به گزارش خبرگزاری بسیج؛ عملیات کربلای 4 در روز چهارشنبه سوم دی ماه 1365 با رمز 'محمد رسول الله' در منطقه‌ای به طول 40 کیلومتر درحدفاصل پاسگاه زید در شمال شلمچه تا محل پیوستن کارون به اروند به مدت سه روز آغاز شد وچهار قرارگاه این عملیات را هدایت می‌کردند.
آری ؛ کربلای چهار به قول رزمندگان دوران دفاع مقدس یادآور نماز شب و نجواهای شبانه شهدا و رزمندگان مخلص و یاران امام خمینی ره در نخلستانهای بهمنشیر در خوزستان قهرمان و یاد آور رشادت غواصان شهیدی که نیمه شب در آبهای خروشان اروند به دل دشمن زدند تا آب در دل مردم ایران تکان نخورد، می باشد .
کربلای 4 یاد آور شجاعت بسیجیانی است که بادل دریایی خود از آبهای پر جوش و خروش اروند گذشتند تا امنیت و اقتدار را برای مردم کشور اسلامی ما یعنی ایران به ارمغان بیاورند.
آری غواصان به آب زدند ، جنگیدند ، خونی شدند و ماندند بر سر قرارشان با امام حسین علیه السلام تا هیچ دشمنی نتواند به خاک ایران تجاوز کند و امروز اقتدار نظام ما امنیت ما و توسعه و پیشرفت ما در گروی همین رشادت های وایثارگریهای شهدا و رزمندگان بوده است .
*** کربلای 4 و جلوگیری از پاتک های سنگین دشمن
سپاه پاسداران هر ساله یک عملیات بزرگ در زمستان آن سال، پس از چندین عملیات کوچک و ایذایی که عمدتاً در بهار و تابستان انجام می‌پذیرفت طراحی و اجرا می‌کرد.
اما برای یک عملیات سرنوشت ساز در این سال لازم بود برنامه‌ریزی‌های گسترده و متنوع تری انجام پذیرد. از این‌رو برای رعایت اصل غافلگیری و مقابله با تاکتیک پاتک‌های سنگین دشمن، عملیات حمله از چندین محور پیشبینی شد.
بر اساس گزارش مرکز تحقیقات جنگ سپاه، برای انجام عملیات کربلای 4 ، 150 گردانی که همه ساله برای عملیات‌های بزرگ تدارک می‌شد کافی نبود ودست کم به 500 گردان نیرو نیاز بود که باید حداقل 100 گردان آن تهاجمی می‌بود، اما به دلیل مشکلات آن روز کشور تنها نیمی از این میزان یعنی 250 گردان آماده شد و پای کار آمد.
در عملیات کربلای 4 قرار بود با عبور رزمندگان از عرض اروند در جنوب خرمشهر و مقابل آبادان «جزیره ام‌الرصاص» و «ابوالخصیب» در 12 کیلومتری بصره به تصرف در آید و در نهایت رزمندگان اسلام بتوانند خود را به «خور زبیر» برسانند.
*** جزیره ام الرصاص کجاست؟
جزیره ام الرصاص یکی از جزایر اروند رود است که شاهد چندین عملیات بزرگ در طول سال‌های جنگ تحمیلی بوده است. این جزیره که به عنوان یکی از جزایر استراتژیک عراق، همواره جزو برخی محورهای عملیاتی رزمندگان دفاع مقدس قرار می‌گرفته، شاهد شهادت بسیاری از رزمندگان بوده است.
عملیات کربلای4 ، عملیات والفجر8 و تک ایذایی والفجر8 در منطقه ام الرصاص به عنوان بخشی از عملیات‌های آبی-خاکی جنگ، مورد توجه بوده و ام الرصاص را نیز درگیر کرده است.
شهدای زیادی از عملیات دو روزه کربلای 4 تا عملیات 75 روزه والفجر8 به عنوان طولانی‌ترین عملیات هشت سال جنگ تحمیلی در این جزیره به سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین(ع) اقتدا کردند و آسمانی شدند و پیکرهای مطهر برخی از آن‌ها به خاطر شرایط منطقه و درگیری شدید آنجا باقی مانده و نیروهای خودی نتوانستند آن‌ها را بازگردانند و نام این شهدا سال‌ها در شمار شهدای مفقودالاثر جای گرفت.
** اجرای عملیات کربلای 4
محور اصلی تک ( حمله ) در این عملیات عبور از اروند رود بود و محور شلمچه به‌عنوان محور تک پشتیبان در نظر گرفته شده بود. در صورت موفقیت در عملیات، امکان بازپس‌گیری بندر فاو برای صدامیان مشکل می‌شد و فشار زیادی را به رژیم بعث صدام وارد می‌کرد.
در مرحله اول 30 گردان وارد عمل شدند، اما با آغاز عملیات مشخص شد که ارتش عراق در آمادگی کامل به سر می‌برد و عبور از اروند امکان ندارد. شرایط با زمان عملیات والفجر 8 کاملاً تغییر کرده بود ضمن اینکه عراقی‌ها با پرتاب منورحساسیت خود را از عملیات نشان دادند.
همه چیز حکایت از لو رفتن عملیات داشت، ارتش بعثی عراق برای اینکه مانع رسیدن رزمندگان غواص خودی به آن طرف اروند شود، ساحل جنوبی اروند را زیر آتش پرحجم توپخانه گرفته و روی منطقه آتش تراش اجرا کرد. با وجودی که رزمندگان، خط اول دشمن را شکسته و در حال پیشروی بودند با آتش سنگین دشمن مواجه شدند، آرایش خط برهم خورد، صدامیان به این هم بسنده نکرده از نیروی هوایی و بالگرد نیز برای مقابله با رزمندگان اسلام استفاده کردند و مانع پیشروی نیروهای ما شدند.
برادر محسن رضایی فرمانده وقت سپاه پس از اطمینان از اینکه ادامه عملیات موفقیتی در برندارد، با وجود عبور دلاورانه برخی یگان‌ها از عرض اروند و تصرف بخش کوچکی از ابوالخصیب دستور به توقف عملیات داده و در بعدازظهر روز اول عملیات همه لشکرها و تیپ‌های عمل‌کننده به مواضع قبلی خود بازگشتند.
فرماندهان بلافاصله بعد از توقف این عملیات، عملیات بزرگ دیگری را با عنوان کربلای 5 طراحی و در فاصله‌ای کمتراز 20 روز به اجرا درآوردند که علاوه بر ارتش بعث عراق، ناظران و کارشناسان نظامی جهان را نیز غافلگیر کرد و رکورد شگفتی از نیروی ایمان و ایثار را در تاریخ جنگ‌های منظم به ثبت رسانید.
*** نظر فرماندهان دوران دفاع مقدس درباره عملیات کربلای 4
شهید حاج حسین خرازی فرمانده لشکر سپاه اصفهان در شب عملیات گفت: هر کس به هر دلیل نمی‌تواند در عملیات شرکت نکند.
'بچه ها امشب، عاشورای امام حسین است؛ ما داریم امتحان می شویم، آمده ایم که به تکلیف خودمان عمل کنیم. بچه ها امشب هوا خیلی سرده، عملیات سخت و نفس گیره، موقعیت خاص شلمچه، بچه ها شاید یک نفر هم برنگردیم.
ببینید ما خیلی وقته که با هم هستیم. اما تا ساعاتی دیگر فرق دارد، هر کسی ذره ای شک دارد توی دلش. ترس دارد، منتظر دارد. بچه اش منتظره، زنش منتظره، پدر و مادر پیر دارد، خواهر و برادر بی سرپرست دارد. دلش جایی گیر است.'
این شهید بزرگوار وسط صحبت های خود ، گفت: بچه ها فانوس ها را خاموش کنید. فانوس ها یکی یکی خاموش و کانال سراسر تاریک شد. چشم چشم را نمی دید.
حاج حسین ادامه داد: بچه ها الان دیگه اینجا تاریکه، ما هم همدیگر را نمی بینیم. من دارم می رم. 10 دقیقه دیگر بر می گردم. من وقتی آمدم، باید ببینم چند نفر از شما مانده اید، که تصمیم بگیرم باید چکار بکنم.
حاج حسین که گفت من باید چکار بکنم. ناگهان کانال منفجر شد. گریه سراسر کانال را سر گرفت. مگر بچه ها گذاشتند که حاج حسین برود و 10 دقیقه دیگر بر گردد.
*** سردار عبدالله عراقی: کربلای 4 غم‌بارترین و سخت‌ترین عملیات دفاع مقدس بود/ آواکس های آمریکایی عملیات را لو دادند
به نقل از گزارش باشگاه خبرنگاران جوان ، سردار 'عبدالله عراقی' از فرماندهان دوران دفاع مقدس در این باره گفته : کربلای 4 غم‌بارترین و سخت‌ترین عملیات دفاع مقدس بود که رزمندگان اسلام در آن مظلومانه به خاک و خون می‌افتادند، ولی همین عملیات نیز عملیاتی دیگری را پایه‌ریزی کرد که در آن پیروزی خوبی نصیب نیروهای سپاه اسلام شد.
وی افزود: عملیات کربلای 4 به شدت در آن زمان گره خورده بود و مجبور بودیم نیروهای باقیمانده را که به ام‌الرصاص نفوذ کرده بودند از اروند دوباره عبور داده و بازگردانیم و این مهم با اولویت‌بندی رزمندگان صورت گرفت.
سردار عراقی تاکید کرد: آموزش افسران اطلاعاتی بعثی توسط آمریکایی‌ها و پوشش منطقه توسط آواکس‌های آن‌ها اطلاعات عملیات را در اختیار عراقی‌ها قرار داده و موجب شکست در آن عملیات شد، ولی همین کربلای 4 اگر رخ نمی‌داد، عملیات پیروزمندانه بعدی در 'شلمچه' و پنج‌ضلعی نیز به وقوع نمی‌پیوست.
عراقی در ادامه به تشریح خاطرات عملیات کربلای 4 پرداخت و ادامه داد: با عبور غواصان از اروند و درگیری در ساحل عراق، چهار قایق از نیروها بنا بود از کارون به سمت اروند حرکت کنند، ولی به محض ورود قایق‌ها به کارون، مورد اصابت آر پی جی قرار گرفته و نیروهای اسلام مانند شمعی در درون این قایق‌ها آتش گرفته و در آب شناور می‌شدند.
*** سردار کوثری: لو رفتن و هوشیاری عراقی ها در شب عملیات علت شکست کربلای 4
سردار محمد اسماعیل کوثری از رزمندگان و فرماندهان دوران دفاع مقدس گفت: عملیاتی که تا حدی لو رفته بود عملیات کربلای چهار بود و همین هم باعث شده بود که عراقی ها هوشیار بشوند و نگذارند ما به اهدافمان برسیم و لذا در نهایت ما به این دلیل که نتوانستیم در کربلای 4 موفق شویم آن را به کربلای 5 تبدیل کردیم،چرا که اگر کربلای 5 لو رفته بود، ما هچ گاه نمی توانستیم موفق شویم.
*** روایت مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی از کربلای 4
آیت الله 'اکبر هاشمی رفسنجانی' درباره اجرای عملیات کربلای 4 گفت: 'مغرب به پایگاه رسیدیم. ارتباط با قرارگاه مقدم نداشتیم. معلوم نبود که امشب حمله آغاز می‌شود یا خیر؟ آقای سنجقی را به منطقه فرستادیم. نزدیک ساعت 10 بود که خبر دادند عملیات با نام کربلای 4 آغاز شده است؛ غافلگیر شدیم.... 'محسن رضایی' و 'محسن رفیق دوست' تلفنی خبر از موفقیت اولیه دادند.
بعد از ساعت 12 شب خوابیدم. بیدارم کردند و گفتند عراق حمله را اعلام کرده است. ساعت هفت صبح و قبل از اخبار رادیو، اهواز اعلان وضعیت قرمز کرد. این به معنای تحرک هواپیمای دشمن است. تلفنی اطلاع دادند که آقای سنجقی می‌آید و اخبار حمله را می‌آورد و گفتند به اهداف اولیه نرسیده‌اند.
بعد از نماز و شام به قرارگاه خاتم‌الانبیا رفتیم و تا ساعت 4 بامداد فرماندهان سپاه جمع شدند. درباره عملیات و زمان آن بحث شد. بعضی‌ها با زمان مقرر به خاطر اشکال مهتاب موافق نبودند و جمعی با تاخیر، به خاطر آماده شدن نیروها و امکانات در پای کار و احتمال قوی کشف شدن عملیات در صورت تاخیر و برگشتن نیروها که مدت تعهدشان تمام شده، مخالفان آقایان 'محسن رضایی' و 'علی شمخانی' موافقان آقایان 'غلامعلی رشید' و 'رحیم صفوی' .
تردیدها بسیار رنج‌دهنده است. برای اولین بار در تاریخ جنگ، قبل از عملیات دچار چنین حالی شده‌ام. شاید به خاطر وضعی که در عملیات کربلای چهار پیش آمد و چشممان ترسید و به خاطر مسئولیت مستقیمی که دارم و همین وضع درباره فرماندهان دیگر هم صادق است.'
** سرلشکر محسن رضایی : ماجرای مذاکره و ورود به خاک عراق
'محسن رضایی' فرمانده اسبق کل سپاه و از فرماندهان دوران دفاع مقدس درباره عملیات کربلا گفت: 'استدلال‌های برخی دوستان سیاسی این بود که اگر ما وارد خاک عراق شویم، از حداقلی در مذاکره برای گرفتن حقوق خود دارا خواهیم بود، استدلال نظامی‌ها این بود که ماندن در لب مرز امنیت شهرهای مرزی ما را حفظ نمی‌کند… در نهایت امام وقتی همه نظرات را شنیدند، قبول کردند که وارد خاک عراق شویم.'
*** سرلشکر صفوی : عملیات کربلای 4 توسط خائنی که بعدها پناهنده شد لو رفت
به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس ، سرلشکر 'سیدیحیی رحیم صفوی' دستیار و مشاور عالی فرمانده معظم کل قوا و فرمانده سابق سپاه پاسداران در یادواره شهدای این عملیات در دی ماه سال 89 در حسینیه شهدای بسیج تهران بیان کرد: این عملیات در شرایط بسیار پیچیده سیاسی نظامی داخلی و بین المللی، انجام شد.
وی افزود: در سال 1365 محور تبلیغاتی در کشور بر این بود که عملیات سرنوشت سازی قرار است انجام شود، از همین رو کشور خود را برای یک عملیات بزرگ آماده می کرد. اما پس از چند ماه کار و برنامه ریزی، اجرای عملیاتی با نام کربلای 4 به دلیل لو رفتن توسط فرد خبیثی که بعدها پناه شد، با شکست مواجه شد.
سرلشکر صفوی ادامه داد : برای این عملیات 30 هزار پاسدار به جنوب اعزام شده بودند. عملیات کربلای 4 در همان نیم روز مجبور به توقف شد. زیرا بررسی ما در همان چند ساعت شروع عملیات نشان داد که نیروهای عراقی به تمام محورهای مورد نظر عملیاتی ما آگاهی کاملی داشتند. بعد از این مساله تصمیم به اجرای عملیات جدید در کنار شرق بصره گرفته شد. انجام این عملیات از نظر سیاسی و شرایط خاص آن زمان بسیار حیاتی و مهم بود و براین اساس تجهیزات زیادی برای آن فراهم شد.
*** غواصان شهید کربلای 4
خبر کشف پیکرهای مطهر شهدای غواصی که با دستان بسته در یک گور دسته جمعی پیدا شدند، هیچ زمان از یادمان نمی رود.
سردار سید محمد باقرزاده، فرمانده کمیته جستجوی مفقودین ستاد کل نیروهای مسلح در این باره گفته است: پیکر پاک 130 شهید تازه تفحص شده روز چهارم خرداد سال 1394 از عراق وارد کشور شد. پیکر پاک این شهدا در استان‌های بصره، الاماره و شهر کوت عراق در عملیات‌های تفحص گروه جستجوی مفقودین پیدا شده است.
سردار باقرزاده افزود : 18 نفر از این شهدا از شهدای غواص عملیات کربلای 4 هستند که در جزیره ام‌الرصاص با دست‌های بسته پیدا شده‌اند.
*** ورود پیکر غواصان شهید به کشور روحی تازه در میان مردم دمید
پیدا شدن این شهدا بهانه‌ای شد که بار دیگر حماسه‌های این شهدا مرور شده و به خاطر بیاوریم بازگشت استخوان‌های این شهدا بعد از گذشت 30 سال از شهادتشان درسالهای گذشته چه اثراتی میان مردم گذاشت و بعد از سه دهه گمنامی دوباره چه حماسه‌هایی در پایتخت آفریدند.
خبر ورود این پیکرهای مطهر به کشور بعد از گذشت 29 سال از شهادتشان سرآغاز یک موج بود. یک موج مردمی سرشار از عواطف و احساساتی پاک نسبت به شهدای هشت سال دفاع مقدس.
تیتر خبر غواصان شهید برجسته‌تر از سایر تیترها در سایت‌ها و گروه‌های خبری درخشید. شاید پیدا شدن تعداد زیادی از شهدا با دستانی بسته آن هم کیلومترها جلوتر از خط مقدم عملیات، باعث جریحه دار شدن احساسات مردم غیور ایران شد. شاید هم کشف آن‌ها در گورهای دسته جمعی باعث سرازیر شدن احساسات پاک آنان شد.
شاید هم حقیقت به اسارت گرفته شدن تعدادی از رزمندگان غیور این سرزمین ماجرای آن را دوباره بر سر زبان‌ها انداخت. آنچه مهم است این است که این ماجرا بار دیگر توانست مظلومیت شهدای هشت سال دفاع مقدس را به یاد مردمی آورد که شاید سال‌ها در میان روزمرگی‌های خود این واقعیت‌های جنگ را فراموش کرده بودند.
«روحشان شاد ، یادشان گرامی و راهشان پررهرو »
