ژئوپلیتیک تهدید؛ ایران در محاصره چالش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی/ مقاومت به‌عنوان اندیشه محوری؛ استراتژی سیاست خارجی ایران
به گزارش خبرگزاری بسیج، ابراهیم متقی امروز در دوره دانش‌افزایی و توانمندسازی اساتید بسیجی جهادگر تبیین(گفتمان انقلاب اسلامی؛ بایدها و نبایدها) که در مشهد مقدس درحال برگزاری است، به مسئله مسئوليت در برابر گام دوم انقلاب اسلامي و نقش علم در آن پرداخت و اظهار کرد: محوريت اين گام بر علم استوار است. علم نه تنها بايد به شناخت پديده‌ها بپردازد بلکه بايد به افزايش قدرت و ثروت کشور کمک کند.
وي ادامه داد: اگر مسيري که طي مي‌کنيم منجر به افزايش قدرت و ثروت شود، در مسير درستي قرار داريم که مورد تأييد مقام معظم رهبري است.
این تحلیگر سیاسی به تغييرات اخير کابينه اشاره کرد و افزود: اين تغييرات باعث افزايش ابهام‌هاي سياسي در جامعه شده است.
او به مسئله هويت پرداخت و گفت: ابهامات سياسي به فضاي ذهني جامعه آسيب مي‌رساند و مانع از انتقال درست مفاهيم و ادراکات به نخبگان و جامعه مي‌شود.
او افزود: اين روند قطبي شدن به شدت به ساختار اجتماعي و ذهني کشور آسيب زده و نيازمند رويکردي انتقادي و دقيق از سوي مسئولين و نخبگان است.
وي بیان کرد: اگر رويکرد انتقادي به گونه‌اي باشد که جامعه خود را از دولت جدا کند، اين انتقادات به سرعت گسترش يافته و ممکن است منجر به اعتراضات اجتماعي و دانشجويي شود.
متقی هشدار داد: اگر این تعاملات برقرار نشود و کنش‌های ارتباطی ضعیف باشند، کشور با چالش‌های جدی مواجه خواهد شد.
وی بیان کرد: ما باید درک واقعی از ساختار اجتماعی، سیاسی و دولتی در حال گذار داشته باشیم و با صبوری و کنش‌های ارتباطی قوی به تصمیم‌گیری‌های مؤثر دست یابیم.
این استاد دانشگاه به سیاست خارجی دولت اشاره کرد و یادآور شد: در دوره‌های قبلی نیز نظرات انتقادی خود را درباره برجام مطرح کرده بود.
متقی بر این باور است که برجام از ابتدا بدون موازنه صحیحی طراحی شده بود و به همین دلیل، ادامه پیدا نکرد.
وی اظهار داشت که اگر وی در مقامی تأثیرگذار قرار داشت، تیمی که بر برجام تمرکز داشت را برای سیاست خارجی انتخاب نمی‌کرد.
او با اشاره به کتاب "وندی شرمن"، که به مذاکرات وین پرداخته است، به اهمیت شناخت دقیق از مذاکرات بین‌المللی و افراد کلیدی در سیاست خارجی اشاره کرد و گفت: برای شناخت افراد در حوزه سیاست خارجی، باید به تجربه‌های آنها در دوره‌های گذشته نگاه کنیم و ببینیم که آیا در موقعیت‌های مختلف توانسته‌اند به موفقیت برسند یا خیر.
این تحلیل‌گر سیاسی به تفاوت‌های میان دوره‌های مختلف در سیاست خارجی پرداخت و بیان کرد: در دوره‌های گذشته، انسجام ارگانیک بین وزارت خارجه، شورای عالی امنیت ملی و ساختارهای دفاعی وجود داشت، اما این انسجام در دوره فعلی شکننده‌تر شده است.
متقی به اهمیت داشتن یک انسجام ارگانیک که قابلیت بازتولید و پویایی داشته باشد اشاره کرد و هشدار داد: سیاست خارجی در آینده باید به این مسئله توجه کند تا بتواند نیازهای جمهوری اسلامی ایران را به درستی پاسخ دهد.
متقی بر اهمیت مفهوم "مقاومت" در سیاست خارجی ایران تأکید کرد و افزود: مقاومت ابزاری است که به کشورها و گروه‌های مستضعف قدرت می‌دهد تا در برابر بازیگران قدرتمند بین‌المللی ایستادگی کنند."
وی با اشاره به تغییرات در ساختارهای قدرت و انتقال از فضای ساختار به فضای اجتماع، گفت که مقاومت به عنوان یک اندیشه محوری در سیاست خارجی ایران همچنان ادامه خواهد داشت.
این تحليل‌گر سياسي، در ادامه مباحث خود به ضرورت مقاومت در سياست خارجي ايران پرداخت و تأکيد کرد: اين رويکرد بايد به عنوان اولويت اصلي در دستور کار قرار گيرد.
او بيان کرد که برخلاف برخي ديدگاه‌ها که منطقه قوي را مطرح مي‌کنند، ايران در فضايي قرار ندارد که اين ايده را دنبال کند. ايران بايد به جاي تکيه بر منطقه‌اي قوي، دولتي قوي ايجاد کند.
او با انتقاد از وضعيت کابينه‌هاي اخير، به فقدان انسجام دروني اشاره کرد و بيان کرد که وقتي مجموعه‌اي يک‌دست نباشد، نمي‌تواند اهداف مشترکي را دنبال کند.
متقي افزود: "اقتدار دولت ضروري است، و بدون آن، گسست‌هايي در تصميم‌گيري و اجراي سياست‌ها به وجود خواهد آمد."
متقي همچنين به موضوع روابط ايران با کشورهاي منطقه پرداخت و توضيح داد که روابط ايران با کشورهاي همسايه همچنان با چالش‌هاي اساسي روبرو است.
او اشاره کرد که تفاوت‌هاي فرهنگي و زباني ميان ايران و کشورهاي عربي همسايه، از جمله دلايل اين چالش‌هاست.
متقي بيان کرد: اين تفاوت‌ها در قالب‌هاي ذهني و ادراکي بازيگران منطقه‌اي نيز مشاهده مي‌شود و اين موضوع، تنهايي ژئوپليتيکي ايران را تشديد مي‌کند.
وي در ادامه به بحث ژئوپليتيک تهديد پرداخت و اظهار داشت که ايران در يک محيط ژئوپليتيکي پر از تهديد زندگي مي‌کند.
متقي بر اهميت اقتدار دولت در مقابله با اين تهديدات تأکيد کرد و گفت که بدون انسجام دروني و حمايت اجتماعي، دولت نمي‌تواند به طور مؤثر با چالش‌هاي داخلي و خارجي مقابله کند.
