به مناسبت برگزاری آئین بزرگداشت انقلاب مشروطیت و گرامیداشت یکصدمین سالگرد درگذشت ستّارخان- سردار ملی
در آن هنگام که با اوجگیری استبداد خودکامهی سلاطین جور ایران در عصر قاجار و تشدید مداخلات سلطهجویانه قدرتهای استعماری، شعلههای شمع لرزان امید به آزادی و استقلال، در جان ایرانیان، به سمت خاموشی میرفت، به ناگاه فریاد عدالتخواهی و آزادگی، از محله امیرخیز تبریز بلند شد و آن «شمعلرزان» را به «مشعلفروزان» مقاومت و پایداری در برابر بیگانگان و مستبدان، تبدیل کرد.
ستّارخان، این نواده رشید ایل میهن دوست محمد خانلو در آذربایجان و سردار ملی همه ایرانیان در انقلاب مشروطه، پرچم اسلام خواهی و عزّت طلبی را با الهام از پیام «هیهات من الذله» امام حسین(ع) و پیروی از فتاوای شرعی قاطبه علمای اعلام نجف و ایران در سرتاسر میهن، به اهتزاز در آورد و با حمیّت و مقاومت درسآموز و دلیرانهاش، کمر استبداد داخلی و قامت سلطه طلبان بیگانه را در هم شکست و انقلاب نیمهجان مشروطیّت را دوباره احیاء نمود.
مبارزات سخت ستّارخان، در میان هیاهوی تفرقه افکنان و غربگرایان داخلی و دسیسهپردازان خارجی، نشأتگرفته از مبانی مترقی اسلام اصیل، اصول بر حقِّمشروطیّت و پیروی از مراجع عظام تقلید بود و بر همین اساس، خیل وسیع مردم آزادیخواه و مسلمان ایران، آرمانهایگمشده خود را، درمجاهدات ستّارخان میجستند و با این سردار غیور، همدل و همزبان بودند.
ستّارخان با توسّل به دامان قرآن و اهل بیت(علیهم السلام)، جان و مال خویش را، در راه مبارزه و مقاومت، بر طبق اخلاص و ایثار نهاده بود تا ساکنان این سرزمین کهنسال، در سایه رحمت الهی، نعمت عدالت را که جلوهای از هویّت ملّی ایران است، به جان و به دل، دریابند.
فرارسیدن یکصدمین سالگردِ درگذشتِ شهادتگونه ستّارخان، فرصت مغتنمی است تا محقّقان و پژوهشگران، برای بررسی نقش این سردارِ نامیِ ایران در انقلاب مشروطه و واکاویِ جایگاه مهمّ او در تاریخ مبارزات اسلامی مردم ایران، گردهم بیایند و یاد و نام آن مبارز سختکوش و مجاهدان راه استقلال و آزادی و اسلام خواهی را گرامی دارند،
این فرصت مغتنم، هم اینک به همّت جمعی از محقّقان و علاقمندان در قالب برگزاری «آئین بزرگداشت انقلاب مشروطیّت» و گرامیداشت یکصدمین سالگرد درگذشت شهادتگونه ستّارخان، سردار ملی ایران، در تبریز فراهم آمده است .
قطعاً در سخنرانیهای علمی این آئین بزرگ، فرازهایی از مبارزات و مجاهدات و آرمانهای بلندِ این سردارِ دلاورِآذری، بازگو و تحلیل خواهد شد. لیکن شایسته است پژوهشگرانِ ارجمند، به این مهم توجه داشته باشند، همچنانکه در عصر حیاتِ ستّارخان، مدعیانی که تنها راه نجات ایران را، تقلیدِ کورکورانه از غرب می دانستند و راه سعات و خوشبختی را در غربی شدن از فرقِ سر تا نوکِ پا می جستند، در دوران متأخّر و نزدیک به ما نیز، برخی در صدد پردازش های دروغین از چهره پاکِ ستّارخان هستند و با تحریفِ فلسفه قیام این مبارزِ مسلمان، در پی نیل به مقاصد خود می باشند، در حالی که ستّارخان، به عنوان مبارزِ برخاسته از طبقه فرودستِ جامعه، خواهان اعتلای کلمه طیبه اسلام بود و در پاسخ به ژنرالِ کنسولِ بیگانه، با صلابتِ تمام گفت: آرزو دارم که هفت دولتِ بزرگ، زیر بیرقِ حضرت ابالفضل العباس(ع) و ایران باشند.
نکته مسلّم اینکه آذربایجان، به عنوان دژِ تسخیرناپذیر استقلال و عزّت ایران، نگاهبان هویّت اسلامی و شیعی این سرزمین است و در حراست از دستاوردهای خیزشِ عظیمِ مشروطیّت، همچنان پایدار خواهدماند.
تاریخ پرشکوه ایران در ادوارِ مختلف، همچون انقلابِ مشروطه، دورانِ مبارزه با خفقان و ستمِ پهلویها، نهضتِ ملّی نفت، انقلابِ اسلامی به رهبری حضرت امام راحل(ره) و سال های پرشکوه دفاعِ مقدس،گواه روشنی بر نقش این خطه ستّارخیز و رادمردان بزرگِ بیادعای آن است .
در پایان به روان بلند این دلاورمردان و ستّارخان عزیز که همچون روزهای حیاتش، هم اینک نیز، درسایهسارحریم اهل بیت پیامبر(ص)، درجوار حضرت عبدالعظیمِ حسنی (رحمه الله علیه) آرام گرفته است، درود میفرستم و مزید توفیقات دست اندرکاران را از درگاه ایزد منّان خواستارم.
علی جنّتی
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی