به گزارش بسیج، ذخاير آب از منابع تجديد شونده محسوب شده و فرآيند تجديدپذيري آن بـه تبعيـت از چرخـه آب در طبيعت است. با اين وجود، مقدار آبي كه از اين طريق در سطح كره زمين يا در هر محدوده جغرافيايي مشخص پديد مي آيد، صرف نظر از تغييرات بين سالي، معين و ثابت است. بـه بيـان ديگـر، مقـدار آب تجديدشونده هايی كه سطح كره زمين هم اكنون و به طور سالانه دريافت مي نمايد، برابر همان آبـي اسـت
كه شايد هزاران سال پيش و از بدو بهوجود آمدن تمدنهای بشری دريافت نموده است. ايـن در حـالي
است كه توزيع مكانی و زمانی مقدار آب تجديدشونده كاملاً متغير بوده و متناسب با توزيع جمعيـت و
نيازهای آبی جوامع بشری نيست.
به رغم اينكه بخش بيشتر سطح زمين را آب پوشانده، تنها بخش ناچيزی از آن بـرای بشـر قابـل اسـتفاده بوده و در واقع، تمام برنامه ريزيهای بشر بايد با توجه به اين محدوديتها صورت پذيرد.
ایران بعنوان یکی از پیشگامان عرصه مدیریت منابع آب از دیرباز همواره مشکلات آبی را بخوبی مدیریت نموده، اما امروزه ایران گریبانگیر بحران آبی است. محدودیت آب قابل دسترس، توزیع غیریکنواخت آن در کشور، الگوی نامناسب شهرنشینی و مراکز سکونتگاهی و شیوه تولید محصولات زراعی از منظر سازگاری با اقلیم کشور، از عوامل تشدیدکننده بحران آب در کشور می باشد.
ایران هماکنون در حال تجربه مشکلات جدی آب است. خشکسالیهای مکرر توأم با برداشت بیش از حد آبهای سطحی و زیرزمینی از طریق شبکه بزرگی از زیرساختهای هیدرولیکی و چاههای عمیق، وضعیت آب کشور را به سطح بحرانی رساندهاست. از نشانههای این وضعیت خشک شدن دریاچهها، رودخانهها و تالابها، کاهش سطح آبهای زیرزمینی، فرونشست زمین، تخریب کیفیت آب، فرسایش خاک، بیابانزایی و طوفانهای گرد و غبار بیشتر است.
کمآبی تحت تأثیر موقعیت اقلیمی ایران است و ابداً موضوع تازهای نیست، اما بحران آب محصول تعامل الگوی توسعه، اقتصاد سیاسی، کیفیت حکمرانی، تحولات جمعیت و اقلیم است.
در این بین استان قزوین که به لحاظ دارا بودن دشت حاصلخیز و باغ های سنتی، جایگاه جهانی دارد، از مقوله کم آبی و بحران آب مستثنی نیست.
قدرت اله مهدی خانی مدیرکل مدیریت بحران استان قزوین در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری بسیج قزوین بیان کرد: احتمال کم آبی در استان قابل پیش بینی است. بارندگی های سالجاری نسبت به مدت مشابه سال قبل، بیش از ۳۰ درصد کاهش داشته و همین امر باعث خواهد شد تابستان امسال در حوزه شرب و کشاورزی استان دچار تنش کم آبی شود.
وی گفت: ستاد پیشگیری از کم آبی استان که به ریاست استاندار قزوین برگزار شد، دستور جلسه ستاد بررسی و پیش بینی کمبود آب مصرفی در حوزه های شرب و کشاورزی و نیز آغاز زودهنگام آتش سوزی ها نسبت به سال گذشته بود تشکیل شد و علاوه بر این، ما نگران تأمین برق استان نیز می باشیم چرا که سال گذشته در چنین روزهایی هنوز بسیاری از چاه های آب، مورد استفاده قرار نگرفته بود و این موضوع نگران کننده است.
پیش بینی آتش سوزی های طبیعی پیش از موعود
مدیرکل مدیریت بحران استان قزوین اظهار کرد: امسال، بدترین سال آبی را تجربه می کنیم و بی سابقه بودن کم آبی امسال در طول پنجاه سال اخیر به اذعان کارشناسان وزارت نیرو، قطعا موجب خواهد شد تا امسال ما با مشکل اساسی در این حوزه مواجه شویم.
مهدیخانی با اشاره به حریق ۲ هزار و ۸۰ هکتاری مراتع و جنگل های استان در سال گذشته عنوان کرد: آتش سوزی های سال گذشته معمولا در اواخر خرداد و اوایل تیرماه بود اما با توجه به تجربه کم آبی استان در سال جدید، پیش بینی می شود امسال پیش از خردادماه شاهد آتش سوزی در مراتع استان باشیم. اما این نگرانی ها به دستگاه های متولی اعلام شده تا مسوولان مربوطه با جدیت بیشتری در صدد اجرای وظایف ذاتی ادارات مربوطه باشند.
صرفه جویی، راه برون رفت از بحران آب و برق
وی افزود: منابع طبیعی، سازمان کشاورزی، محیط زیست، شرکت شهرک های صنعتی استان، شرکت شهرصنعتی البرز، سازمان صمت باید در این امر جدیت لازم را داشته باشند. برخی واحدهای صنعتی دارای وسعت زیادی بوده و تاسیسات این واحدها در محیطی قرار دارد که امکان آتش سوزی را افزایش می دهد و نیاز است تا محیط اطراف تاسیسات از وجود علوفه که به طور طبیعی رشد کرده پاکسازی شود.
مدیرکل مدیریت بحران استان قزوین قزوین با هشدار به هم استانی ها اضافه کرد: هم استانی های محترم امسال هم در بحث مصرف آب شرب و کشاورزان عزیز در آبیاری و همه مشترکین در بحث برق، صرفه جویی لازم را جهت پیشگیری از شرایط بحران در استان داشته باشند تا بروز مشکلات احتمالی در بحث آب و برق پیشگیری شود و پیش بینی ما، سال سخت برای مدیریت بحران و دستگاه های عضو شورای هماهنگی مدیریت بحران است.
برداشت های غیرمجاز و بروز پدیده فرونشست زمین
وی با اشاره به اینکه سیستم های نوین آبیاری استان جهت حفظ سفره های آبهای زیرزمینی و صرفه جویی در مصرف آب کشاورزی است خاطرنشان کرد: با توجه به این امر و همچنین شرایط موجود مبنی بر کمبود جدی آب در استان طی سالجاری، شاهد افزایش سطح زیر کشت محصولات کشاورزی هستیم. لذا حدود دوسال پیگیر این امر در بحث الگوی کشت از سوی جهاد کشاورزی هستیم. علیرغم بارش های خوب طی سال های گذشته، متاسفانه به دلیل برداشت های بی رویه در استان، با پدیده فرونشست زمین نیز مواجه هستیم.
مهدیخانی یادآور شد: لذا بر همین اساس در بحث پلمب چاه های غیرمجاز از سوی جهاد کشاورزی و منابع طبیعی استان اقداماتی انجام شده اما بنظر می رسد این اقدامات جوابگوی مشکلات آتی استان شود.
وی با رد شایعات مبنی بر فروش آب استان به استان های همجوار گفت: حق آبه استان از سد طالقان هر سال به استان تحویل می شود و در بحث سد نهی نیز آبگیری انجام شده که اینها همه جهت رفع نیاز استان بوده و آبی برای فروش به استان های دیگر وجود ندارد و این شایعات را قویا تکذیب می کنیم.
به گزارش بسیج، آنچه موجب برون رفت کشور و استان می شود صرفه جویی دقیق و جدی در مصرف آب است چرا که بحران آب موجب تنش های جدی در تمام حوزه های معیشتی و اقتصادی خواهد شد.