وی در ادامه یادآور شد: اما مشاهده کردیم که این تعریف بعدها تغییر پیدا کرد، چرا که این امر نظم عمومی زندگی مردم را از بین میبرد و عدهای را مورد ظلم قرار میداد، اما در تعریف جدیدتر انسان تا اندازهای آزاد است که مانع آزادی دیگران نشود و حق کسی را پایمال نکند.
لبیبی با اشاره به اینکه تفکر اومانیستی و لیبرالیستی براساس همین تعریف رشد پیدا کرد و در دیگر نقاط تسری یافت، اظهار داشت: البته از یک لحاظ که باعث رشد و شکوفایی فردی افراد میشود، این تعریف مناسب است اما پیامدهای اخلاقی منفی زیادی این آزادی دارد، از جمله ارزشهای دینی و سنتها و باورها پایمال میشوند.
این استاد جامعه شناسی با ارائه تعریفی از «گیدنز» گفت: به اعتقاد وی این فرآیند سنتزدایی است و در آن افراد باورهای دینی خود را از بین میبرند و به سمت لذتطلبی و لذتگرایی سوق پیدا میکنند.
وی همچنین اظهار داشت: در جوامع غربی افراد منافع فردی خود را به منافع جمعی ترجیح داده و همین فردگرایی افراطی را ایجاد کرده است؛ بنابراین ایثار و فداکاری از جمله ویژگیهایی است که در این جوامع کمرنگ شده است. همینگونه است که امروز شاهد فروپاشی نظامهای خانوادگی و جمعی در کشورهای غربی هستیم.
لبیبی با تأکید بر اینکه مفهوم اخلاق در همین زمانها که غرب دچار فروپاشی و از بین رفتن ارزشهای زندگی جمعی شده بود برایشان پا به عرصه گذاشت، توضیح داد: این اخلاق مولود چنین جوامعی است که در کنار آزادی و عدالت قرار میگیرد. در حالی که آزادی اخلاقی در اسلام نیز از دیرباز مدنظر بوده و انسانها همیشه آزاد خلق شده و اسلام برای آزادی قید و بند قائل شده و آن قید هم بندگی خداوند است.
وی در نهایت مهمترین وجه تمایز آزادی اخلاقی در غرب و اسلام را باورها و سنتهای دینی به شمار آورد و گفت: انسان در جهان بینی اسلامی تا جایی آزاد است که اصول دینی و چارچوبهای آن را نفی کند. پیامبران نیز به همین دلیل نزول کردند که مردم را به رعایت چارچوبهای دینی و اخلاقی سوق دهند. خود پیامبر (ص) نیز میفرماید که برای تکمیل اخلاق مبعوث شده است.
لبیبی در پایان گفت: در نهایت برای اینکه براساس آزادی دینی اسلامی رفتار کنیم باید فضائل اخلاقی را در وجود خود پرورش دهیم و به مرور زمان دچار تحول و تغییرات روحی از نوع تعاریف متفاوت و متناقض از دین نشویم.