا متفاوت با فضاهای آموزشی شهری درس خوانده اند و با مشکلات متعددی مواجه هستند.
شعبانی یکی از والدین دانش آموزان عشایری خراسان شمالی که هم اکنون در مناطق ییلاقی استان گلستان مستقر است در گفت و گو با خبرنگار عصر اترک با اشاره به اینکه دارای سه فرزند در پایه های اول، پنجم و ششم ابتدایی است، گفت: دانش آموزان عشایری از آذر ماه تا اوایل اردیبهشت ماه تحصیل می کنند.
سال تحصیلی دانش آموزان عشایری 5 ماهه است
وی با اشاره به اینکه فرزندانش در حال تحصیل در یک مدرسه خشتی هستند، افزود: زمانیکه عشایر به مناطق ییلاقی به خراسان شمالی سفر می کنند، این مدارس در مناطق قشلاقی توسط برخی از افراد محلی تخریب می شوند و یا حتی تبدیل به انبار می شوند.
وی ادامه داد: دانش آموزان عشایری در سال تحصیلی جاری با مدرسه ای با شیشه های شکسته مواجه شدند و مجبور به استفاده از پلاستیک شدیم اما این پلاستیک ها نیز با وزش باد شدید پاره شده اند.
شعبانی با اشاره به بروز سرمای شدید در ابتدای آذرماه اظهار کرد: این مدارس با مشکل جدی گرمایشی مواجه هستند و هنوز هیچ سوختی به این مدارس اختصاص نیافته است.
وی خاطرنشان کرد: عشایر جزء قشر ضعیف جامعه است و برای تامین سوخت خود با مشکل مواجه است در نتیجه نمی تواند سوختی برای این مدارس نیز تهیه کنند.
وی تصریح کرد: علاوه بر آن منبع آب موجود در مدارس نیز ضدعفونی نشده است و دانش آموزان با مشکل آب برای شرب و سرویس بهداشتی مواجه هستند.
به گفته وی کانکس هایی که به عنوان مدرسه نیز اختصاص یافته است هیچ امکاناتی همچون سرویس بهداشتی ندارد و فقط در قالب یک اتاقک کوچک است.
محمدی یکی دیگر از والدین دانش آموزان عشایری خراسان شمالی در ادامه با بیان اینکه سال تحصیلی برای دانش آموزان عشایری فقط حدود چهار ماه است، تاکید کرد: مدت زیادی از سال تحصلی جدید می گذرد اما هنوز معلمی بر سر کلاس درس حضور پیدا نکرده است.
وی چندپایه و مختلط بودن کلاس درس را از دیگر مشکلات مدارس عشایری بیان کرد.
سوختی به مدارس عشایری داده نشده است
یکی از معلمان مدارس عشایری خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار ما گفت: در گذشته کانکس هایی که به عنوان مدرسه اختصاص داده بودند از قسمت سقف ، چکه می کرد و در قسمت کف کانکس نئوپان هایی وجود داشت که بر اثر رطوبت تخریب می شد و می شکست.
وی محل بیتوته معلمان عشایری را یکی از مشکلات اصلی مدارس عشایری این استان بیان کرد و گفت: تعدادی از معلمان محل اسکان ندارند، معلمان مدارسی که در نزدیکی یکدیگر قرار دارند در یک روستا منزلی را اجاره کرده و چندین معلم در کنار یکدیگر در این محل زندگی می کنند اما گاهی اوقات فاصله بین مدارس خیلی زیاد است و باید این معلم ها فاصله خیلی زیادی را تا محل بیتوته سپری کنند.
وی سوخت را یکی دیگر از مشکلات مدارس عشایری این استان بیان کرد و افزود: هنوز سوختی برای ایجاد گرما در مدارس اختصاص نیافته است.
وی تصریح کرد: یکی از مهمترین دغدغه معلم های عشایری هنگام شروع سال تحصیلی جدید تعمیر مدارس تخریب شده توسط افراد بومی منطقه است که باید اقداماتی همچون گچ کاری و ... را انجام دهند.
امکانات مدارس عشایری مربوط به دهه 60 است
نوروز محمد قنبرزاده مسئول سازمان بسیج عشایری خراسان شمالی نیز به خبرنگار ما گفت: بیشتر امکانات مدارس عشایری این استان فرسوده است بطوریکه نیمکت ها حدودا متعلق به سال 59 یا 60 است و اغلب تخته سیاه ها نیز تخریب شده هستند.
وی اظهار کرد: علاوه بر آن گاهی اوقات دانش آموزان مجبور می شوند تا بر روی یک نیمکت سه نفره چهار و یا بیشتر بنشینند.
وی تامین نوشت افزار و کتاب را از دیگر مشکلات دانش آموزان عشایری عنوان و تصریح کرد: برخی پدرهای دانش آموزان عشایری چوپان و یا کارگر هستند بنابراین بنیه مالی قوی برای خرید و تامین این امکانات ندارند و در بسیاری از مواقع این نوشت افزارها توسط معلم ها تهیه می شود.
به گفته قنبرزاده راه دسترسی به مدارس عشایری یکی دیگر از مشکلات است که دانش آموزان گاهی اوقات مجبور می شوند برای رسیدن به مدرسه یکی دو کیلومتر مسیر را طی کنند.
اعتبار سوخت در راه است
عبدالله رحیمی معاون پشتیبانی اداره کل آموزش و پرورش خراسان شمالی نیز در ادامه در پاسخ به این سوال که در حال حاضر مدارس عشایری استان با مشکل عدم اختصاص سوخت مواجه هستند، گفت: اعتبار مورد نیاز برای تامین سوخت برای این مدارس ارسال شده است.
وی افزود: این اداره کل به ازای هر بخاری مبلغ یک میلیون ریال ارسال کرده و شاید هنوز به دست این مدارس نرسیده است.
کانکس بهترین محل برای تحصیل دانش آموزان عشایری
قربانعلی عبدی کارشناس مسئول آموزش و پرورش عشایر خراسان شمالی همچنین با بیان اینکه استان سه هزار و 956 دانش آموز عشایری دارد، توضیح داد: از این تعداد سه هزار و 210 دانش آموز در مقطع ابتدایی، 665 دانش آموز در مقطع متوسطه اول و 81 دانش آموز نیز در مقطع متوسطه دوم تحصیل می کنند.
وی بیان کرد: از آنجائیکه مدارس عشایر خراسان شمالی در استان گلستان قرار دارد و این جمعیت از ابتدای اردیبهشت ماه از این استان به خراسان شمالی کوچ می کنند، بهتر است که مدارس آن ها به صورت کانکس باشد.
به گفته وی 23 مدرسه عشایری به صورت خشتی و گلی، 84 مدرسه ساختمان و 70 مدرسه به شکل کانکس است.
عبدی خاطرنشان کرد: دانش آموزان عشایر خراسان شمالی سال تحصیلی خود را در استان گلستان سپری می کنند و از ابتدای اردیبهشت ماه که به خراسان شمالی کوچ می کنند کانکس ها به یکی از افراد بومی منطقه سپرده می شود تا از آن ها محافظت کند و تخریب نشوند.
وی تاکید کرد: بهترین محل برای تحصیل دانش آموزان عشایری کانکس است چراکه می توان با سپردن این امکانات به افراد بومی از آسیب رساندن به آن ها جلوگیری کرد.
وی در پاسخ به این سوال که کانکس ها از کیفیت خوبی برخوردار نبوده اند، گفت: در چند سال گذشته تعدادی کانکس از سوی اداره کل نوسازی اختصاص یافت که از کیفیت خوبی برخوردار نبودند اما پیمانکار موظف شده تا اشکالات موجود را مرتفع کند و از سوی دیگر مابقی کانکس هایی که اختصاص یافته مشکلی نداشته و دارای کیفیت خوبی بوده است.
این مقام مسئول درباره امکانات فرسوده این مدارس نیز تصریح کرد: زمانیکه اداره کل نوسازی مدرسه ای را تحویل می دهد تمامی امکانات همچون میز و صندلی، تخته سیاه و ... در آن موجود است که این امکانات بعد از گذشت سال ها فرسوده می شوند و این اداره کل دیگر موظف به نوسازی آن نیستند و امر نوسازی باید از طریق اعتبار سرانه مدارس و مشارکت والدین انجام شود که این امر در مدارس عشایری ضعیف است.
وی ادامه داد: مدارس کانکسی نیز از تمامی امکانات همچون تخته سیاه، میز و صندلی و ... برخودار هستند.
وی در ادامه اظهار کرد: در سال جاری برای تهیه نوشت افزار دانش آموزان عشایری که از لحاظ اقتصادی ضعیف هستند ، از 200 خیر کمک گرفته شد و این لوازم را به صورت رایگان در اختیار دانش آموزان قرار داده شد.
وی درباره محل بیتوته معلم ها نیز گفت: عشایر که در استان گلستان مستقر می شوند دارای خانه های زیادی نیستند و فضای تحصیل دانش آموزان نیز به سختی فراهم می شود بنابراین بیتوته معلم ها یکی از مشکلات اصلی معلمان مدارس عشایری این استان است.
