به گزارش خبرگزاری بسیج از اردبیل، مساجد از آن زمان که دین مبین اسلام توسط پیامبر اعظم(ص) در مدینه النبی دارای حکومت و نظام اجتماعی و سیاسی شد به عنوان اصلیترین و گستردهترین پایگاه فعالیتهای مردمی کارکردهای مختلفی داشت که با هیچ نهاد مردمی در طول تاریخ قابل مقایسه نیست.
یکی از کارکردهای مساجد علاوه بر ابعاد معنوی، فرهنگی، حقوقی، قضایی و ...، بُعد اجتماعی آن است که الهامبخش امنیت و آرامش در جامعه بوده و موجب رشد و تعالی آن میشود.امروز پس از گذشت بیش از 14قرن، کارکردهای اجتماعی مساجد هنوز هم جایگاه خود را حفظ کرده و فعالیتهای مختلف این حوزه در مساجد انجام میشود.
اگر نقش مساجد در دوران معاصر را بررسی کنیم، میتوان کارکردهای مختلف عبادی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، حقوقی و ... مساجد را ملاحظه نمود. در جریان انقلاب اسلامی مساجد نقش و جایگاه مهم و موثری در شکلگیری نهضت اسلامی داشته و بسیاری از تجمعات برای مبارزه برعلیه ظلم و استبداد رژیم طاغوت در مساجد شکل میگرفت.
در دوران دفاع مقدس نیز مساجد همواره در راس هرم دفاعی قرار داشت و بیشتر اقدامات پشتیبانی و بسیج نیرو و امکانات در مساجد شکل میگرفت. مساجد به عنوان مرکز و پایگاه دینی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و ... نقشی حساس در جهتدهی به حرکتها و جریانات مردمی داشته است.
مساجد علاوه بر کارکرد ایجاد حرکتهای انقلابی، مکانی برای بسیج نیرو و امکانات جهت رفع نیازها و کمکرسانی در مواقع مورد نیاز به نیازمندان و آسیبدیدگان از جمله در حوادث و اتفاقات خاص است. مساجد پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در دوران هشت سال دفاع مقدس بهترین مکان برای پشتیبانی از نیروها بود و پس از آن نیز در حوادث مختلف همانند سیل و زلزله و مواقع اضطراری همواره مکانی برای جمعآوری مهربانیهای مردم ایران اسلامی بوده است.
مساجد این قابلیت را دارند که تحت هر شرایطی و در هر موقعیتی مسایل مربوط به حرکت اسلامی را زنده نگه دارند. مسجد به عنوان یک نهاد دینی و اجتماعی بستر مناسبی برای ایجاد حرکتهای جمعی است.ظرفیت و توان مساجد در ایجاد وفاق و همدلی و ایجاد هماهنگی به حدی است که هیچ مرکز و پایگاه دیگری از چنین ظرفیتی برخوردار نیست.
در جریان سیل اخیر که هموطنانمان در برخی مناطق کشور به واسطه وقوع سیلاب دچار مشکلات عدیدهای چون از بین رفتن سرپناه و منازل و همینطور لوازم و مایحتاج خود شدند باز هم نقش اجتماعی مساجد بهعنوان مکانی برای شکلگیری گروههای امدادی و محلی برای جمعآوری کمکهای نقدی و غیرنقدی مردم مشخص شد.
مردم همبستگی و انسجام ملی خود را همانند حوادث و وقایع گذشته در حادثه سیل اخیر به نمایش گذاشتند و بسیج نیز که همواره از آغاز شکلگیری علاوه بر حضور در سنگرهای دفاع از ارزشها و آرمانهای انقلاب اسلامی و مرزهای کشور در سازندگی، آبادانی و کمکرسانی پیشقدم بوده، اینبار نیز از اولین روزهای وقوع سیل در مناطق آسیبدیده کشور حضوری جدی داشت.
اما براساس کارکرد و پیشینه اجتماعی مساجد در دوران انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و پس از آن، طرح همبستگی ملی از سوی رییس سازمان بسیج مستضعفان مطرح شد تا کمکهای مردمی جهت بازسازی و نوسازی مناطق سیلزده از طریق طرحهای «هر مسجد، یک خانه»، «هر کاسب، یک کالای اساسی» و «هر بانک، یک مدرسه» با محوریت مساجد انجام شود که قطعا با توجه به تجربیات گذشته این طرح با محوریت مساجد مورد استقبال مردم نوعدوست کشور قرار گرفته و شاهد عمران و آبادانی در مناطق سیلزده خواهیم بود.
اینبار نیز همانند دوران گذشته بُعد اجتماعی و عمرانی مساجد با ایجاد همبستگی و انسجام ملی جهت کمک و همیاری به مردم آسیبدیده مناطق سیلزده کشور و آبادانی آن مناطق مورد توجه قرار گرفته است.
گزارش: مصطفی آمون