لباس کُردی گنجینه‌ای ماندگار در فرهنگ کردستان

به گزارش خبرنگار خبرگزاری بسیج از کردستان، امروز ۲۰ اسفندماه مصادف است با روز جهانی لباس کُردی. لباسی که زیبایی و اصالت آن در جهان زبانزد و نمادی از فرهنگ غنی کُرد‌ها است.

یکی از دلایل محبوبیت بازارچه‌های قدیمی سنندج و دیگر شهر‌های استان کردستان، وجود پارچه‌های رنگارنگ و زیبای لباس کُردی است که چشم هر رهگذری را به خود خیره می‌کند.

لباس کردی در اوج محجوبی و پوشیدگی که دارد، زیبایی و اصالت خاصی را در خود دارد که حکایت از حجب، حیا، وقار و سادگی مردمان کُرد دارد.

از دیگر نکات دارای اهمیت در مورد لباس کردی می‌توان به منطبق بودن این لباس با ویژگی‌های جغرافیایی خاص منطقه و سردسیر بودن استان کردستان اشاره کرد که از آن جمله می‌توان به وجود کلاه‌های نمدی، بافت‌های استوانه‌ای مورداستفاده برای ساق پاها، ساق‌بند دست‌ها و نوعی شنل زنانه در لباس¬های کردی اشاره کرد که همه این موارد جهت حفاظت از سرما و گرفتار نشدن به بیماری‌های سینوزیت و … مورداستفاده قرار گرفته است.

مدل به ظاهر گشاد لباس کُردی خود نیز حکایت دیگری دارد که برای زندگی در کوهستان و رفت و آمد از راه‌های کوهستانی و سخت و دشوار طراحی شده است که این نوع پوشش و گشاد بودن لباس رفت و آمد را برای زنان و مردان کُرد در کوهستان آسان‌تر کرده است.

قدمت لباس محلی کردی به سالیان بسیار دور باز می‌گردد. در واقع مردمان کردستان که خود از اصیل‌ترین مردمان مشرق زمین و ایران هستند، در طول سالیان دراز لباس محلی کردستان را حفظ کرده‌اند و تغییرات اندکی در ظاهر لباس محلی کردی، ایجاد شده است. امروزه لباس محلی کردستان بخش قابل توجهی از فرهنگ و هویت مردمان کردستان را معرفی می‌کند.

اولین طراحی‌های موجود از لباس کردی به دوره صفویه برمی‌گردد. چند نمونه طراحی، باقی مانده از سفرنامه‌های جهان‌گردان اروپایی از لباس مردم کردستان، در خانه کرد سنندج قرار دارند.

لباس محلی کردی زنانه

لباس محلی کردی زنانه بر پایه باور‌های مختلف رایج در میان این مردم طراحی شده است. رنگ، شکل، جنس و زیور آلات لباس، طبقه اجتماعی و میزان تمول خانواده را نشان می‌دادند. بخش‌های زیادی از تزئین و زیور‌های لباس‌های زنان کرد، ریشه در باور‌های رایج در فرهنگ این قوم دارند و به اعتقاد مردم کردستان حفظ این پوشش در شکل سنتی آن، نقش مهمی در نگهداری و انتقال فرهنگ کرد، به نسل‌های آینده خواهد داشت.
پارچه‌های مورد استفاده در لباس محلی زنان کرد از جنس انواع کرپ یا نخی هستند و رنگ‌های این لباس‌ها روشن و شاد است.

بسیاری از تزئین‌های لباس‌ها و زیور‌های مورد استفاده بانوان کرد، برای خانواده پس‌انداز‌هایی قابل‌توجه بودند و در مواقع نیاز، برای حل مشکلات کارگشا می‌شدند.

لباس محلی کردی مردانه

لباس محلی کردی مردانه شامل قسمت‌های مختلفی است که کاربرد‌های متفاوتی دارند. در بخش‌های مختلف کردستان تفاوت‌های محدودی در جزئیات پوشش مردان کرد وجود دارد؛ اما اساس پوشش لباس محلی مردان کردستان یکسان است.

«چوخه» یا «که‌وا» نیم‌تنه بالاپوش مردان کرد است که با توجه به فصل‌های گرم و سرد، با جنس‌های نازک و ضخیم دوخته می‌شوند. «پاتول»، شلوار گشاد با پاچه‌های تنگ است. به‌دلیل آب و هوای سرد و کوهستانی مناطق کردنشین پاچه‌های شلوار‌های کردی تنگ طراحی شده‌اند، تا سرما به داخل شلوار نفوذ نکند اما قسمت گشاد بالای شلوار امکان تردد راحت در نقاط کوهستانی را میسر می‌کند. «که‌وا پاتول» پوشش متداول برای مردان کرد است که به‌جای کت و شلوار معمولی می‌پوشند.

«ملکی» نیم‌تنه بدون یقه جلو باز است که با دکمه بسته می‌شود. «لفکه سورانی» نیز پیراهن‌های بلند و گشاد هستند که در سر آستینشان مثلث‌هایی دوخته شده‌اند که به دور مچ بسته می‌شوند. بستن مچ‌ها نیز از نفوذ سرما در آستین‌ها جلوگیری می‌کند.

«کله بال» پوششی از نمد و بیشتر مناسب برای چوپانان است که روی شانه قرار می‌گیرد. «پیچ» دستمالی سیاه و سفید است که به دور کلاه می‌پیچند تا از شل شدن آن جلوگیری کند. زنان کرد این پارچه‌ها را با دقت و ظرافت بالا و با تنوع طرح، می‌بافند.

«دستار» همان سربند مردان کرد است که به دور سرشان می‌بندند تا از خود در برابر سرمای کوهستانی کردستان محافظت کنند. بستن شال به دور کمر نیز به همین دلیل است. جنس شال‌های کمر لباس کردی مردان از پارچه‌های گران قیمت است و جنبه تزئینی لباس مردان نیز هست.

انتهای پیام/