امروز به اشتباه گاه «آیین» را با «دین» به یک معنا میگیرند در حالی که دین در معنای آیین، بی خاصیت، تشریفاتی و یک آداب و رسوم است.
به گزارش خبرگزاری بسیج از بوشهر، دینداری یک مسئولیت و رسالت است. دینداری با آیین متفاوت است. دین در معنای آیین، بی خاصیت، تشریفاتی و یک آداب و رسوم است. امروز به اشتباه گاه آیین را با دین به یک معنا میگیرند. در حالی که مذهب یکی از معانی ۱۲ گانه آیین است. (۱) وقتی مذهب در قالب آیین تعریف میشود به معنای تنزل دین در حد یک آداب و رسوم است که مردم یک جامعه با هر اخلاق و مرامی به آن پایبندند. دین آداب و رسوم نیست. دین احساس عمیق قلبی و اعتقادی است که پشتوانهی آن اعتقاد محکم و خلل ناپذیر به خداست؛ و فرد دیندار عمل به آموزههای دین را در بالاترین اولویت زندگی خویش قرار میدهد. به عبارتی دین در این معنا خط کش است که همهی رفتارها با آن سنجیده میشود. سالهای سال تلاش شده که دین از جایگاه واقعی خود به آداب و رسوم تغییر ماهیت دهد. مردم آداب ظاهری آن همچون نماز، روزه و حج و ... را انجام دهند؛ ولی عملا این اعمال در زندگی شان نقش آفرین نباشد. قرن هاست که رسم بوده مسلمانها وقتی به توانایی مالی میرسند به حج میروند. وقتی به رفتار خیلی از آنها نگاه میشود میبینیم تغییری در آنها ایجاد نشده است. ولی عنوان حاجی به این افراد وجاهت میبخشد. طرف نماز میخواند، چون اگر دیگران بفهمند که او نماز نمیخواند نگاهشان نسبت به او عوض میشود. یعنی زشت است که مردم بدانند او نماز نمیخواند. فلان خانم چادر به سر میکند، چون اگر بدون چادر از منزل بیرون رود مردم از او عیب میگیرند. درست مثل اینکه اگر دختر خانمی عروسی کند و لباس عروس بر تن نکند مورد اعتراض یا طعن دیگران قرار میگیرد. این گونه است که حج رفتن به آداب و رسومی در کنار سایر آداب و رسوم دیگر تبدیل میشود. در اینجا است که دین از مرحله اعتقادی و ایمانی تهی میشود و به آداب رسوم تنزل پیدا میکند.
امروز بزرگترین خطر برای دینداری همین است؛ یعنی تبدیل دین به آیین و آداب و رسوم. آنچه امروز در دانشگاههای ما تحت عنوان معارف اسلامی چه به عنوان درس عمومی یا در دانشکدههای الهیات تدریس میشود علوم اسلامی است، نه مجموعهی اعتقاداتی که به دانشجو تحرک و انگیزهی عمق ایمانی بدهد به طوری که دانشجو در خود تحول و تغییر و احساس عمیق دینداری کند. دلیلش روشن است استاد مأموریت دارد تا مجموعهای از علوم را به دانشجو آموزش بدهد تا وظیفهی قانونی اش را انجام دهد و حقوق خود را دریافت کند دانشجو نیز باید این علوم را فرا بگیرد تا صاحب مدرک شود و با آن شغل آینده خود را تأمین و تضمین کند. در این میان اساتید یا دانشجویانی را که بر اساس رسالت دینی در این میدان نقش آفرینی میکنند نباید نادیده گرفت. آنچه شخصا با آن مواجه بوده ام از مقطع کاردانی تا مقطع دکترا حدیثی غم انگیز دارد.
کافی است سری به مساجد جهان اسلام بخصوص در کشورهای عربی بزنید وقت نماز مساجد پر از مردم نمازگزار میشود؛ ولی این یک نماز بر مبنای: *اقم الصلوه لذکری* نیست. این یک نماز آیینی یا یک آداب و رسوم اجتماعی مثل سایر آداب و رسوم جامعه است. نمازی که به یک آیین و آداب و رسوم تقلیل پیدا کرده است.
اسلام اگر در وجود کسی ریشه دواند دردمند میشود. دغدغههای اصلی اش دین و عمل به آموزههای آن میشود.
ناگفته نماند خیلیها از روی غفلت از ترکیب آیین اسلام استفاده میکنند که منظورشان همان اصل دین در معنای واقعی است.
باید کوشید این دین را با همهی معانی متعالی اش در جامعه نهادینه کرد برخلاف آنچه دشمنان سعی میکنند دین را بی محتوا و در اندازه یک آیین و رسم و رسوم تقلیل دهند.
نصرالله شفیعی، بوشهر، ۱۸ آبان ۱۳۹۹
(۱) معانی آیین: ۱ - رسم، عادت. ۲ - معمول، متداول، مرسوم، سنت. ۳ - شیوه، روش. ۴- کردار. ۵ - قاعده، قانون. ۶ - سامان، اسباب. ۷ - زیب، زینت.۸ - فر، شکوه. ۹ - مذهب، کیش. ۱۰ - تشریفات. ۱۱ - طبیعت، نهاد، فطرت. ۱۲ - شهرآرای، جشن (فرهنگ معین)
انتهای پیام/
امروز بزرگترین خطر برای دینداری همین است؛ یعنی تبدیل دین به آیین و آداب و رسوم. آنچه امروز در دانشگاههای ما تحت عنوان معارف اسلامی چه به عنوان درس عمومی یا در دانشکدههای الهیات تدریس میشود علوم اسلامی است، نه مجموعهی اعتقاداتی که به دانشجو تحرک و انگیزهی عمق ایمانی بدهد به طوری که دانشجو در خود تحول و تغییر و احساس عمیق دینداری کند. دلیلش روشن است استاد مأموریت دارد تا مجموعهای از علوم را به دانشجو آموزش بدهد تا وظیفهی قانونی اش را انجام دهد و حقوق خود را دریافت کند دانشجو نیز باید این علوم را فرا بگیرد تا صاحب مدرک شود و با آن شغل آینده خود را تأمین و تضمین کند. در این میان اساتید یا دانشجویانی را که بر اساس رسالت دینی در این میدان نقش آفرینی میکنند نباید نادیده گرفت. آنچه شخصا با آن مواجه بوده ام از مقطع کاردانی تا مقطع دکترا حدیثی غم انگیز دارد.
کافی است سری به مساجد جهان اسلام بخصوص در کشورهای عربی بزنید وقت نماز مساجد پر از مردم نمازگزار میشود؛ ولی این یک نماز بر مبنای: *اقم الصلوه لذکری* نیست. این یک نماز آیینی یا یک آداب و رسوم اجتماعی مثل سایر آداب و رسوم جامعه است. نمازی که به یک آیین و آداب و رسوم تقلیل پیدا کرده است.
اسلام اگر در وجود کسی ریشه دواند دردمند میشود. دغدغههای اصلی اش دین و عمل به آموزههای آن میشود.
ناگفته نماند خیلیها از روی غفلت از ترکیب آیین اسلام استفاده میکنند که منظورشان همان اصل دین در معنای واقعی است.
باید کوشید این دین را با همهی معانی متعالی اش در جامعه نهادینه کرد برخلاف آنچه دشمنان سعی میکنند دین را بی محتوا و در اندازه یک آیین و رسم و رسوم تقلیل دهند.
نصرالله شفیعی، بوشهر، ۱۸ آبان ۱۳۹۹
(۱) معانی آیین: ۱ - رسم، عادت. ۲ - معمول، متداول، مرسوم، سنت. ۳ - شیوه، روش. ۴- کردار. ۵ - قاعده، قانون. ۶ - سامان، اسباب. ۷ - زیب، زینت.۸ - فر، شکوه. ۹ - مذهب، کیش. ۱۰ - تشریفات. ۱۱ - طبیعت، نهاد، فطرت. ۱۲ - شهرآرای، جشن (فرهنگ معین)
انتهای پیام/
اخبار مرتبط
ارسال نظرات
غیرقابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۰
پر بیننده ها
آخرین اخبار