کاروانسراهای «گلشن و نو» از جمله آثار باارزش در معرض تخریب و نابودی شهر لار است. مکان‌هایی که می‌بایست هم عامل رونق اقتصاد و تجارت منطقه و هم دروازه‌ای برای توسعه صنعت گردشگری باشد، به انبار و یک مجموعه متروکه تبدیل شده است.
سرپرست اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لارستان درباره بازسازی کاروانسراهای «گلشن و نو»، اظهار داشت: چند سال قبل یکی از بانک‌ها برای خرید و سرمایه‌گذاری در کاروانسراهای شهر لار اقدام کرد اما به دلیل آنکه این کاروانسراها دارای مالک خصوصی است و برخی از آنها به ورثه افتاده است، این کار محقق نشد.
کاروانسراهای «گلشن و نو» هیئت امناء ندارند
سیما علویه با گلایه از مالکین حجره‌های کاروانسراها به دلیل آنکه حاضر به تعمیر یا فروش حجره‌های مربوط به خود نیستند، افزود: تنها راه حل نجات کاروانسراها از ویرانی، همگامی و همصدایی فرماندار، دادستان، شهردار، شورای شهر، راه و شهرسازی، واحد بهسازی بافت‌های تاریخی، اوقاف و امور خیریه، اتاق اصناف و میراث فرهنگی است.
وی تصریح کرد: اگر کاروانسراهای «گلشن و نو» به عنوان یک اثر ملی شناخته شود، قانون حاکم می‌شود و امکان سرمایه‌گذاری و خرید حجره‌ها توسط بخش خصوصی و واگذاری حجره‌ها به شکل راحتر صورت می‌گیرد.
علویه با بیان اینکه چندی پیش جلسه‌ای با حجره‌داران کاروانسرا در اتاق اصناف لارستان تشکیل و مقرر شد از بین خود آنها پنج نفر به عنوان هیئت امناء برای تسهیل در هماهنگی‌ها انتخاب شوند، افزود: هیچکدام حاضر به عضویت در هیئت امناء نشدند، چهار کاندیدا هم نام‌نویسی کردند، اما در هنگام دعوت به جلسه حاضر به همکاری نشدند و در واقع حجره‌داران تمایلی برای بازسازی و حفظ این اثر تاریخی ندارند.
برخی از کاروانسراهای لارستان می بایست توسط اداره اوقاف مورد رسیدگی قرار گیرد
سرپرست میراث فرهنگی لارستان با اشاره به اینکه مالکیت برخی از کاروانسرا مثل پشته سنگر متعلق به اداره اوقاف و امور خیریه است و برای رسیدگی نیاز به ورود این نهاد دارد، خاطر نشان کرد: برخی کاروانسراها مثل نو و گلشن، دارای مالکینی خصوصی یا سرقفلی است و متأسفانه بدلیل نبود قانون صریح در این خصوص برای اجبار مالکین جهت فروش یا تعمیر حجره ها، تنها می توان از راه جلسه مسئولان و همکاری مردم کاروانسراهای لارستان را از نابودی نجات داد.
کاروانسراهای نو و گلشن لارستان از مهمترین کاروانسراهای منطقه جنوب کشور
این کارشناس با بیان اینکه کاروانسراهای نو و گلشن از مهمترین کاروانسراهای منطقه جنوب کشور و منطقه لارستان بزرگ است، بیان کرد: این کاروانسراها متعلق به دوره صفویه است و در دوره‌های مختلف تعمیر شده است.
وی با اشاره به اعلام آمادگی چند بخش خصوصی برای خرید حجره‌های کاروانسرا به قیمت روز از مالکان، افزود: با واگذاری این کاروانسراها به بخش خصوصی و تعمیر آن زیر نظر میراث فرهنگی، امکان تبدیل آن به بازارچه تاریخی و جذب توریست وجود دارد که به دلیل عدم همکاری مالکین کاروانسرا این ایده تاکنون محقق نشده است.
در یک سال اخیر جلسه انجمن میراث فرهنگی لارستان تشکیل نشده است
علویه بیان کرد: درصورت تشکیل جلسات مستمر ماهانه انجمن میراث فرهنگی با حضور ادارات مربوطه امکان رسیدگی به مسائل متعدد آثار تاریخی منطقه لارستان مثل آب انبارها، کاروانسراها و غیره که در معرض تخریب و نابودی هستند، می‌توان نتایج خوبی را به دست آورد.
وی درباره تعداد جلسات انجمن میراث فرهنگی در یکسال اخیر گفت: با وجود مکاتبات متعدد با فرماندار سابق، جلسه انجمن میراث فرهنگی در یک سال اخیر تشکیل نشده است و اگر خواهان رفع مشکلات میراث فرهنگی هستیم، این کار مستلزم همکاری، همراهی و همفکری ارگان‌های ذیربط است.
ادامه روند بازسازی کاروانسراهای شهر لار منوط به همکاری مالکان است
سرپرست میراث فرهنگی لارستان با بیان اینکه در سال گذشته با اعتباری بالغ بر 170 میلیون تومان پشت بام کاروانسرا تعمیر شد، تصریح کرد: ادامه روند بازسازی به دلیل خصوصی بودن حجره‌ها مستلزم مشارکت مالکین است.
پس از شنیدن صحبت‌های سرپرست اداره میراث فرهنگی لارستان خبرنگار تسنیم با حضور در کاروانسراهای گلشن و نو شهر لار با برخی از حجره‌داران باسابقه هم کلام شد تا خواسته‌ها و انتظارات آنها را در قبال بازسازی این مکان تاریخی باارزش بشنود.
آماده همکاری با میراث فرهنگیبرای بازسازی هستیم
این حجره‌داران با اعلام آمادگی خود برای هرگونه همکاری با میراث فرهنگی برای بهسازی و بازسازی این آثار تاریخی گرانبهای شهر لار گفتند: با اینکه بارها کارشناسان مختلفی به کاروانسرا آمده‌اند اما تصمیمات گرفته شده به سود حجره‌داران نیست. مرمت‌ها اصولی نبوده و در باران‌های اخیر به برخی از حجره‌ها زیان وارد شد.
حجره‌داران در مورد دلیل عدم ایجاد هیئت امنا در کاروانسرا نیز تصریح کردند: ما راضی به ایجاد یک هیئت امنا برای کاروانسرا هستیم که این مورد نیز همکاری میراث فرهنگی را می‌طلبد و ما از میراث فرهنگی و مسئولین امر می‌خواهیم که با حجره‌داران یک جلسه برگزار و مشکلات را بررسی کنند.
کسبه کاروانسرای تاریخی شهر لار می‌گویند: یکی از توقعاتی که اداره میراث فرهنگی از حجره‌داران دارد این است که مالکان جهت مرمت حجره‌های خود به یکباره عمل کنند و این مورد برای حجره‌دار مشکل است و قادر نیستند هزینه‌ها را یکباره پرداخت کنند.
آنها پیشنهاد می‌دهندکه در یک برنامه‌ریزی از سوی اداره میراث فرهنگی لارستان به صورت منظم و مرحله به مرحله به حجره‌داران جهت ترمیم حجره‌های خود هزینه‌ها اعلام کنند تا اقدام لازم را انجام دهند.
یکی دیگر از خواسته‌های حجره‌داران این بود که بازسازی فضای محوطه کاروانسراها توسط شهرداری و اداره میراث فرهنگی انجام شود، آنها می‌گویند: این که گفته می‌شود تمامی حجره‌ها به بخش خصوصی واگذار شود، کمی کار را مشکل می‌کند زیرا برخی از حجره‌داران حاضر به فروش نیستند.
به گفته حجره‌داران پیشنهاد ما این است که این ترمیم‌ها از طریق خود حجره‌داران و با همراهی شهرداری و میراث فرهنگی به صورت مرحله به مرحله صورت گیرد تا کاروانسرا نیز به آبادی خود برسد.
حجره‌داران اعتقاد دارند اگر مسئولین برای آبادانی و بازسازی کاروانسراهای شهر لار که به نوعی نشان‌دهنده هویت لارستان کهن است، با قدرت وارد شوند حجره‌داران ملزم به همکاری می‌شوند اما باید تصمیمات نیز به صورتی باشد که به نفع دو طرف باشد.
