خبر خوب برای دانشجویان دکتری علوم انسانی/ وقتی کرسی‌های علمی ترویجی امتیازآور می‌شوند
به گزارش خبرگزاری بسیج از بوشهر، بخش نخست گفت‌وگو با عباس عاشوری‌نژاد رئیس هیئت اندیشه‌ورز تعالی علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر با محور فعالیت‌های این هیئت در کمک به معاونت علوم انسانی و هنر دانشگاه در طراحی فعالیت‌های علمی، انجام مأموریت‌های اصلی و شناسایی ظرفیت‌های علمی و ارائه پیشنهادهای عملیاتی، فعایت هیئت اندیشه‌ورز در هشت بند آیین‌نامه ابلاغی، بررسی مسائل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و ... استان بوشهر و مصوبات این هیئت منتشر شد.
در بخش نخست عباس عاشوری‌نژاد تأکید کرد که هیئت‌های اندیشه‌ورز نباید به دنبال کار اجرا باشند و از راه‌اندازی دبیرخانه اتحادیه دانشگاه‌های حوزه خلیج‌فارس خبر داده و عنوان کرده بود که رشته‌های علوم انسانی به دلایل متعدد در تمام دانشگاه‌ها مورد بی‌توجهی قرار گرفته‌اند.
رئیس هیئت اندیشه‌ورز تعالی علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر در بخش نخست گفت‌وگو از تدوین و نگارش سند توسعه اجتماعی و فرهنگی استان بوشهر خبر داده و بیان کرد که بعضی از استادان حوزه علوم انسانی صاحب فکر، اندیشه و تدبیر را مورد توجه قرار دادیم تا از ظرفیت آنان استفاده کنیم.
اکنون بخش دوم گفت‌وگوی خبرگزاری بسیج، با عاشوری‌نژاد را در محورهای تعامل و هم‌اندیشی هیئت اندیشه‌ورز با مسئولان اجرایی و گروه‌های علمی دانشکده‌ها، دستاوردهای هیئت در بیش از دو سال و نیم فعالیت، راه‌اندازی مجلات و فعالیت هیئت اندیشه‌ورز در بحران کرونا و آموزش مجازی و ... را می‌خوانیم.
نحوه تعامل و هم‌اندیشی هیئت با مسئولان اجرایی استان و شهرستان‌ها و معاونت‌ها و گروه‌های علمی دانشکده‌ها در حل مسائل و چالش‌ها چگونه بوده است؟
عاشوری‌نژاد: با گروه‌های علمی و دانشکده‌ها که دائماً مرتبط هستیم. تا قبل از دولت جدید، این اتفاق(تعامل و ..) تا حدودی رخ می‌داد به‌ویژه اینکه یکی دو مسئول اجرایی استان از اعضای هیئت علمی دانشگاه، مشاور استاندار و مدیرکل حوزه و معاون اجتماعی استاندار بودند و چند جلسه با آنان داشتیم؛ ولی با تغییر دولت و اتفاقات جدیدی که افتاده و تغییراتی که پیوسته در حال رخ دادن است، امیدواریم با ثباتی که حاصل می‌شود، دوباره این برنامه را داشته باشیم تا از مسئولان اجرایی استان و آنانی که شاخص هستند و می‌توانیم نظرشان را استفاده کرده و با آنان تعاملی داشته باشیم، دعوت کنیم و مسائل و چالش‌های استان را با آنها به بحث بگذاریم.
به دلیل اینکه عنوان دانشکده موضوعی «خانواده» است با گروه‌های مرتبط با خانواده مانند گروه جامعه‌شناسی، گروه روانشناسی و گروه معماری و البته رشته‌های دیگر مانند برنامه‌ریزی آموزشی و تعلم و تربیت اسلامی در ارتباط و تعامل مداوم هستیم.
گروهی مجازی هم ایجاد شده که اعضای آن، مدیران گروه هستند که گاهی اوقات نظر همکاران و دوستان را می‌گیریم و نظر هیئت و مباحث مورد بحث را به اطلاع آنان می‌رسانیم؛ چراکه معتقدیم واقعاً قلب تپنده دانشگاه مدیران گروه هستند، نه رؤسای دانشکده‌ها و نه معاون علمی و نه رئیس دانشگاه. یعنی اگر یک گروه کار خودش را درست انجام دهد، بقیه کارها به‌درستی صورت می‌گیرد؛ بنابراین تعامل و هم‌اندیشی هیئت با مدیران گروه می‌تواند خیلی از مسائل و چالش‌های دانشگاه را حل و فصل کند.
دستاورد یا دستاوردهای هیئت اندیشه‌ورز استان بوشهر در بیش از ۲ سال و نیم فعالیت مستمر را تشریح کنید.
عاشوری‌نژاد: در مدت دو سال و نیم که هیئت اندیشه‌ورز در استان بوشهر مشغول فعالیت بوده است، یک بخش از جلسات به تصویب رشته‌های جدید جامعه‌شناسی ورزش، مشاوره، تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی، مدیریت ورزشی و تصویب رشته‌ها براساس شاخص‌های تناسب رشته با نیاز منطقه، کاربردی‌بودن، موجود بودن اعضای هیئت علمی و برآورد متقاضیان اختصاص داشت و حدود هشت جلسه از جلسات هیئت به تصویب این رشته‌ها اختصاص پیدا کرد.
پس از اینکه ظرفیت‌ها را شناسایی و با مدیران گروه صحبت کردیم و رویکرد بین‌رشته‌ای را برای آنان توضیح دادیم، پیشنهادهایی رسید و مورد بررسی قرار گرفت. خیلی از پیشنهادهای راه‌اندازی رشته رد شد؛ چراکه این شاخصه‌ها برای هیئت خیلی مهم بود که رشته حتماً باید منطبق با نیاز منطقه یا استان و حتماً کاربردی باشد. در حوزه علوم انسانی حتی حتماً باید اعضای هیئت علمی آن رشته را داشته باشیم تا نخواهیم بیش از حد هزینه کنیم. باید به فکر استخدام اعضای هیئت علمی برای رشته‌ای که فکر می‌کنیم مورد نیاز است و اینکه متقاضی داشته باشد، باشیم؛ چراکه اکنون خیلی از رشته‌های خیلی خوب و نظری داریم؛ اما متقاضی ندارد. چه فایده دارد وقتی رشته‌ای متقاضی نداشته باشد؟ در این‌صورت راه‌اندازی آن رشته نه تنها نمی‌تواند کمکی به دانشگاه بکند؛ بلکه باری هم بر دوش دانشگاه گذاشته می‌شود.
بنابراین بعد از برگزاری جلسات متعدد، نهایتاً به رشته‌های جامعه‌شناسی ورزش، مشاوره، تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی و مدیریت ورزشی رسیدیم که به مدیریت علمی اعلام و ابلاغ کردیم که اگر این رشته‌ها را داشته باشیم، می‌توانیم علوم انسانی را کمک و یاری کنیم و در واقع کل دانشگاه تقویت می‌شود.
در راستای راه‌اندازی مجلات علمی-پژوهشی مرتبط چه اقداماتی انجام شده است؟
عاشوری‌نژاد: جلساتی در راستای راه‌اندازی مجلات علمی و پژوهشی با همه فراز و فرودها و تنگناهایی که در این مسیر وجود دارد، برگزار شد و درنهایت با توجه به سوابق اعضای هیئت علمی و موارد دیگری که مورد توجه قرار گرفت به این نتیجه رسیدیم که اگر دو مجله داشته باشیم، خیلی خوب است؛ یکی در حوزه علوم رفتاری و یکی هم به‌طور خیلی مشخص میان‌رشته‌ای حوزه هنر و معماری؛ اما هیچ‌کدام از این دو هنوز اجرایی نشده است؛ اگرچه برای هرکدام هم به یک نفر از اعضا مأموریت دادیم که مدارک لازم را جمع‌آوری کند.
شرایطی را که برای مدیرمسئول، سردبیر و اعضای هیئت علمی تعیین کرده‌اند و ماجرایی را هم که دانشگاه‌های دولتی راه‌اندازی کرده‌اند و اجازه نمی‌دهند اعضای هیئت علمی‌شان با ما به‌ویژه در زمینه مجله همکاری داشته باشند، موجب شده که به‌رغم تلاش و وقت زیاد هیئت، تلاش‌ها تاکنون بی‌ثمر باشد؛ این موضوع واقعاً می‌تواند خیلی به پیشرفت علوم انسانی و هنر کمک کند به‌ویژه در رشته‌های تحصیلات تکمیلی و نیازمندی که دانشجویان برای چاپ مقاله علمی-پژوهشی و نیازی که استادان برای ارتقا دارند. امیدوار هستیم راهکار دیگری برای راه‌اندازی مجلات علمی-پژوهشی پیدا که مشکل تا حدودی حل شود.
از دستاوردهای دیگر هیئت اندیشه‌ورز تعالی علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر می‌توان تمرکز بر حوزه کرسی‌های علمی-ترویجی را ذکر کرد. در این زمینه اولویت‌ها را مورد توجه قرار دادیم و اینکه استادان چگونه می‌توانند در کرسی‌ها شرکت کنند و چگونه می‌توانیم در استادان ایجاد رغبت کنیم، مجموعاً در بیش از ۲۰ کرسی برگزار شده به جز یک کرسی شخصاً این افتخار را داشتم که مدیر تمام کرسی‌های علمی-ترویجی باشم و فُرمی هم تهیه کردیم و چارچوب و اهمیت این کرسی‌ها را برای اعضای هیئت علمی توضیح دادیم.
اتفاق خوبی که در دو سه ماه اخیر رخ داد، این بود که برای رشته دکتری زبان و ادبیات فارسی با مدیرگروه تماس گرفتیم و کاملاً او را توجیه کردیم، یکی از دانشجویان که برای فارغ‌التحصیلی امتیاز کم داشت، مقالاتش را چاپ کرده بود، این کرسی را برای کرسی علمی-ترویجی به‌عنوان بخشی از نمره پایان‌نامه دکتری، یعنی آن بخش مربوط به چاپ مجلات تعریف کرده و کرسی را برگزار کردیم و دانشجو فارغ‌التحصیل شد و این کمک خوبی بود و در واقع عملاً اکنون راه را باز کردیم که دانشجویان دکتری رشته علوم انسانی بتوانند از امتیاز این کرسی‌های علمی-ترویجی استفاده کنند.
اینکه اعضای هیئت اندیشه‌ورز علاوه‌بر اینکه کار اندیشه‌ورزی می‌کنند، اگر حداقل در یکی از شوراهای آموزش یا پژوهش دانشگاه حضور داشته باشند و به‌طور مشخص در شوراهایی که رئیس شورا هم حضور داشته باشد، پل ارتباطی قوی‌تر می‌شود.پیشنهاد چهار کتاب با رویکرد تعالی در علوم انسانی و هنر داده‌ایم و نگاه‌مان این بوده که حتماً یا کتاب مرجع یا کمک‌درسی باشد؛ اما این پیشنهادها به جایی نرسیده است؛ چراکه زمان زیادی گذشته و جوابی نگرفته‌ایم. فکر می‌کنم حدود دو سال پیش بود که پیشنهاد این چهار کتاب را دادیم و این هم واقعاً خودش یک معضل است که خیلی از کتاب‌هایی که چاپ می‌شد به دلیل اینکه مرجع یا کمک‌درسی نبودند، خاک می‌خوردند و همه دانشگاه‌ها گرفتار این مصیبت بودند؛ اما به این موضوع توجه کردیم که این چهار کتاب می‌تواند کمک کند و البته اکنون هم با حوزه نشر همکاری کامل داریم و لیست کتاب‌هایی که قرار است در حوزه علوم انسانی چاپ شود به هیئت ارائه داده می‌شود و راجع به آنها بحث می‌کنیم و آنهایی را که مخاطب ندارد، نادیده گرفتیم. در حقیقت با توجه به محدودیت‌های بسیار زیادی که همه واحدهای دانشگاهی به‌ویژه واحد بوشهر در راستای مسائل مالی گرفتار آن است؛ کنترل کردیم که هر کتابی در حوزه علوم انسانی و هنر چاپ نشود.
بحران کرونا و موضوع آموزش مجازی چه تأثیری بر فعالیت هیئت اندیشه‌ورز استان بوشهر داشته است؟
عاشوری‌نژاد: یکی دیگر از دستاوردهای هیئت این بود که روی موضوع آموزش مجازی که به‌دنبال بحران کرونا آغاز شد، بحث کردیم. اینکه چه موانعی وجود دارد و برای رفع آن موانع چه راهکارهایی وجود دارد و همه اینها را مکتوب کردیم و به معاونت علمی دانشگاه ارائه کردیم و در این مدت خیلی از مشکلات سامانه‌ها برطرف شده و بعضی از این مشکلات که برطرف شده از طریق دفتر مرکزی حل شده است. از همه جا پیشنهاداتی رسیده بود و احتمالاً پیشنهادات هیئت هم مورد توجه قرار گرفته و برخی هم متعلق به خودِ سیستم انفورماتیک دانشگاه بود که بررسی کردیم برای اینکه دانشجویان راحت‌تر بتوانند انتخاب واحد و استادان بهتر بتوانند کلاس‌ها را برگزار کنند، چه کارهایی باید صورت بگیرد.
سن بعضی از استادان بالاست و آشنایی با کامپیوتر ندارند و ارتباط با سامانه‌ها، چگونگی برگزارکردن کلاس، طرح سؤال، اعلام نمرات و ... نداشتند. به‌طور مشخص این استادان را شناسایی کردیم و پس از شناسایی، مکانی در دانشگاه برای آنان تعریف و از آنان دعوت شد که با حضور یک کارشناس با حفظ پروتکل‌های بهداشتی کلاس‌شان را در دانشگاه برگزار کنند؛ بنابراین آموزش‌دادن این دسته از استادان و کمک‌کردن به آنان در راستای برگزاری کلاس‌ها به‌صورت مجازی خیلی مهم بود و هیئت اندیشه‌ورز سهم زیادی در این قضیه داشت.
یکی دیگر از دستاوردهای هیئت اندیشه‌ورز دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر همکاری با طرح راه‌اندازی دبیرخانه اتحادیه دانشگاه‌های حوزه خلیج‌فارس بود، آیین‌نامه اتحادیه که نوشته شد، بند بند آنها را مورد مطالعه قرار دادیم، ملاحظات آن را گفتیم و در تدوین نهایی آن طرح، هیئت اندیشه‌ورز نقش قابل توجهی داشت.
از دیگر اقدامات هیئت اندیشه‌ورز می‌توان به ارائه مشاوره به معاونت علمی دانشگاه اشاره کرد که مرتباً طی این مدت دو سه نفر معاون علمی تعویض شدند؛ اما با همه آنها ارتباط خوبی داشتیم؛ به این شکل که آنان را به گروه دعوت و عضو ثابت گروه مجازی می‌کردیم، حتی قبل از اینکه این موضوع تصویب شود که معاونت علمی باید عضو هیئت اندیشه‌ورز باشد، گروه مجازی داشتیم و تمام معاونان علمی را که تعویض می‌شدند، یک به یک عضو می‌کردیم و دائماً آنان را در جریان کار هیئت قرار می‌دادیم.
امیدواریم سال ۱۴۰۱ بتوانیم دانشکده موضوعی خانواده را راه‌اندازی کنیم
عاشوری‌نژاد: نکته‌ای که قابل توجه است، اینکه اعضای هیئت اندیشه‌ورز علاوه‌بر اینکه کار اندیشه‌ورزی می‌کنند، اگر حداقل در یکی از شوراهای آموزش یا پژوهش دانشگاه حضور داشته باشند و به‌طور مشخص در شوراهایی که رئیس شورا هم حضور داشته باشد، این پل ارتباطی قوی‌تر می‌شود. در واحد بوشهر این افتخار را دارم که هم عضو شورای آموزشی دانشکده و هم عضو شورای پژوهشی دانشگاه هستم و مرتباً مباحث مطرح‌شده در هیئت اندیشه‌ورز را خدمت دوستان در این شوراها منتقل می‌کنم و نظر آنان را هم به اعضای هیئت اندیشه‌ورز منتقل می‌کنم.
یکی دیگر از نکاتی که هیئت به آن توجه کرد، این بود که یک دانشکده موضوعی براساس ظرفیت‌های دانشگاه و بررسی و بازنگری در سرفصل‌ها با همکاری مدیر گروه‌های آموزشی داشتیم. اکنون در حال تعریف رشته‌های دانشکده موضوعی هستیم که فردی را مأمور این کار کرده‌ایم و به دلیل اینکه عنوان دانشکده موضوعی «خانواده» است با گروه‌های مرتبط با خانواده مانند گروه جامعه‌شناسی، گروه روانشناسی و گروه معماری به‌طور مشخص این سه رشته و البته رشته‌های دیگر مانند برنامه‌ریزی آموزشی و تعلم و تربیت اسلامی در ارتباط و تعامل مداوم هستیم تا ببینیم در این دانشکده چه رشته‌هایی می‌توانیم داشته باشیم و امیدواریم سال ۱۴۰۱ بتوانیم دانشکده موضوعی خانواده را راه‌اندازی کنیم.
یکسری پیشنهادها در راستای ارائه پایان‌نامه‌ها با رویکرد تعالی و حکمی‌سازی داشتیم. تعریف دوره‌های توانمندسازی، تقویت کرسی‌های علمی-ترویجی و ... نیز به‌عنوان فعالیت‌های آینده هیئت اندیشه‌ورز مورد توجه قرار گرفته است.
انتهای پیام/
منبع:خبرگزاری آنا
