به گزارش خبرگزاری بسیج، دهم تیرماه یادآور روزی تاریخی در استان ایلام است روزی که یادآور همان جمله معروف امام خمینی (ره) است روزی که قلب امام شاد شد؛ آری دهم تیرماه سالروز گرامیداشت عملیات کربلای یک و آزادسازی مهران قهرمان است.
مهران قهرمان اگر روزی در تصرف دشمن بعثی و هم پیمانانش بود امروز به مسیر تردد اصلی زوار اربعین تبدیل شده است و همین بس که مهمتر از آن مرز بین المللی مهران همه ساله به خصوص در چند سال اخیر بعنوان مسیر اصلی تردد زوار شناخته می شود.
درباره چند و چون عملیات کربلای یک و ناگفته های این عملیات با یکی از فرماندهان دیروز و سرداران امروز به مصاحبه نشستیم؛ سردار "محسن کریمی"، فرمانده گردان 505 محرم در عملیات کربلای یک بوده است
وی در این مصاحبه علاوه بر اینکه عملیات کربلای یک را عملیاتی در سه وضعیت جغرافیایی متفاوت توصیف کرده، به بیان برخی خاطرات از این عملیات نیز پرداخته است.
در ادامه گفتگوی ایلام بیدار با سردار "محسن کریمی"، فرمانده گردان 505 محرم در عملیات کربلای یک را می خوانیم.
در ابتدا عملیات یک که منجر به آزادسازی مهران شد را برایمان بازگو بفرمایید.
بررسی عملیات کربلای یک به دلیل شرایط خاص زمانی و مکانی که داشت از اهمیت ویژهای برخوردار است؛ عملیاتی که دارای زوایای پنهان و پیچیدگی های زیادی بود.
از بعد جغرافیایی، وجود ارتفاعات، شرایط خاص زمین منطقه، وجود میدانهای مین، کانالها و خطوط متعددی که وجود داشت، این عملیات را عملیاتی سخت و دشوار کرده بود.
قبل از شروع عملیات کربالی یک، ما یکسری عملیات تثبیت انجام دادیم تا مانع پیشروی بیشتر و ایجاد استحکامات جدید از سوی عراقی ها شویم و سپس مناطق موردنظر را از طریق ایجاد خاکریز و حرکات شبانه به کمترین فاصله ممکن با دشمن رساندیم تا عملیات شناسایی راحتتر صورت بگیرد.
منطقه مهران از نظر جغرافیایی منطقه ای سخت و پیچیده بود و از نظر شرایط آب و هوایی هم عملیات کربلای یک در تیرماه انجام شد که در این فصل دمای منطقه مهران که منطقه ای گرمسیری است، بین 45 تا 50 درجه بود.
مین گذاری 15 کیلومتر توسط دشمن بعثی
به لحاظ جغرافیایی این عملیات را می توان در سه منطقه تعریف کرد: در جنوب ارتفاعات قلاویزان و حمرین که این منطقه در همان روزهای نخستین تصرف توسط ارتش بعث عراق، به صورت کامل و از زوایای مختلف مسطح شده بود و با ایجاد کانالهای عمیق، میدانهای مین، سیمهای خاردار و... موانع بزرگی ایجاد شده بود که عمق این موانع از دامنه ی حمرین تا ارتفاعات بیش از 5 کیلومتر و اگر شرقی غربی حساب می کردیم بیش از 15 کیلومتر عمق میدان ها مین بود که اینجا یک ً منطقه خیلی خاصی ایجاد کرده بود و اتفاقا همین منطقه بود که در عملیات والفجر3 دشواری های زیادی را ایجاد کرده بود و در آن عملیات لشگر ثارالله در آن نقطه به سختی افتاد و متأسفانه تلفات سنگینی داد.
در این منطقه تنها مسیر عبور روی ارتفاعات قلاویزان، جاده ای به صورت شرقی غربی بود؛ بنابراین اینجا یک منطقه خاص با تپه ماهورها و ارتفاعات پیچیده، میدانهای مین، سیمهای خاردار، کانالهای حفر شده و سنگرهای کمین متعدد بود که انجام عملیات را در آنجا بسیار سخت کرده بود.
از این منطقه که حرکت کنیم به سمت قلب دشت مهران، یعنی از دامنه ارتفاعات حمرین به سمت شهر مهران و امامزاده سیدحسن (ع) به سمت باغ کشاورزی، منطقه ای به صورت دشت بود که در 45 روزی که دشمن آن را تصرف کرده بود، با ایجاد خاکریز، میدان مین، تانک و استقرار توپخانه ها و تیربار، موانع سختی ایجاد کرده بود.
البته در مقایسه با قلاویزان موانع کمتری داشت اما با توجه به دشت بودن منطقه، برای نیروهای ما که عمدتا پیاده و نیروی زرهی کمی که داشتیم، حرکت در مقابل این تیربارها و آن حجم آتش، کار بسیار سختی بود.
اما جبهه شمالی مهران که شامل تپه غالمی، منطقه باغ کشاورزی و ارتفاعاتی که به کمربندی شمالی تنگه کنجانچم به مهران میآید که منطقه خاصی بود، به علت پوشش درختی و استقرار کانال، عراقی ها از دید مناسبی برخوردار بودند و همین هم بر پیچیدگی این منطقه و دشواری عملیات افزوده بود.
کدام لشکرها در عملیات کربلای یک نقش داشتند؟
بنابراین عملیات در سه وضعیت جغرافیایی متفاوت اجرا شد و با توجه به تجزیه و تحلیل و شناسایی که انجام گرفت برای اینکه عملیات موفقیت آمیز باشد باید همان روزهای اول با دو فلش اصلی حمله می کردیم که یکی در دشت مهران و جاده ای که از سمت شهرک اسلامیه به مهران می رفت که مرکز ثقل دشت مهران بود.
برای شکستن خطوط دشمن و فلش دیگر منطقه حمرین و قلاویزان این دو فلش اصلی عملیات بودند و یک فلش تک فرعی دیگر در جبهه شمالی مهران، باغ کشاورزی و ارتفاعات غالمی برای تظاهر به تک بود انجام گرفت و همه ما واقف بودیم اگر در منطقه قلاویزان بتوانیم خط دشمن را بشکنیم و وارد خط آنها شویم پیروزی در باقی مواضع دشت مهران و باغ کشاورزی حتمی است و عکس آن اگر ما در آنجا نتوانیم موفق شویم، تصرف دشت مهران و جبهه شمالی کار بسیار سختی می شد.
لذا برنامه ریزی شد که بخش زیادی از توانمندی ها روی ارتفاعات آبزیادی و قلاویزان متمرکز شود و در دامنه شمالی ارتفاعات قلاویزان، در شب اول عملیات لشگرهای علی ابن ابی طالب (ع)، 25 کربلا و تا حدودی 41 ثارالله در آن جبهه با قدرت تمام وارد شدند و با موفقیت در آنجا، همزمان بود با حرکت سایر نیروها در دشت مهران که با حرکت زرهی و خودروریی مواضع دشمن را هدف قرار دادند و با تیربارها و پدافندهایی که گذاشته بودند، توانستند در کوتاه ترین زمان مواضع دشمن را زیر آتش قرار داده و قدرت مانور را از آنها بگیرند و در واقع یک زمینه بسیار خوبی در آنجا به وسیله لشگر31 سیدالشهدا و لشگر 27 محمد رسوال الله (ص) ایجاد و این خطوط شکسته شد.
رزمندگان اسلام بیشتر در کدام منطقه جغرافیایی تأثیر گذار بودند؟
در جبهه شمالی هم وقتی این خطوط شکسته شد، در واقع 2 فلش به سمت ارتفاعات حمرین باز شد یکی از سمت آبزیادی که مرکز ثقل ارتفاعات حمرین بود به سمت ارتفاعات قلاویزان و دیگری از دامنه شمالی به سمت ارتفاعات که به نوعی دشمن را از پشت تهدید و مورد هدف قرار می داد و حرکت برق آسای رزمندگان آن چنان بود که وقتی ما در صبح عملیات وارد ارتفاعات قلاویزان و حمرین شدیم یک تیپ از کماندوهای عراقی پا به فرار گذاشته و از شیارهای عمیقی که وجود داشت سقوط کرده بودند و عدهای از آنها وارد میدان مین شده و فقط عده معدودی که از جاده فرار کرده بودند زنده ماندند و بقیه از بین رفتند.
به اسارت گرفتن نیروهای بعثی توسط رزمندگان اسلام در عملیات کربلای یک
یک خاطره از عملیات کربلای یک را بیان کنید.
یک جایی در ورودی قلاویزان، ماشین فرمانده تیپ عراقی که قصد فرار داشته بود نیروهای خودش را زیر گرفته بود به حدی که زیر ماشین مملو از جنازه های عراقی شده بود که نشان دهنده سرعت عمل بالا و قدرت حرکت سریع رزمندگان ما و نقطه مناسبی بود که انتخاب کرده بودند.
بعد از اینکه از جاده عبور می کردیم سمت شمال و جنوب جاده ها تا کانال ها را سنگر به سنگر باید می جنگیدیم و پاکسازی می کردیم و جلو می رفتیم.
مرکز ثقل ورودی معبر جاده باز بود که از جاده رزمنده ها توزیع می شدند به سمت چپ و راست تنها از طریق کانال های ورودی عراقی با دشمن می جنگیدند و گرنه غیر از آن، میدان مین بود و ما هر جا می رفتیم قطعا تلفات زیادی می دادیم.
این جاده مرکز ثقل پیشروی ما در ارتفاعات قلاویزان و آبزیادی شد و رزمندگان ما از طریق ورودی جاده دسترسی به کانال ها و سنگرهای عراقی سینه به سینه تا ارتفاعات 223 پیش رفتند و روی جاده هم تلفات زیاد بود، چون تمرکز آتش عراق و نیروهای مقابل روی جاده بود و حرکت نیرو و خودروهای امدادی، پشتیبانی و زرهی روی جاده باعث شد تعداد زیادی از تجهیزات زرهی و آمبوالنس های 2 طرف منحرف شده و تلفات زیادی روی جاده صورت بگیرد؛ خصوصا تلفات عراقی ها که در حال عقب نشینی بودند خیلی بیشتر بود و همچنین تلفات بسیار سنگین زرهی و خودرویی متحمل شدند و در نهایت به فضل الهی و لبیک به فرمان امام خمینی (ره) توانستیم به یک پیروزی بزرگ دست پیدا کنیم و موجب شادی قلب امام و ملت ایران شویم؛ در عملیاتی قلاویزان تکه ای از بهشت است که بسیار سخت و دشوار بود