حضور دلالان و دستفروشان در بازار آجیل

حضور دلالان  و دستفروشان در بازار آجیل 

آقای محمدی یکی از فروشندگان خشکبار و آجیل در شهر شیراز درباره بازار آجیل در شب عید و کیفیت این محصول در گفت‌وگو با تسنیم از حضور دلالانی سخن می‌گوید که با خرید آجیل از تولیدکنندگان و کارگاه‌های فرآوری و مخلوط کردن آن با آجیل‌های سال گذشته یا مخلوط کردن آجیل درجه یک و دو و سه سود کلانی می‌برند و مانع از عرضه محصول باکیفیت به مردم می‌شوند. 

به گفته وی بسیاری از این دلالان پسته و دیگر مغزدانه‌ها را با استفاده از قرص در شرایطی نگهداری می‌کنند که تا سال بعد قابل استفاده باشد اما عرضه آنها به صورت جدا به دلیل بوی ناشی از کهنگی و رنگ آن که سفیدتر از پسته تازه است، مشکلاتی را برای دلالان به وجود می‌آورد بنابراین پسته تازه را با پسته کهنه مخلوط و با قیمت کمتر به مشتری عرضه می‌کنند و اغلب مردم هم متوجه این موضوع نمی‌شوند. 

رضوان کشاورز که از تولیدکنندگان پسته در شیراز است، درباره حضور دلالان در این عرصه می‌گوید: پسته تولیدی در شهر شیراز از نوع « اکبری» است اما مردم شیراز و استان فارس بیشتر پسته « کله قوچی» را می‌پسندند به همین دلیل پسته تولیدی استان توسط دلالان خریداری شده و به دیگر استان‌ها فرستاده می‌شود. 

به گفته وی نه تولیدکنندگان و نه فروشندگان سود قابل ملاحظه‌ای از فروش آجیل و تولید مغزدانه‌هایی مانند پسته نمی‌برند بلکه این دلالان هستند که با واسطه‌گری سودهای کلان به جیب می‌زنند چراکه دلالان پسته را ارزان از تولیدکننده می‌خرند و گران به فروشنده می‌فروشند. 

خسرو فروغان، نائب رئیس اتاق اصناف استان فارس درباره حضور دلالان در بازار شب عید به ویژه فروش آجیل می‌گوید: در تمام صنف‌ها و محصولات نزدیک عید و شلوغی بازارها حضور دلالان یا کسانی که به صورت سیار  اقدام به فروش محصولات می‌کنند، بیشتر دیده می‌شود. 

به گفته وی هر چند نظارت بر فروش محصولات از سوی بازرسان اتاق اصناف انجام می‌شود و امسال علاوه بر بازرسان هر اتحادیه موظف به معرفی بازرسان افتخاری شده است اما تعداد محدود بازرسان و تکثر تخلف مانع رسیدگی دقیق به این امر می‌شود. 

نائب رئیس اتاق اصناف استان فارس در گفت‌وگو با تسنیم از عدم قدرت اتاق اصناف با این افراد سخن می‌گوید و می‌افزاید: اعمال قدرت و برخورد با این دسته از افراد در حوزه سازمان میادین، شهرداری و تعزیرات است و اتاق اصناف قدرت اجرایی ندارد. 

مهمان ناخوانده در دیدوبازدیدهای عید امسال 

بازار آجیل استان فارس این روزها مهمان ناخوانده‌ای نیز دارد که به گواه فروشندگان آجیل و خشکبار این مهمان ناخوانده بدون اینکه رد و نشانی از خود داشته باشد، وارد خانه‌های مردم می‌شود. محمدی فروشنده آجیل در شهر شیراز از ورود پسته چینی به بازار آجیل سخن می‌گوید و آنگونه که این فروشنده باتجربه توضیح می‌دهد این محصول چندان قابل شناسایی نیست. 

این فروشنده می‌گوید: پسته ایرانی رنگ، طعم و بوی بهتری دارد اما پسته چینی اینگونه نیست با این حال با همان قیمت پسته ایرانی در برخی از مغازه‌ها عرضه می‌شود اما نه تنها مشتریان بلکه برخی از فروشندگان نیز نمی‌توانند این نوع پسته را تشخیص دهند و این نیز یکی از آثار حضور دلالان در بازار آجیل است. 

به گفته محمدی پوست پسته ایرانی هر اندازه که خندان باشد یعنی دهانه پسته باز باشد قابلیت ارتجاعی ندارد و با هیچ فشاری دهانه پسته بهم نزدیک نمی‌شود اما پوست پسته چینی و وارداتی قابلیت ارتجاع دارد و با فشار به دهانه پسته بدون اینکه پوست شکسته شود به هم نزدیک می‌شود. 

فروغان، نائب رئیس اتاق اصناف استان فارس با رد این ادعا می‌گوید: پسته چینی وارد بازار نشده اما مقدار کمی پسته افغانستانی، هندی و پاکستانی وارد بازار ایران شده که هنوز نتوانسته جایگاه خود را در میان مردم پیدا کند و به اضافه اینکه این محصولات وارداتی به استان فارس راه نیافته است. 

به گفته وی این پسته‌هایی که فروشندگان از آن به عنوان پسته چینی یاد می‌کنند ممکن است پسته بی‌کیفیت باشد که از استان‌ها و شهرهایی دیگر وارد استان فارس شده باشد. فروغان تاکید می‌کند که در استان فارس پسته غیرایرانی عرضه نمی‌شود. 

نرخ‌های متفاوت در آجیل استان فارس 

یکی دیگر از مشکلاتی که مردم در هنگام خرید آجیل با آن روبه‌رو هستند، نرخ‌های متفاوت است. عبداللهی یکی از خریداران آجیل در شیراز می‌گوید: تفاوت قیمت بین مغازه‌ها زیاد است در یک مغازه انواع پسته از 29 هزار تومان تا 47 هزار تومان عرضه می‌شود اما همان نوع پسته‌ها در یک مغازه دیگر از 33 هزار تومان تا 50 هزار تومان نرخ‌گذاری شده است. 

بانشی یکی از فروشندگان آجیل در شیراز دلیل این تفاوت را عدم نرخ‌گذاری مصوب از سوی اتحادیه می‌داند و می‌گوید: آجیل فروشی مانند میوه یا گوشت نیست که قیمتی از سوی اتحادیه یا اتاق اصناف اعلام شود و همه براساس همان اقدام به فروش کنند، نرخ‌گذاری‌ها به انصاف مغازه‌دارها بستگی دارد. 

محمدی دیگر فروشنده آجیل اما نظر دیگری دارد، وی معتقد است که پسته‌ای که با قیمت بیشتر عرضه می‌شود نمک کم‌تری دارد. وی می‌گوید: برخی از کارگاه‌های فرآوری آجیل از نمک بیشتری برای مزه‌دار کردن آجیل استفاده می‌کنند در نتیجه فروشنده نیز با قیمت کمتری محصول خود را عرضه می‌کند. 

به گفته این فروشنده که خود کارگاه فرآوری آجیل دارد، میزان استفاده از نمک برای مزه‌دار کردن آجیل هیچ شاخص و استانداردی ندارد و هر کارگاهی بنا به سلیقه خود اقدام به این امر می‌کند. 

فروغان از عدم استاندارد و شاخص برای استفاده نمک بر روی آجیل‌ها سخن می‌گوید و معتقد است هرچند تاکنون عرضه این محصولات بر اساس سلیقه خریداران بوده است اما باید تعریفی برای میزان نمک از سوی متولیان انجام شود. 

به گفته وی میزان نمک یا هر طعم‌دهنده دیگری نباید تفاوتی در قیمت محصولات داشته باشد اما گاهی فروشندگان اقدام به جدا و یک‌دست کردن مواد براساس کیفیت می‌کنند که این امر افزایش قیمت را به همراه دارد. 

به باور نائب رئیس اتاق اصناف استان فارس حضور دلالان و تداخل اصناف در شب عید یکی دیگر از دلایل نرخ‌های متفاوت است. فروغان می‌گوید: دلالان با عرضه مستقیم و دور زدن قانون اقدام به عرضه آجیل با قیمت متفاوت می‌شوند. نکته دیگر تداخل اصناف است به طور مثال قنادی‌ها هم آجیل عرضه می‌کنند که این موضوع تنظیم قیمت بازار را با مشکل روبه‌رو می‌کند. 

جیب مردم آب رفته است 

« قیمت آجیل تغییر نداشته اما جیب مردم کوچک شده است» این را آقای رضایی یکی از خریداران آجیل در گفت‌وگو با تسنیم عنوان می‌کند و می‌گوید: امسال نسبت به سال گذشته مقدار کم‌تری آجیل خریدم چراکه قدرت خرید بیش از این مقدار را ندارم. به گفته وی بازار آجیل نسبت به دیگر محصولات نظیر پوشاک و گوشت افزایش قیمت نداشته اما «جیب مردم آب رفته است». 

بانشی فروشنده آجیل بازار امسال را نسبت به سال گذشته کساد می‌داند و می‌گوید: مشتری هر ساله من اگر سال‌های گذشته از هر یک محصولات 2 کیلو خرید می‌کرد امسال از هر محصول یک کیلو خرید کرده است در صورتی که آجیل به لحاظ قیمت نه تنها افزایش نداشته بلکه برخی از محصولات 10 تا 15 درصد نیز کاهش داشته است.