به گزارش خبرگزاری بسیج به نقل از خبرگزاری فارس ،این روزها بسیاری دست به کار شدهاند و به کمک ذوق و سلیقهای که داشتهاند، کسب و کاری فراهم کرده و به واسطه آن درآمد کسب میکنند؛ شاید شما هم یکی از میلیونها هوادار محصولات چرمی در جهان باشید و لابد طی این سالها حداقل یک بار از این محصولات استفاده کردهاید اما آیا تا به حال به فرآیند تولید آن فکر کردهاید؟
چرم سازی یا سراجی یکی از قدیمیترین و اصیلترین هنرهای سنتی ایران است؛ از دیرباز دامداری در مناطق مختلف رونق خاصی داشته و به علت وفور دام، تهیه پوست حیوان در میان این قشر به راحتی میسر بوده است؛ بنابراین در گذشته سراجان و دباغان زیادی در این زمینه فعالیت میکردند.
دباغان پوست حیوان را دباغی کرده و در اختیار سراجان قرار میدادند؛ آنها نیز با هنرمندی خاص به تهیه انواع صنایع دستی میپرداختند و در گذشتههای نه چندان دور ساکنان شهر و روستا برای کفش دوزی، زین سازی، پوشش تسلیحات فردی، افسار و لگام و برخی از وسایل شکار به راسته بازار سراجان مراجعه میکردند.
از مصنوعات چرمی میتوان به انواع کیفهای دستی مردانه و زنانه، جلد اسلحههایی نظیر برنو و پَران، جلد تپانچه و کلت، انواع چمدان، قطار فشنگ، انواع یراق اسب و قاطر، انواع کمربند، کمربندهای ورزش زورخانهای، جلد عینک، جلد دوربینهای شکاری و دیگر لوازم چرمی اشاره کرد اما در حال حاضر کار چرم سازی جنبه تزئینی پیدا کرده و بیشتر به صورت کالاهایی نظیر کیفهای زنانه، جلد موبایل و کمربند عرضه میشود.
دست ساختهها از پوست چرم در ایلام قدمتی طولانی دارند
ناصریفر کارشناس ارشد مردم شناسی در گفتوگو با خبرنگار فارس گفت: دست ساختهها از پوست دام، به ویژه مشکها از وسایلی هستند که از گذشته بسیار دور تا به امروز توسط عشایر و برخی روستاییان زاگرس نشین مورد استفاده قرار میگیرند.
وی افزود: ساخت مشک دو (مشک دوغ) ، مشک آو (مشک آب) ، هیزه (خیک) و کرویان (محل نگهداری کره حیوانی) وظیفههای تخصصی است که به مهارت، تجربه و دانش بومی بالایی نیاز دارد و توسط زنان عشایر و روستایی انجام میگرفته و در کتب محققان مختلف به آن اشاره شده که نشان دهنده استفاده از صنعت چرم در مناطق زاگرس نشین بوده است.
این کارشناس ادامه داد: ساخت این وسایل از پوست انواع حیوانات (بز، بره، گوسفند و بزغاله) و ترکیب آن با مواد مختلف مانند جفت بلوط یا شیره توت جهت دوام این نوع وسایل چرمی، علاوه بر علم بالای عشایر منطقه زاگرس نشین در استفاده از مواد طبیعی و چرمی، نشان از اوج استفاده از صنعت چرم و ساخت انواع وسایل کاربردی در این منطقه دارد.
پس از احساس سرور و افتخار به پیشینه و فرهنگ غنی ایلامیان طی هزارههای گذشته، به سراغ اداره کل میراث فرهنگی استان رفتیم تا حال و روز این هنر صنعت دیرینه را در استان ایلام از آنها جویا شویم.
۸ سال است که وارد حرفه صنعت چرم دوزی شدهام
بهمن رشیدیان یکی از تولیدکنندگان محصولات چرمی استان ایلام در گفتوگو با خبرنگار فارس گفت: از سال ۹۳ به طور حرفهای با حمایت همه جانبه همسرم که نقش استاد کارم را نیز در این حرفه بر عهده داشته وارد بازار کار شدم و در حال حاضر سه نفر به صورت مستقیم در کارگاه ما مشغول فعالیت هستند.
وی در ادامه به مشکلات اقتصادی جامعه اشاره کرد و ادامه داد: در سالهای اخیر به دلیل مشکلات اقتصادی ناچار به تعدیل نیرو شدهایم و این در حالی است که پیشتر حدود ۳۰ نفر به صورت مستقیم در این کارگاه فعایت داشتند.
وقتی خبرنگار فارس از مشکلات این کارآفرین سوال کرد او خندید و گفت: ما طی سالهای گذشته یاد گرفتهایم که به امید مسوولین ننشینیم و خودمان تلاش کنیم تا مشکلات را پشت سر بگذاریم؛ چرا که خیلی از مشکلاتی که پیش رو داریم باید در سطح کلان برطرف شوند و مسوولین آن طور که باید حمایت نمیکنند و مشکلات را مرتفع نمیسازند.
رشیدیان ادامه داد: در سال گذشته دولت در راستای حمایت از کسب و کار ما بخشی از هزینههای بیمه تامین اجتماعی را پرداخت میکرد اما امسال شاهد افزایش ۱۰ برابری هزینه بیمه هستیم و این مبلغ طی یک سال از ۲۲۰ هزار تومان به ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان افزایش پیدا کرده است.
وی با اشاره به کیفیت بالای محصولات تولیدی در استان گفت: حمایت از واحدهای تولیدی تنها به معنی ارائه تسهیلات نیست و مسوولین در همه ی زمینهها باید یاری گر تولید کنندگان باشند.
اگر تولید کنندگان محصولات چرمی به دور از نوسانات بازار اقتصادی کشور، دغدغهی تأمین مواد اولیه نداشته باشند به راحتی میتوان برای صادرات آن در سالهای آینده نیز برنامه ریزی کرد.
رشیدیان افزود: اگر شرایطی ایجاد شود که تولید کنندگان به دور از نوسانات بازار اقتصادی کشور، دغدغهی تأمین مواد اولیه نداشته باشند به راحتی میتوان برای صادرات این محصولات در سالهای آینده نیز برنامه ریزی کرد.
مشکلات صنعت چرم
مینا نجفنیا، یکی از کارآفرینان موفق حوزه چرم استان ایلام در گفتوگو با خبرنگار فارس گفت: از جمله مشکلاتی که این روزها با آن مواجه هستیم؛ نداشتن بازار فروش، در دسترس نبودن مواد اولیه، مشکلات مربوط به بیمه، عدم حمایتهای مادی و معنوی از قبیل تسهیلات کم بهره و همیاری در زمینه تبلیغات برای فروش کالاها بوده که لازم است استانداری و اداره کل میراث فرهنگی استان در این زمینه هماهنگیها و اقدامات لازم را به عمل بیاورند.
بیمه فعالان صنعت چرم به صورت آزاد محاسبه میشود
غلامی روابط عمومی اداره کل تأمین اجتماعی ایلام در گفتوگو با خبرنگار فارس گفت: در سالهای گذشته بیمهای به نام «بیمه کمک دولت» وجود داشت که درصدی از تعرفه حق بیمه را کارفرما و مابقی آن را دولت به اداره تأمین اجتماعی پرداخت میکرد؛ اما در حال حاضر امکان ارائه این خدمت وجود ندارد و به جز بیمه کارگران ساختمانی، مابقی تعرفههای بیمه تأمین اجتماعی از جمله بیمه فعالین صنعت چرم دوزی، به صورت آزاد محاسبه میشوند.
وجود ۱۵ کارگاه فعال سراجی در ایلام
نورالدین محسنی معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان ایلام در گفتوگو با خبرنگار فارس گفت: در حال حاضر تعداد ۱۵ کارگاه فعال سراجی در استان مشغول به فعالیت هستند که این کارگاه با تولید انواع محصولات چرمی نظیر: انواع کیفهای زنانه و مردانه، کمربند، جا موبایلی، دسته کلید و... برای بیش از ۳۰۰ نفر شغل ایجاد کردهاند.
وی افزود: اعطای تسهیلات، اعزام به نمایشگاهها، بیمه صنعت گران، برگزاری نمایشگاه فروش و برگزاری دورههای آموزشی از جمله فعالیتهایی بوده که در راستای حمایت از فعالین حوزه چرم دوزی (سراجی) صورت گرفته است.
عدم پاسخگویی معاون اقتصادی استانداری ایلام
در ادامه برای پیگیری مطالبات این کارآفرین به سراغ مسوولین استانداری رفتیم تا در این زمینه گفتوگویی با آن ها داشته باشیم و بتوانیم گره اصلی مشکلات این کارآفرینان را پیدا کنیم؛ اما پس از تلاشهای مکرر خبرنگار فارس برای گفتوگو با معاونت اقتصادی و روابط عمومی استانداری ایلام، متاسفانه هیچ یک حاضر به پاسخگویی در این زمینه نشدند و اعلام کردند: ما در این زمینه هیچ پاسخی برای رسانهها نداریم و کارآفرینان باید برای حل مشکلات خود به صورت شخصی به استانداری مراجعه کنند تا مشکل آنها بررسی شود.
حال باید دید دلیل عدم پاسخگویی استانداری به خبرنگار فارس چه بوده و مراجعهی جداگانه افراد به چه منظور صورت میگیرد؟ آیا بررسی رنگینتر بودن خون افراد در دستور کار قرار گرفته یا مسوولین استانداری به دنبال ارائه نسخههای متناسب با هر فرد هستند؟!
واضح است که در اوضاع اقتصادی کنونی جامعه و در شرایطی که مردم به دلیل فشارهای مالی، اولویتی برای صنایع دستی در سبد خرید خود ندارند؛ یکی از آسیب پذیرترین اقشار جامعه آنهایی هستند که از راه تولید و فروش این محصولات ارتزاق میکنند.
این روزها که مردم ترجیح میدهند پول هایشان را در دستشان نگه دارند تا این که یک کیف پول چرم خالی را حمل کنند (با فرض داشتن پول برای خرید کیف پول چرم)، لزوم حمایت دولت از تولید کنندگان بیشتر به چشم میآید؛حمایتی از جنس کم کردن مالیاتها، ارائه مشوقهای تولید، برنامه ریزی برای از بین بردن دغدغههای تولید کنندگان (تأمین مواد اولیه با قیمت تضمین شده) و...
در صورتی که امکان اجرای موارد فوق وجود نداشته باشد، عدم افزایش واردات بیرویه، عدم افزایش حق بیمه، پاسخگویی به مشکلات و دغدغههای مردم و عدم فلج کردن کارآفرینان و تولید کنندگان نیز بیتاثیر نخواهد بود.