نان کارگران ساختمانی آجر شد

به گزارش خبرگزاری بسیج، کاهش قیمت نفت یکی از عوامل مهم و تأثیر گذاربر اقتصاد کشور است؛ اما پروژه های عمرانی یکی از بخش‌هایی است که بیشتر از سایر بخش‌ها تحت تأثیر قرار می گیرد. در کشور ما بودجه متکی بر درآمدهای ناشی از فروش نفت است و هرگاه که قیمت این کالا کاهش می‌یابد، دولت بودجه بخش عمرانی را کاهش می‌دهد. همین موضوع باعث توقف یا کند شدن روند اجرای پروژه های عمرانی می‌شود.

زمانی که میزان پروژه های ساختمانی کاهش می یابد نیروی کار ساختمانی نیز بیکار می‌شود. کارگران ساختمانی از جمله کارگرانی هستند که شغل آنها با سرما و گرما تحت تأثیر قرار می‌گیرد. درست است که طی چند سال اخیر میزان ساخت و ساز کاهش و اکثر کارگران مجبور به انتخاب شغل دیگری شده اند. اما فرا رسیدن فصل سرما بی تأثیر در کارکردن این قشر زحمت کش نیست. کارگران ساختمانی که کارگران فصلی قلمداد می‌شوند همواره دچار آسیب‌های مختلف شغلی هستند. نیروی کار زیاد با فرصت های شغلی کم تنها تعریفی است که برای کارگران فصلی می‌توان به کار برد. آنها مجبورند برای کسب درآمد در فصول مختلف تغییر شغل بدهند. به طور مثال کارگران ساختمانی در فصل های گرم سال مشغول کارهای ساختمانی می‌شوند ودر زمستان به عنوان نظافتچی منازل و باربر و... کار می‌کنند و گاهی نیز بیکار می شوند. در کارهای فصلی روابط کارگری و کارفرمایی خارج از چارچوب شکل می‌گیرد.

 کارشناسان بازار کار معتقدند فردی که در تابستان به‌عنوان کارگر ساختمانی مشغول کار می‌شود و در زمستان به‌دلیل رکود ساخت و ساز باید برای امرار معاش شغل دیگری مثل باربری در بازار یا دستفروشی را انتخاب کند، در هر شرایطی ساعت کار و درآمد مشخصی ندارد و به دلیل نبود ثبات شغلی با هر تغییر فصل یا حتی تغییرات اعمال شده از سوی کارفرما با معضلی به نام بیکاری و ناتوانایی تأمین هزینه‌های زندگی مواجه خواهد شد.

 کارگران ساختمانی یکی از مهم‌ترین کارگران فصلی محسوب می‌شوند که بشدت در معرض آسیب‌های شغلی قرار دارند. این در حالی است که براساس آمار حداقل یک میلیون نفر در ایران در صنعت ساختمان‌سازی فعالیت می‌کنند که با احتساب افراد خانواده این تعداد به شش تا هشت میلیون نفر خواهد رسید. در عین حال نباید فراموش کنیم که کارگران ساختمانی بیشترین قربانیان حوادث شغلی را شامل می‌شوند که بر اثر آسیب‌های شغلی یا دچار معلولیت خواهند شد یا متأسفانه جانشان را از دست می‌دهند.

از بی شغلی تا بی قانونی محیط های کاری

حمید حاج اسماعیلی، کارشناس حوزه کار درباره مشکلات مختلف کارگران فصلی می گوید: کارگران فصلی تحت پوشش هیچ قانونی نیستند و اگر کارفرما حقوق آنها را یک ماه یا چند ماه ندهد نمی توانند به هیچ مرجعی شکایت کنند که این مسأله بزرگترین نگرانی برای کارگران فصلی است. برقراری بیمه بیکاری برای کارگران فصلی ضرورتی است که باید از سوی متولیان امر به درستی دنبال شود.

حاجی اسماعیلی با اشاره به مشکلات متعدد قراردادهای کار بیان می کند: روزمزد بودن قراردادهای شفاهی بین کارگر و کارفرما و نبود امنیت شغلی از دلایلی است که لزوم توجه به موضوع کارگران فصلی را بیش از پیش نمایان می‌کند.

 وی بیان می کند:بیکاری تنها بخشی از مشکلات کارگران فصلی است، حوادث ناشی از کار و نبود بیمه و عدم نظارت بازرس درباره امنیت کاری گلایه ای است که دل این دسته از کارگران را به درد آورده است. این کارگران حتی در زمان کارکردن هم در معرض خطرهای جدی هستند و در فصل‌هایی مانند سرما این مشکلات دو برابر می شود.

 اما در میان بازار آشفته کارگران ساختمانی،‌برخی از کارگران گله از حضور کارگان اتباع خارجی می کنند ومی گویند که آنها با دستمزد کمتر مشغول کار می‌شوند و کارفرمایان نیز از حضور کارگران اتباع خارجی استقبال می کنند.

در حال حاضر از سه میلیون مهاجر افغانی ساکن ایران حدود دو میلیون نفر از آن ها به صورت قانونی و غیر قانونی در بازار اشتغال ایران مشغول به کارهستند و سهم آن ها از بازار اشتغال 21 میلیون نفری کشورنزدیک به 10 درصد است.اکثر این کارگران در مشاغل خدماتی، بنایی و ساختمانی، حفر چاه و قنات ، نظافت ساختمان و اماکن عمومی ، تولیدی های کیف، کفش و لباس، کارگاه های مواد پلاستیکی، نگهبانی ساختمان مشغول به کار هستند. این در حالی است که اکنون بیشتر نیروی کار کارگران ساختمانی  بیکارند.

احمدی، کارشناس بازار کار  معتقد است:وظیفه اولیه دولت به جای تشریح مشکلات بین کارگر ایرانی و افغان، باید به دنبال ساختن زمینه های عادلانه  و از بین بردن تبعیضی که منجر به ارزان فروشی نیروی کار توسط کارگران افغان می شود باشد. اگر چنین شود آنها هم مانند کارگر ایرانی مجبور به پرداخت مالیات و ماهانه 7درصد درآمد به سازمان تأمین اجتماعی هستند و می‌توانند از بیمه و بازنشستگی برخوردار شوند.

 به گزارش تسنیم، با تمام اوصاف باید گفت با فرا رسیدن فصل سرما و کاهش قیمت نفت و ... کارگران ساختمانی دچار تنش می شوند. با وجود چنین مشکلاتی نباید ماهیت فعالیت کارگران فصلی زیر سوال رود.  برخی از کشورها به دلیل ماهیت برخی از فعالیت‌ها، با پدیده‌ای به نام کارگران فصلی مواجه هستند. برخی کارها به‌منظور دستیابی برای بهره‌وری بالاتر در کنار نیروهای ثابت و دائم در مواقعی ضروری نیازمند کارگران موقت است، بنابراین اصل وجود کارگران فصلی می‌تواند قابل قبول باشد. اما باید به گونه ای برنامه ریزی شود که آنها با مشکلات متعدد عدم امنیت شغلی و مسائل اقتصادی روبرو نشوند.