راست و دروغ افزایش خشونت خانگی در روزهای قرنطینه

این روزها یا شاید بهتر است بگویم این ماه‌های اخیر که ویروس کرونا پای به زندگی جامعه بشری گذاشته، هیاهوی های فراوانی را با خود به همراه داشته و یکی از آنها پر رنگ کردن واژه «خشونت خانگی» است.

واژه‌ای که در ایام قرنطینه حرف‌ها و آمارهای ضد و نقیضی درباره آن شنیده‌ایم و شاید حال برای بسیاری سوال باشد که آیا واقعاً شیوع کرونا و قرنطینه موجب افزایش خشونت خانگی در کشور شده است یا خیر که با بررسی آمارهای رسمی کشور به این سوال پاسخ خواهیم داد.

در روزهای ابتدایی شروع قرنطینه بود که پیامکی با همکاری وزارت ارتباطات و معاونت زنان و خانواده رئیس جمهوری برای مردم ارسال شد. در متن این پیامک آمده بود: «در صورت مشاهده یا مواجهه با موارد کودک آزاری در ایام کرونا، برای دریافت خدمات اجتماعی- روانی به صورت رایگان و شبانه روزی با شماره تلفن ۱۲۳، اورژانس اجتماعی سازمان بهزیستی کشور تماس بگیرید.»

پس از ارسال این پیامک نیز معصومه ابتکار معاون زنان و خانواده با انتشار پستی در فضای مجازی بر لزوم توجه به این پیامک تاکید کرد و نوشت: «پیامک ۱۲۳ را جدی بگیرید، مشکلات ناشی از بحران کرونا این روزها می‌تواند بعضی آسیب‌ها را از جمله در درون خانواده‌ها افزایش دهد؛ شماره ۱۲۳ را به خاطر بسپارید و در صورت مشاهده کودک آزاری، همسر آزاری و سالمند آزاری به وظیفه انسانی خود عمل کنید و اطلاع دهید.»

همین مطلب تبدیل به دست آویزی برای رسانه‌های غربی شد و شبکه‌هایی همچون بی بی سی، یورو نیوز و غیره اعلام کردند که افزایش خشونت خانگی در ایران منجر به ارسال این پیامک از سوی معاونت زنان به مردم شده است.

هرچند که بعدها مشخص شد که مبنای دفتر ابتکار برای ارسال این پیامک، مصاحبه یک جامعه شناس با یکی از رسانه‌ها بوده و مدتی بعد ابتکار نیز عدم افزایش خشونت خانگی در ایام قرنطینه را تایید کرد.

با این حال آمار و ارقام رسمی کشور نشان می‌دهد که شیوع کرونا تاثیر به سزایی بر روی افزایش آمار مواردی نظیر کودک آزاری، سالمند آزاری، خشونت علیه زنان و به طور کلی خشونت‌های خانگی نداشته است.

رئیس پلیس پیشگیری پایتخت: تماس‌های مربوط به درگیری‌های خانوادگی ۱۰ درصد کاهش داشته است

در همین خصوص چندی پیش سردار کیوان ظهیری رئیس پلیس پیشگیری پایتخت در گفتگو با خبرنگار مهر، در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه گفته می‌شود در دوران کرونا آمار جرم و جنایت به ویژه درگیری‌های خانوادگی بیشتر شده است و آیا این مطلب را تأیید می‌کنید یا خیر گفت: اصلاً چنین چیزی صحت ندارد تماس‌های مردمی با مرکز فوریت‌های پلیسی (۱۱۰) از ابتدای سال نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش داشته، به عنوان مثال تماس‌هایی که مربوط به درگیری‌های خانوادگی بودند نسبت به سال قبل ۱۰ درصد کاهش داشته است.

معاون امور اجتماعی بهزیستی: آمارهای خشونت خانگی نسبت به قبل از قرنطینه تفاوت خاصی نکرده است

حبیب الله مسعودی فرید معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور نیز چندی پیش از عدم افزایش چشم گیر خشونت خانگی در روزهای قرنطینه خبر داد و اعلام کرد: طبق آمارهای ما خشونت خانگی شامل مواردی مانند کودک آزاری، همسر آزاری، سالمند آزاری و معلول آزاری نسبت به گذشته و قبل از ایام کرونا و قرنطینه خانگی تفاوتی نداشته است. البته موارد روال گذشته را داشته‌ایم، اما با افزایش معنادار مواجه نبوده‌ایم.

وی افزود: ممکن است موارد کودک آزاری که در گذشته و قبل از شیوع کرونا هم داشتیم در حال حاضر نیز برای کودکان بدسرپرست اتفاق بیفتد.

رئیس سازمان بهزیستی: تنها ۲ درصد از تماس‌ها نیاز به مداخله اورژانس اجتماعی داشته است

به علاوه وحید قبادی دانا رئیس سازمان بهزیستی کشور نیز در نشست خبری فروردین ماه سال جاری با ارائه آماری از خشونت خانگی در کشور گفت: از ۱۱ هزار و ۸۵۲ تماس با سامانه اورژانس تنها ۲/۲ درصد تماس‌ها منجر به مداخله اورژانس اجتماعی شده و موارد نارضایتی از رفتار همسر نیز از ۲ هزارم درصد به ۶ هزارم درصد رسیده است.

ابتکار: وضعیت خشونت خانگی در ایران حاد نیست

پس انتشار آمارهای متعدد از سوی سازمان بهزیستی که متولی رسیدگی به آسیب‌های اجتماعی است، معصومه ابتکار معاون زنان و خانواده رئیس جمهور نیز در گفتگو با یکی از رسانه‌های کشور، علیرغم اقدام پیشین خود که منجر به ایجاد شائبه نسبت به افزایش آمارهای خشونت در ایران شده بود، از حاد نبودن شرایط خشونت خانگی علیه زنان در ایران سخن گفت و اعلام کرد: میزان خشونت خانگی در ایران در مقایسه با آمارهای جهانی چندان حاد و شدید نیست؛ حتی وضعیت ما از وضعیت متوسط جهانی از لحاظ شیوع خشونت‌های خانگی بهتر است. البته اینکه چه میزان از این خشونت‌ها هم اطلاع رسانی می‌شود، جای بحث و بررسی دارد.

نقش موثر زنان در کنترل شرایط قرنطینه از زبان رهبر معظم انقلاب

پس از اعلام آمارهای رسمی کشور درباره سطح خشونت در ایران، سخنان اخیر رهبر معظم انقلاب در ارتباط تصویری با ستاد ملی مبارزه با کرونا، مهر تایید دیگری بر کذب بودن اخباری با محوریت افزایش خشونت علیه زنان در ایران بود.

رهبر معظم انقلاب در فرمایشات هفته گذشته خود به نقش مثبت و موثر زنان و خانواده در قرنطینه اشاره کردند و فرمودند: «در این دوران خانه‌نشینی تقریباً می‌شود گفت خانه‌نشینی عمومی، اینجا نقش خانواده و حضور خانواده اثر خودش را نشان داد. در آن کشورهایی که خانواده پایه‌ی درستی ندارد، معنای درستی ندارد، این خانه‌نشینی‌ها به این شکل اتّفاق نمی‌افتد یا لااقل به این شکل قابل تحمّل و قابل فهم و قابل قبول نیست. اینجا خانواده دُور هم جمع شدند.

ایشان تاکید کردند: بخصوص باید به نقش زن خانواده تکیه کرد و تأثیر بسیار زیادی را که صبر و حوصله و زحمت‌کشی و حلم زن خانواده ایفا می‌کند در اداره‌ی خوب خانواده، حتماً بایستی از نظر دور نداشت».

اشاره رهبر انقلاب بر تاثیر نقش زنان بر مدیریت شرایط قرنطینه نشان می‌دهد که اتفاقی که این روزها برای زنان دیگر کشورها در حال رخ دادن است، در ایران رخ نداده است.

اتفاقی که می‌توان با عنوان «خشونت خانگی» از آن یاد کرد و آمارهای جهانی حکایت از افزایش آن در کشورهای اروپایی دارد.

به طوری که پس از شیوع ویروس کرونا و آغاز قرنطینه، رسانه‌های غربی از افزایش خشونت علیه زنان در کشورهای اروپایی و آمریکا خبر دادند.

موسسه خیریه رسیدگی به خشونت خانگی در انگلیس، ماه گذشته از افزایش ۲۵ درصدی خشونت خانگی در این کشور خبر داد و اعلام کرد: شمار تماس‌های مردم برای درخواست کمک اجتماعی و رسیدگی به خشونت‌های خانگی ۷۰۰ برابر شده و حتی تماس‌های مربوط به خشونت خانگی علیه مردان نیز ۱۶.۶ درصد افزایش یافته است.

روزنامه گاردین نیز طی مطلبی از افزایش ۴۷ درصدی خشونت علیه زنان در اسپانیا طی دو هفته ابتدایی ماه گذشته و در روزهای قرنطینه خبر داد نوشت: یک زن به دلیل خشونت خانگی و شرایط قرنطینه، توسط همسر خود به قتل رسید.