آثار باستانی سند هویت هر منطقه است که با مطالعه آن ها می توان به فرهنگ هر منطقه را در گذر زمان پی برد و استان هرمزگان، دیار شرجی و گرما یکی از مناطق تاریخی کشور به شمار می رود که در جای جای آن می توان فرهنگ های متفاوت و منحصر به فردی را مشاهده کرد.
«جهله» یکی از صنایع دستی بجای مانده از گذشته است که مردم از آن برای ذخیره و خنک کردن آب با استفاده از سفال استفاده می کردند.
جهله های هرمزگانی که اکنون با پیشرفت دنیا جای خود را به لوازم سرد کننده برقی داده است بیش از ۳۰۰۰ سال قدمت دارد و اکنون فقط در روستای شهسوار میناب تولید می شوند.
ماشینی شدن زندگی مردم باعث فراموشی طعم آب گوارای جهله ها شده و این صنعت قدیمی جنوب که چرخ اقتصاد برخی از روستا نشینان را می چرخاند، امروز در حال از نفس افتادن است.
حال ناخوش صنایع دستی در جنوب کشور
نبود بازار فروش مناسب برای این صنایع دستی، موجب شده هنرمندان از میزان فروش خود رضایت نداشته و به دنبال راه جایگزینی برای گذراندن زندگی خود باشند.
نبود بازار فروش مناسب حتی تأثیر خود را بر علاقه مندان این رشته گذاشته و باعث شده کمتر کسی میلی برای فراگیری این صنعت داشته باشد.
نبود فرهنگ سازی مناسب حالا باعث شده جهله هم مانند دیگر بقایای تاریخی و فرهنگی هرمزگان در انزوا قرار گیرد و با رویه پیش رو هیچ امیدی به ماندگاری این هنر در آینده نمی توان داشت.
سهراب بناوند معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان در تشریح این موضوع اظهار کرد: قبل از هرچیز باید توجه داشت صنایع دستی استان کاربردی هستند که با صنعتی شدن زندگی ها، وسایل جدید جای آنها را گرفته اند.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان افزود: مردم با توجه به نیاز خود اقدام به انتخاب این صنایع دستی می کنند و بر این نکته واقفیم که باید کاربری های جدید برای صنایع دستی هرمزگان تعریف کرد.
بناوند ادامه داد: کاربری تزیینی این وسایل یکی از راهکارهایی است که اندیشیده شده و با برپایی ویترین و غرفه در اداره هایی مانند استانداری هرمزگان سعی در ترویج آن شده است.
وی ادامه داد: هرچند این کارها کافی نیست ولی امید می رود با افزایش این مکان ها و همچنین بهره گیری از آنها در پس زمینه تصاویر تبلیغاتی بتوان گام های بیشتری برداشت.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان تصریح کرد: زمانی که محصول صنعتگر فروش داشته باشد، جوانان برای فعالیت در آن رشته هم راغب می شوند.
بناوند بیان کرد: همچنین اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان برای حفظ این محصول ها نسبت به برنامه ریزی وهمکاری با اداره کل فنی و حرفه ای برای آموزش این رشته ها به جوانان وعلاقه مندان اقدام کرده است.
وی تصریح کرد: در این همکاری ها، اداره کل فنی و حرفه ای هرمزگان افراد را در رشته های مختلف صنایع دستی آموزش می دهد که آموزش رشته جهله سازی در آموزشگاه فنی و حرفه ای خواهران شهرستان میناب از فصل جاری آغاز شده است.
فاطمه باستانی سرپرست اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی میناب هم در این خصوص اظهار کرد: آموزش افراد علاقه مند آغاز مسیر محسوب می شود و باید روش های بازاریابی و فروش هم به این افراد آموزش داده شود.
سرپرست اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی میناب افزود: هرچند بیشتر صنایع دستی هرمزگان به صورت خانگی تولید و فروخته می شود، ولی می توان با اندکی آموزش، از شبکه های اجتماعی هم برای معرفی و فروش بیشتر این محصولات در راستای بهبود معیشت فعالان صنایع دستی بهره گرفت.
باستانی یادآورشد: جهله زمانی از رایج ترین ظروف کاربردی مردم هرمزگان بود که آب گرم فضای بیرونی را بین هفت تا هشت درجه خنک می کرد.
وی خاطر نشان کرد: از جهله به واسطه فرم زیبایی که دارد می توان به عنوان وسیله ای تزیینی استفاده کرد.
