درمان شب‌کوری‌های پیشرفته در ایران با استفاده از علم ژنتیک و سلول‌های بنیادی

به گزارش خبرگزاری بسیج، هرمز شمس، به مناسبت هفته نابینایان گفت: بیش از 80 درصد نابینایی‌ها قابل پیشگیری بوده که تنها مستلزم رسیدگی به‌ موقع هستند تا با هزینه کم و با روش‌های شناخته شده درمان شوند.

این استاد چشم پزشکی افزود: عیوب انکساری، آب مروارید، کاتاراکت، تراخم، کوری رودخانه‌ای، گلوکوم، رتینوپاتی دیابتی، دژنریشن ماکولای ناشی از افزایش سن، تمامی بیماری‌هایی هستند که درصورت عدم مراجعه به‌موقع موجب عوارض جبران ناپذیری در بینایی افراد می‌شوند.

وی با اشاره به اقدامات سازمان جهانی بهداشت برای مبارزه با نابینایی، گفت: این سازمان طرحی را تا سال 2020 برنامه‌ریزی کرده که تلاشی برای محو نابینایی‌های قابل پیشگیری در دنیا است؛ برخی ابعاد این طرح به صورت بسیار پیشرفته در ایران رواج پیدا کرده و درحال حل مشکل نابینایی در ایران است.

شمس ادامه داد: با توجه به پیر شدن جمعیت در ایران، یک‌سری از بیماری‌های چشمی در اثر افزایش سن به‌وجود می‌آید؛ این دسته از بیماری‌ها تا چندین سال پیش درمان نداشتند و لیزر درمانی نیز اثر زیادی بر دید آنها نداشت اما اکنون داروها و درمان‌های لیزری جدید تا حد زیادی مانع از کاهش دید افراد مسن و پیر می‌شود.

رینیوپاتی دیابتی در کمین افراد مبتلا به قند
استاد دانشگاه تهران گفت: یکی از عمده بیماری‌هایی که موجب ناراحتی در چشم می‌شود، دیابت است؛ اکثر بیماران مبتلا به دیابت، پس از چند سال رنج از این بیماری، دچار ناراحتی در شبکیه چشم خود می‌شوند، رینیوپاتی دیابتی از جمله آنهاست که موجب خونریزی‌های متعدد و تورم می‌شود و ناگزیر باید از لیزر درمانی برای جلوگیری از خونریزی‌های شبکیه استفاده کرد.

وی افزود: در واقع، گرفتاری چشمی بیماری قند یکی از علل عمده نابینایی و یا کم بینایی، هم در کشورهای پیشرفته و هم در کشورهای غیرپیشرفته است؛ متاسفانه شیوع عوارض چشمی بیماران دیابتی روز به روز بیشتر می‌شود، چرا که با پیشرفت‌های جدید و کنترل بهتر بیماری قند، بر طول عمر بیماران افزوده شده و در نتیجه عوارض چشمی بیماری دیابت نیز بیشتر دیده می‌شود.

شمس با بیان اینکه چشم‌ پزشکی در ایران رو به پیشرفت است و راه‌های درمان گسترده‌تر شده‌اند، گفت: سال‌ها قبل و پیش از ابداع روش‌های جدید درمانی مانند لیزر، بسیاری از بیماران دیابتی متاسفانه به علت عوارض چشمی این بیماری نابینا شده و در سنین میانسالی خانه‌نشین می‌شدند، اما امروزه می‌توان با تشخیص به‌موقع و درمان مناسب، بخوبی از این عارضه جلوگیری کرد.

آینده درخشان در چشم‌ پزشکی ایران با استفاده از علم ژنتیک و سلول‌های بنیادی
این استاد دانشگاه در توضیحات بیشتری از دستاوردهای چشم‌ پزشکی کشور، گفت: ما در مسیری هستیم که با درمان‌های ژنتیکی و سلول‌های بنیادی توانسته‌ایم شب‌ کوری‌های بسیار پیشرفته را درمان کنیم و بسیاری از بیماران با این روش‌های پیشرفته توانسته‌اند بالای 50 درصد دید خود را بیابند، در صورتی که تا پیش از اعمال جراحی اصلا دید نداشتند؛ همچنین چندین مرکز در انگلستان و آمریکا وجود دارند که شب‌ کوری را از طریق علم ژنتیک و سلول های بنیادی درمان کرده‌اند که نتایج آن رضایت‌بخش بوده است و این‌گونه درمان‌ها با همان میزان موفقیت در ایران نیز انجام می‌شود.

وی گفت: در روش استفاده از سلول‌های بنیادی، سلول‌ها درمان و دوباره ترمیم می‌شوند زیرا سلول‌های بنیادی منبع با ارزشی از سلول‌های سیستم عصبی مرکزی هستند و می‌توانند به انواع سلول‌های مختلف متمایز شوند؛ به هرحال آینده درخشانی در چشم‌پزشکی ایران وجود دارد و روش‌های پیشرفته درمانی که در سراسر دنیا انجام می‌شود در ایران نیز مرسوم و متداول شده است.

شمس با بیان امکانات رفاهی بیشتر برای نابینایان در کشورهای پیشرفته گفت: در بسیاری از کشورهای پیشرفته، مراکزی برای نابینایان وجود دارد که آنها را تحت آموزش‌های متعدد جهت زندگی راحت‌تر قرار می‌دهند؛ همچنین عصاهای اولتراسوند برای هدایت افراد نابینا ساخته شده است، تلویزیون‌های مخصوص با قدرت بزرگنمایی زیاد برای افراد کم‌بینا تحولی را در زندگی این افراد ایجاد کرده است.

وی در پایان تاکید کرد: یکی از وظایفی که وزارت بهداشت و بهزیستی کشور دارند، فراهم آوری این امکانات در کشورمان است تا نابینایان نیز بتوانند مانند دیگر افراد زندگی کنند اما متاسفانه در این زمینه، ایران نسبت به آمریکا و اروپا بسیار عقب‌تر است.