تجاری‌سازی در بافت تاریخی/ تیشه سودجویان بر تن شاهکار معماری جهان

به گزارش خبرنگار خبرگزاری بسیج از یزد، بافت تاریخی شهر یزد که قدمت آن به دوره پیش از اسلام بر می‌گردد؛ گردشگران داخلی و خارجی زیادی را مجذوب شاهکار معماری خود کرده است؛ بافتی یکپارچه از خشت و گل و آجر که با طبیعت سخت و سختکوشی مردمانِ این دیار کویری خو گرفته است.

با گذر از بافت تاریخی شهر یزد تا چشم کار می‌کند هویت، اصالت، شکوه و زیبایی‌ای به بلندای یک تاریخ بر وجب به وجب معماری این بافت حاکم شده که هر کدام بهره‌ای از هوش و نبوغ معماران بومی برده‌اند و شاید کمتر کسی راز و رمز ساخت آن را بداند.

اگر بلندی دیوار‌ها یا ساخت ساباط‌ها برای ایجاد سایه بیشتر در کوچه‌ها بوده و اگر پیچ‌های کوچه‌های قدیمی برای شکست سرعت طوفان و باد در این منطقه کویری است؛ باریکی کوچه‌هایش هم برای آشتی کنان و خشت و گل و آجرش برای مقاومت بیشتر در گرما و سرمای این منطقه کویری بوده است.

نقش و نگار‌ها و تزئینات خانه ها، بادگیرها، آب انبار‌ها و دیگر بنا‌های تاریخی خود عظمتی منحصربفرد دارند که چشم گردشگران ایرانی و خارجی را می‌رباید و حسرت دیدار چندین باره این خشتی‌ترین شهر جهان را بر دلشان می‌گذارد.

با وجود این بافت تاریخیِ یگانه و اصیل در جهان؛ ساختمان‌هایی هم هستند که با نما‌های غیربومی در بافت تاریخی شهر یزد جلوه‌ای ناخوشایندِ برای زیبای بی‌نهایت این بافت ایجاد کرده‌اند.

انواع نما‌های سنگی و سیمانی با تزئیناتی غیربومی اصالت و هویت این بافت تاریخی را خدشه‌دار و زخمی عمیق بر پیکره این بافت تاریخی وارد کرده که شاید تا سالیان سال نتوان مرحمی برای آن پیدا کرد و جدا از صدمات گسترده‌ای که به میراث کهن فرهنگی و تاریخی و صنعت گردشگری وارد می‌کند؛ متناسب نبودن این بنا‌ها و مصالح با بافت تاریخی در گذر زمان می‌تواند یکپارچگی بافت را به شدت تحت تاثیر قرار دهد.

بدون شک کسی با ساخت و ساز بنا‌هایی با نمای غیربومی مخالف نیست؛ چراکه اینگونه بنا‌ها خود نشانه پیشرفت بشر در زمینه معماری است و در دنیای امروزی ساخت و ساز بناهائی به شکل مدرن امری قابل قبول و لاینفک از زندگی انسان امروزی است.

ولی ساخت بنا‌های مدرن در بافت تاریخی یا ترمیم و مرمت ساختمان‌های قدیمی با نمای غیر سنتی و استفاده از مصالح غیر بومی نتن‌ها همخوانی ندارد بلکه خلل وسیعی در کارائی بافت تاریخی و زیبائی شهری ایجاد کرده است.

انتظار می‌رود مسئولان امر برای همسان‌سازی و تناسب چنین نما‌های غیربومی با بافت تاریخی شهر اقدامات و تدابیر لازم را بیاندیشند تا چهره واقعی بافت تاریخی شهر یزد که لقب میراث جهانی را چند سالی است به دنبال دارد؛ بیش از پیش نمایان باشد.