نقش رسانه‌ها در تقویت فرهنگ داخلی و به تعبیری فرهنگ ایرانی – اسلامی امری انکارنشدنی است و رادیو فرهنگ به عنوان پیشقراول این جبهه رسانه‌ای قرار دارد. شب شعر پیامبر اعظم (ص) که در شهرستان گراش با حضور مدیر رادیو فرهنگ و شاعران برجسته کشوری برگزار شد، فرصت مغتنمی برای مصاحبه با صادق رحمانی، مدیر رادیو فرهنگ را در اختیار خبرگزاری تسنیم قرار داد.
تسنیم: با توجه به مقوله پیچیده فرهنگ، چگونه می‌توان فرهنگ اصیل ایرانی را شناخت و آن را از فرهنگ‌های خرد و درشت وارداتی حفظ کرد؟
رحمانی: تعریف مقوله فرهنگ به دلیل گستردگی که دارد، دشوار و سخت است اما آنچه که در حال حاضر از فرهنگ مطرح می‌شود آداب و رسوم و آئین‌هایی است که در گوشه و کنار ایران دیده می‌شود. باید آداب و رسوم و عقایدی را که تشکیل‌دهنده فرهنگ است، حفظ کرد و در جهت تقویت آن کوشید.
مقوله تهاجم فرهنگی تنها مربوط به کشور ما نمی‌شود بسیاری از کشورهای جهان با فرهنگ مهاجم روبه‌رو هستند اما برخی از کشورها مثل چین و ژاپن با تقویت فرهنگ خود به مقابله با فرهنگ مهاجم می‌روند. در ایران اسلامی نیز باید فرهنگ داخلی را تقویت کرد تا در مقابل تهاجم بتواند از خود دفاع کند.
اگر بخواهیم مصداقی در این زمینه صحبت کنیم مقوله پوشش است. در حال حاضر بسیاری پوشش‌ها با پیام‌های خارجی و غیر ایرانی منقش شده است در صورتی که می‌توان با پیام‌هایی از فرهنگ داخلی این سلیقه و خواست جوانان را تامین کرد. مدتی است که برای نوشته‌های روی لباس‌ها از اشعار حافظ و مولانا استفاده می‌شود که این امر استقبال جوانان را به همراه داشته است.
تسنیم: با توجه به اینکه در فرهنگ باید آرام آرام پیش رفت و کارهای ضربتی تاکنون جواب نداده است، چگونه می‌توان در زمینه‌ای مانند حجاب فرهنگسازی کرد؟
رحمانی: فرهنگ یک جریان سیال است، همچنان که ذهن و اندیشه انسان سیال است. فرهنگ به دلیل این ویژگی سیال بودن قابلیت این را دارد که تاثیر بگذارد و تاثیر ببیند و به همین دلیل باید آرام آرام پیش رفت. درباره مقوله حجاب باید این فرهنگ را به روش‌های مختلف رواج داد امروز بسیاری از مجریان تلویزیون حجاب را رعایت می‌کنند که از نکات مثبت است و به حفظ حجاب کمک کند.
تسنیم: سهم رادیو فرهنگ در این فرهنگسازی چه اندازه است؟
رحمانی: رادیو فرهنگ یک زنجیره‌ای است که در اتصال با نهادهای دیگر نظیر وزارت ارشاد، سازمان تبلیغات، آموزش و پرورش قرار گرفته و باید این نهادها در کنار هم ستاد مشترک فرهنگی در جهت هم‌افزایی فعالیت‌ها تشکیل دهند.
در شبکه فرهنگ برنامه‌هایی زیادی برای تقویت فرهنگ داخلی انجام می‌شود که از مهم‌ترین آنها تقویت زبان فارسی و ترویج سبک ایرانی و اسلامی است. مورد دیگری که در رادیو فرهنگ انجام می‌شود مهندسی محتوای برنامه‌های هنری این رادیو متناسب با فرهنگ داخلی است که بیشتر به صورت ترویجی از طریق تئاتر، شعر و داستان انجام می‌شود.
یکی دیگر از اقداماتی که در رادیو فرهنگ دنبال می‌شود توجه به اقوام ایرانی است، به ویژه آنان که زبان، لباس و موسیقی خاص دارند چراکه زمانی که افکار اقوام ایرانی در قالب‌های مختلف بیان شود به نوعی به انسجام فرهنگ داخلی نیز کمک شده است.
تسنیم: اولویت‌های امسال رادیو فرهنگ چه مواردی بوده و تا چه اندازه موفق شده است.
رحمانی: اولویت اصلی رادیو فرهنگ پرداختن به سبک ایرانی اسلامی، افزایش سواد رسانه‌ای، تقویت زبان فارسی و افزایش سواد فضای مجازی بوده است. نظارت‌های داخلی و نظرسنجی از مردم نشان می‌دهد که تاکنون محتوای قابل قبولی تهیه شده و 70 درصد مردم رضایت دارند.
این نشان می‌دهد که مسیر درست انتخاب شده اما برای اطلاع از میزان تاثیرگذاری در بین مردم احتیاج به یک پیمایش و اثرسنجی است که به دلیل کیفی بودن این مقوله به دشواری می‌توان آن را انجام داد.
تسنیم: با توجه به اینکه امروزه زبان فارسی در فضای مجازی دچار غلط‌گویی‌ها و غلط‌نویسی‌های زیادی شده است، چگونه می‌توان این آسیب را از زبان فارسی دور کرد.
رحمانی: امروزه فضای مجازی به اندازه‌ای آشفته شده که به املا و نحو زبان فارسی ضرر می‌زند و به ویژه در حوزه ساختاری زبان این آسیب بیشتر دیده می‌شود اگر این غلط‌ها پیشرفت کند و اقدامی برای مقابله با آن نشود، به زبان فارسی آسیب جدی می‌زند.
راهکار در این زمینه این است که با آموزش سواد رسانه‌ای مانع این غلط‌گویی‌ها و غلط‌نویسی‌ها شویم. راهکار دیگر حفظ و ترویج زبان مادری است که می‌تواند به زبان فارسی کمک کند علاوه بر اینها دانشگاه‌ها و آموزش‌وپرورش باید در این زمینه کارهای آموزشی و پژوهشی بیشتری انجام دهند.
تسنیم: با توجه به اینکه برنامه‌های رادیو فرهنگ متناسب با فصل‌ها و مناسبت‌های آنها برنامه‌ریزی می‌شود، چه برنامه‌ای برای شب یلدا تدارک دیده شده است.
رحمانی: برنامه‌های فصل زمستان برنامه‌های شاد و مفرحی است و برای شب یلدا برنامه 3 ساعته به نام «یلداگرام » تدارک دیده شده که به صورت گزارش محور است. از آنجا که شب یلدا شبی است که همه گرد هم می‌آیند و به بیان خاطره‌ها می‌پردازند در این شب برای کسانی که دور از خانواده هستند فضایی فراهم شده که از طریق رادیو گردهم آیند و تنهایی این افراد پر شود.
