به گزارش خبرگزاری بسیج زنجان ؛تغيير در سبک زندگي در عدم تمايل زوج ها به فرزندآوري در سال هاي اوليه زندگي مشترک، استفاده افراط گونه از لوازم آرايشي، افزايش مصرف دخانيات در بين زنان يا حتي طولاني مدت در معرض دود سيگار قرار گرفتن، از عمده ترين دلايل نازايي در زنان و سخت باروري در مردان است. آمارها نشان دهنده ميزان بالاي ناباروري در کشور است، هر چند که ايران جزء کشورهاي پيشگام در درمان ناباروري محسوب مي شود اما شيوع نرخ ناباروري ۲۰ درصدي در کل کشور، فاصله زياد ما را با ميانگين هاي جهاني نشان مي دهد.
متخصصين دلايل متعددي را براي بالا بودن نرخ ناباروري در کشور بيان کرده اند که در شرايط کنوني، تأخير در ازدواج، تأخير در فرزندآوري، استفاده از روش هاي پيشگيري از حاملگي به مدت طولاني، مصرف غير متعارف مواد آرايشي، اعتياد به مواد مخدر، چاقي و تغذيه نامناسب، آلاينده هاي زيست محيطي، پوشش و لباس هاي تنگ، امواج و تشعشات الکترومغناطيسي، استفاده از آفت کش ها و سموم و کودهاي شيميايي در کشاورزي، از مهم ترين دلايل آن محسوب مي شود.
بعد از ازدواج ديرهنگام که بايد به عنوان يکي از مشکلات فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي مورد توجه قرار گيرد، عدم تمايل زوج ها به فرزندآوري در بالا رفتن نرخ ناباروري، تأثيرات بسياري دارد. چه بسا که برخي از زن و شوهرها بدون مشورت با پزشک متخصص به روش هاي گوناگون و طي ساليان زياد اقدام به جلوگيري از بچه دار شدن، مي کنند.
دکتر فاطمه قلمرو دزفولي، فلوشيپ نازايي با اشاره به ارتباط بين دير بچه دار شدن و نازايي، با بيان اينکه زمان طلايي براي بچه دار شدن ۱۸ تا ۲۵ سالگي است، اظهار داشت: «بعد از سن ۳۰ سالگي به دليل افزايش اختلالاتي همچون فشار خون حاملگي، سقط و ناهنجاري‌هاي کروموزومي، شانس حاملگي کمتر است. وي ادامه داد: اگر در فرد بيماري‌هايي همچون آندومتريوز و عفونت‌هاي رحمي و لگني وجود داشته باشد، با افزايش سن، اين اختلالات پيشرفته‌تر مي‌شود اما در سنين پايين تر بيماري در مرحله خفيف تر است. در صورتي که بيماري در مراحل اوليه باشد درمان آنها آسان بوده اما در مرحله عود بيماري درمان سخت تر و در بسياري از مواقع غير قابل درمان است. اين متخصص زنان و نازايي افزود: با بالا رفتن سن بيمار، بيماري پيشرفت کرده و در نتيجه آناتومي تخمدان و شکل طبيعي و نيز کارايي آن تغيير مي‌کند و در اين صورت فرد به خودي خود حامله نمي‌شود و بايد از روش‌هاي کمک باروري استفاده نمايد.»
ايران در رتبه هاي نخست واردات و استفاده از لوازم آرايشي در جهان قرار دارد و سن استفاده از محصولات آرايشي در کشور ما بسيار پايين است. برخي از آمارها نشان مي دهند دختران ايراني از ۱۳ سالگي به استفاده از لوازم آرايشي روي مي آورند. «باريم» عنصري از گروه فلزات قليايي است که در بسياري از ترکيبات و املاح آن به شدت در انسان ايجاد مسمويت مي کند. اين عنصر در صنعت کاربرد وسيعي دارد و در ساخت پلاستيک ها، صابون ها و همچنين برخي از محصولات آرايشي، مورد استفاده قرار مي گيرد که مستقيماً از طريق منافذ پوست يا دهان و تنفس وارد بدن مي شوند. تأثيرات منفي اين ترکيبات در جلوگيري از لانه گزيني جنين در رحم، سقط جنين و انواع بيماري هاي قلبي و عروقي به اثبات رسيده است.
«آمار زنان معتاد در کشور رو به افزايش است.» اين جمله يکي از سخت ترين و در عين حال خطرناک ترين تيترهايي است که مي توان در حوزه زنان خواند! کارشناسان اجتماعي دلايل متعددي را براي کشيده شدن زنان به سمت مصرف مواد مخدر بيان مي کنند که از جمله مهم ترين آنها مي توان به عدم مهارت هاي لازم براي موفقيت در زندگي، فقدان شايستگي فردي براي کسب پايگاه شغلي، احساس ناامني و ناتواني در نيل به موفقيت، ناعادلانه دانستن نظام اجتماعي، احساس خشم و بي اعتمادي در خانه، محل کار و مدرسه اشاره کرد. آنچه بايد به آن توجه داشت اين است که پايان تمام مسيرهاي انحرافي که باعث رسيدن زنان به نقطه اعتياد مي شود، يک عارضه اجتماعي واحد وجود دارد؛ «کمترين عارضه اجتماعي اعتياد در زنان، متلاشي شدن خانواده است.»
اگر مواد مخدر، زندگي زناشويي زوجين را به هر دليلي از هم نپاشد، قطعا سابقه استفاده از مخدرها چه صنعتي، چه سنتي و چه صرفا شادي آور و توهم زا و چه استفاده از دخانيات، در ناباروري زنان نقش بسيار مهمي را ايفا مي کند. بر اساس آخرين آمارهاي ستاد مبارزه با مواد مخدر در ايران حدود ۴ ميليون نفر مصرف‌کننده مستمر و غير مستمر مواد مخدر داريم اما تعداد مصرف‌کننده‌هاي مستمر مواد مخدر ۲ ميليون و ۸۰۰ هزار نفر است، از اين تعداد حدود ۷ درصد‌شان را زنان تشکيل مي‌دهند. به عبارتي آمار اعتياد زنان در آخرين شيوع شناسي مصرف مواد مخدر حکايت از آن دارد که به طور تقريبي ۱۹۶ هزار نفر معتاد زن در کشور داريم که سالانه ۷۵۰۰ نوزاد معتاد در کشور به دنيا مي آورند. مصرف شيشه در بين زنان مصرف کننده مواد مخدر از رتبه دوم در سال ۹۰ به رتبه چهارم در سال ۹۴ تنزل پيدا کرده و نگراني اصلي در اين باره شيوع مصرف گل و حشيش بين زنان و دختران جوان است.
آنچه بايد مورد توجه قرار گيرد اين است که مصرف مواد مخدر و دخانيات تنها بر باروري زنان تأثيرگذار نيست بلکه توان باروري مردان نيز به همان نسبت مورد خطر قرار مي گيرد. تحقيقات نشان مي دهد که مصرف مواد مخدر و دخانيات موجب ناباروري شده، زمينه ساز بروز بيماري‌هاي التهابي لگن و «اچ آي وي» است و سقط جنين را در زنان افزايش مي‌دهد. همچنين دود سيگار تاثير بسزايي در ناباروري افراد بر جاي مي گذارد.
دکتر مژگان فولادي جراح و متخصص زنان، در اين باره گفت: «تحقيقات نشان داده است که مصرف مواد مخدر و همچنين دخانيات اثرات قابل توجهي در عدم باروري زنان خواهد گذاشت و حتي دود ناشي از سيگار در زناني که خود سيگاري يا معتاد نبودند اما به مدت طولاني در معرض اين دود قرار داشتند تاثير بسزايي در ناباروري اين افراد دارد.» از سويي ديگر مصرف مواد مخدر موجب اختلالاتي در زنان مي‌شود که باعث کاهش ميل جنسي، اختلال در تخمک گذاري و کاهش تخمک‌ها مي‌شود و در صورت بارداري باعث کاهش رشد جنين و جفت شده و احتمال سقط هاي مکرر را بيشتر مي کند.
طنین یاس - منيره غلامي توکلي
