حضور ایران در گفتگوهای سوریه همچنین سبب خشنودی بشار اسد رئیس جمهوری این کشور خواهد شد. حضور ایران در گفتگوهای سوریه به همراه مداخله نظامی روسیه در این کشور را میتوان نشانه دیگری از این موضوع دانست که تحولات در مسیر خود در جریان است.
گاردین در ادامه نوشت: با فرض این که تهران این دعوت را بپذیرد - البته دلیلی وجود ندارد که چنین کاری نکند - می توان گفت ایران میتواند نقشی رسمی در کمک به تصمیمگیری در ارتباط با سرنوشت بحران سوریه برای نخستین بار طی بیش از چهار سال ایفا کند. همچنین منطقی به نظر می رسد ایران به عنوان ثابت قدمترین هم پیمان بشار اسد در منطقه خاورمیانه (غرب آسیا) به صورت قابل توجهی خواستار باقی ماندن او بر سر قدرت در سوریه باشد.
مطمئنا تاکنون موضع ایران اینگونه بوده است. ایران بر خلاف کشورهایی که از گروههای شورشی ضد بشار اسد حمایت میکنند، رویکرد راهبردی تزلزل ناپذیری در قبال این بحران اتخاذ کرده است. ایران به صورت مداوم از دمشق حمایت کرده است.
نقش نظامی ایران در سوریه در سایه اما در عین حال حیاتی بوده است. ایران اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به عنوان مشاور در سوریه مستقر کرده است و از طریق حزب الله - هم پیمان لبنانی خود - و همچنین جنگجویان داوطلبی از عراق، افغانستان و پاکستان بر روند درگیریها با شورشیها و تروریستها در سوریه نظارت میکند.
موضع رسمی ایران این است که این کشور از یک راه حل سیاسی برای این بحران حمایت می کند اما بر خلاف روسیه، ایران هرگز با این ایده موافقت نکرده است که این بحران می تواند با «انتقال سیاسی به رهبری سوریه» که مطمئنا شامل بشار اسد نمیشود، پایان یابد. این ایده مبهم و پیچیده در کانون بیانیه کنفرانس ژنو در ژوئن سال دو هزار و دوازده قرار دارد، بیانیهای که اساس تلاشهای بین المللی برای یافتن راهی برای برون رفت از این بن بست محسوب می شود.
حسین امیرعبداللهیان معاون وزیر امور خارجه ایران هفته گذشته در مصاحبه با گاردین اعلام کرد: «در هر روند سیاسی نقشی که بشار اسد ایفا میکند مهم خواهد بود».
او همچنین گفت: «ما برای باقی ماندن بشار اسد بر سر قدرت برای همیشه تلاش نمیکنیم اما به نقش او در مبارزه با تروریسم و اتحاد ملی کشور سوریه کاملا واقف هستیم. مردم سوریه تصمیم نهایی را در این باره خواهند گرفت و هر تصمیمی که آنها اتخاذ کنند ما نیز آن را تأیید میکنیم».
دعوت از تهران برای حضور در گفتگوهای سوریه سبب نگرانی عربستان سعودی و دیگر کشورهایی خواهد شد که درباره نفوذ فزاینده ایران در عراق، یمن، لبنان و بحرین و همچنین سوریه نگران هستند. این کشورها در عین حال درباره نقش ایران در این کشورها اغراق میکنند. ریاض قاطعانه جلوی تلاشهای قبلی سازمان ملل متحد را برای حضور ایران در مذاکرات سوریه گرفته بود. این حقیقت که ملک سلمان پادشاه عربستان سعودی ظاهرا با این موضوع مخالفت نکرده است منعکس کننده عزم آمریکا، تضعیف عربستان سعودی و ناامیدی جامعه بین المللی درباره اوضاع سوریه است.
ریاض، هم پیمانانش در خلیج فارس و اسرائیل همواره در این باره ابراز نگرانی میکنند که توافق هستهای مهم ماه ژوئیه با ایران سبب خواهد شد ایران آزادانه بتواند فعالیتهای خود را در هر مکانی گسترش دهد. نقش احتمالی ایران در تصمیمگیری درباره آینده سوریه سبب هشدار برای کشورهای عربی و اسرائیل خواهد بود زیرا آنها نفوذ ایران را تهدیدی متعارف برای امنیت خود میدانند.