توصیه‌ها و نکات بهداشتی در خصوص مقابله با شیوع وبا

پژمان بختیاری‌نیا در خصوص بروز بیماری وبا در فصل‌های بهار و پاییز در خوزستان بیان کرد: بیماری وبا در خوزستان آندمیک بوده و در فصل‌های بهار و پاییز انتظار وقوع بیماری بیشتر است.

وی افزود: وبا یک بیماری اسهالی واگیردار بوده که اصلی‌ترین علامت آن اسهال حاد آبکی است؛ این بیماری از طریق مصرف آب و غذای آلوده به مدفوع انسانی ایجاد می‌شود، همچنین به دلیل مقاوم بودن میکروب بیماری وبا به یخ زدگی، قالب‌های یخ آلوده از منابع مهم این بیماری به شمار می‌روند.

سرپرست مرکز بهداشت خوزستان اظهار کرد: عامل بیماری وبا در آب آلوده، محیط‌های مرطوب، میوه و سبزیجات زنده می‌ماند ولی نسبت به خشکی و نور آفتاب تحملی ندارد و با جوشاندن آب به مدت یک تا سه دقیقه یا ضدعفونی آب با کلر از بین می‌رود.

وی در خصوص علائم بیماری وبا تصریح کرد: باکتری ویبریوکلرا عامل بیماری وبا است که فقط انسان را مبتلا می‌کند؛ این بیماری باعث ایجاد طیف وسیعی از علائم می‌شود به طوری که تقریباً ۷۵ درصد از افراد هیچ نشانه‌ای از بیماری ندارند، ۲۰ درصد دیگر دچار اسهال خفیف می‌شوند؛ البته در پنج درصد از افراد مبتلا، اسهال آبکی شدید، استفراغ و از دست رفتن آب بدن رخ می‌دهد و این افراد باید به موقع به مراکز درمانی برای جایگزینی آب و املاح مراجعه کنند.

بختیاری‌نیا ادامه داد: در افرادی که دچار علائم شدید وبا می‌شوند، علائم با اسهال آبکی حجیم بدون تب و زورپیچ شکم آغاز می‌شود؛ مدفوع بیماران وبایی ظاهر مایع شفافی دارد که به مدفوع آب برنجی معروف بوده و معمولاً بدون بو بوده یا بوی ماهی می‌دهد.

سرپرست مرکز بهداشت خوزستان افزود: در این بیماری استفراغ و گرفتگی‌های دردناک در پاها شایع است و در موارد شدید بیماری زورپیچ در معده و درد در دست‌ها و پاها ممکن است وجود داشته باشد. پوست بدن در افراد مبتلا، چروکیده و ادرار آنان کم و بسیار غلیظ می‌شود.

وی افزود: دوره نهفتگی بیماری (دوره پنهانی) فاصله زمانی است که پس از ورود عامل بیماری‌زا به بدن، نشانه‌های بیماری از چند ساعت تا ۵ روز و به طور متوسط یک تا ۲ روز بعد از عفونت ظاهر می‌شود و برای ۲ تا سه روز و در بعضی موارد تا پنج روز ادامه می‌یابد و شدت علائم بیماری به سرعت و مدت از دست رفتن مایعات بدن بستگی دارد.

بختیاری‌نیا به راه‌های انتقال بیماری وبا اشاره کرد و گفت: در کل افرادی باعث انتقال عفونت هستند که بعد از اجابت مزاج، دستان خود را به طور کامل نمی‌شویند و در اثر تماس مستقیم با دیگران یا در اثر تماس با مواد غذایی، عفونت را به سایر افراد منتقل می‌کنند و بدون شک، بلند بودن ناخن‌ها می‌تواند بر خطر انتقال بیماری بیفزاید.

وی اضافه کرد: بیماری وبا از طریق آب آشامیدنی غیربهداشتی، آشامیدنی‌ها و مواد غذایی آلوده مانند سبزی‌ها و میوه‌هایی که به روش بهداشتی سالم‌سازی نشده‌اند، آلودگی غذاهای پخته شده بعد از تهیه، استفاده از غذاهای شب مانده و انتقال آلودگی از طریق دست به غذای تهیه شده پس از پخت منتقل می‌شود.

بختیاری‌نیا گفت: شیر دادن کودکان با بطری که با ماده ضد عفونی به خوبی تمیز نشده باشد یک عامل خطر چشمگیر برای شیرخواران است.

بختیاری‌نیا به توصیه‌هایی در خصوص پیشگیری از بیماری وبا اشاره کرد و افزود: شستن دست‌ها با آب و صابون قبل از آماده کردن و خوردن غذا، دادن غذا به کودک و همچنین بعد از اجابت مزاج، تماس با مواد غذایی خام و نشسته، تعویض کهنه بچه، تماس با زباله و… نقش بسیار مهمی در پیشگیری از بیماری‌های اسهالی دارد.

وی ادامه داد: راه دیگر پیشگیری از بیماری‌های اسهالی نوشیدن آب سالم و بهداشتی و استفاده از آب سالم در شست‌وشو و طبخ مواد غذایی است؛ همچنین در سفرها دقت شود از آب مطمئن برای نوشیدن استفاده شود.

وی تصریح کرد: برای پیشگیری از بیماری‌های اسهالی باید سالم‌سازی سبزی‌ها و میوه‌ها (پاکسازی، انگل‌زدایی، ضدعفونی و شست‌وشو) به درستی انجام و از خرید هرگونه مواد غذایی و خوراکی از دست‌فروشان و مصرف سالادهای فصل در ساندویچی‌ها و رستوران‌های غیربهداشتی خودداری شود.

بختیاری‌نیا تاکید کرد: در صورت بروز اسهال حاد آبکی، بدون انجام خود درمانی به نزدیک‌ترین مراکز خدمات بهداشتی درمانی مراجعه شود و قبل از مراجعه، چنانچه بیمار قادر به نوشیدن است، مایعات کافی از جمله محلول خوراکی درمانی او آر اس به بیمار داده بشود.