۹۰ درصد واژگان مصوب فرهنگستان قابلیت استفاده عمومی دارد
به گزارش بسیج ، نشست خبری غلامعلی حداد عادل رئیس بنیاد سعدی پیش از ظهر روز دوشنبه، 26 مرداد، در ساختمان بنیاد سعدی برگزار شد. در این نشست محمدرضا دربندی معاون امور بین الملل، رضامراد صحرایی سرپرست معاونت آموزش و پژوهش و سخایی معاون مالی و اداری بنیاد سعدی نیز حضور داشتند.
حدادعادل در این مراسم در پاسخ به پرسش تسنیم مبنی بر اینکه ادبیات یکی از راه‌های انتقال فرهنگ و زبان کشورهاست، بنیاد سعدی برای انتقال ادبیات داستانی چه اقداماتی انجام داده و آیا از ترجمه‌های دو زبانه کتاب‌هایی همچون «خمره» هوشنگ مرادی کرمانی پا را فراتر خواهد گذاشت یا خیر، گفت: ما این آثار را اتفاقی انتخاب نمی‌کنیم. ما اتفاقی به یک ترجمه خوب از یک نویسنده معروف برخوردیم. هوشنگ مرادی کرمانی نویسنده بزرگی است که عضو فرهنگستان زبان هم هست و بین نویسندگان ایرانی بسیاری از آثارش مورد توجه داخلی‌ها و خارجی‌ها قرار گرفته، بنابراین ما کتاب «خمره» مرادی کرمانی را که ترجمه خوبی نیز به انگلیسی شده بود، به صورت دو زبانه منتشر کردیم که البته این آغاز فعالیت ما در انتشار سلسله کتاب‌های دوزبانه است.
وی ادامه داد: در انتشار اینگونه کتاب‌های یک صفحه به زبان فارسی و صفحه مقابل به زبان انگلیسی است، قرار است کتاب دو زبانهای به زبانهای عربی، اردو، فرانسه وروسی نیز داشته باشیم.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی همچنین در پاسخ به پرسش دیگر تسنیم مبنی بر اینکه فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی اخیرا تعدادی از واژه‌های برابر کلمه‌های انگلیسی را تصویب کرده و به آموزش و پرورش ارائه کرده است، اما گویا آموزش و پرورش برخی از این کلمات را در کتاب‌های درسی وارد نکرده و ادعا کرده که این واژه‌ها برای دانش‌آموزان غریب است در این زمینه فرهنگستان چه اقدامی خواهد کرد، گفت: البته آموزش و پرورش رسماً به ما چیزی نگفته است. آنها از ما خواستند زمانی تعدادی از برابرهای واژگان بیگانه را تفکیک کردیم. من نشنیدم که آنها از نیمی از واژه‌ها اظهار نارضایتی کرده باشند. از طرف دیگر واژه‌ها را تا به کار نبریم، غریب خواهند ماند. آنها باید استفاده شوند تا مأنوس شوند. بسیاری از این واژه‌ها را ما روز اولی که تصویب کردیم نیز غریب می‌دانستند.
حدادعادل ادامه داد: برای نمونه روز نخستی که واژه دانشگاه و دانشکده در دهه 20 شمسی در فرهنگستان تصویب شد، دانشمند توانایی چون عباس اقبال آشتیانی مقابله‌ای نوشت و در آن تصریح کرد که آیا فکر می‌کنید برسد روزی که ایرانیان به جای واژه یونیورسیتی از دانشگاه یا دانشکده استفاده کنند.
وی گفت: 90 درصد کلماتی که فرهنگستان وضع می‌کند، قابلیت رواج در بین عموم را دارد و به شرطی که رسانه‌ها کمک کرده و واسط بین فرهنگستان و مردم شوند. متأسفانه در مسابقات والیبال بارها تذکر دادیم که گزارشگران به جای اینکه بگویند «ست اول» یا «ست دوم» از واژه «دست» استفاده کنند، اما آنها اصرار دارند که همان معادل «ست» را استفاده کنند. امروز استفاده نکردن از زبان فارسی برای عده‌ای کیفیت به شمار می‌رود. در خصوص سؤال شما نیز آموزش و پرورش اگر بگوید که کدام یک از واژه‌ها غریب است، ما توضیح خواهیم داد. در عین حال همه دستگاه‌ها موظف هستند از واژه‌های معادل شده فرهنگستان استفاده کنند. به گونه‌ای است که مجلس نیز زمانی قانونی را تصویب می‌کند، اگر در آن قانون واژه‌ای بیگانه به کار رفته باشد از فرهنگستان می‌خواهد تا معادل آن را اعلام کند و معادل پیشنهادی فرهنگستان را در قانون می‌گذارد و آن به تصویب شورای نگهبان می‌رسد.
حداد عادل در پاسخ به پرسش دیگر تسنیم مبنی براینکه از بودجه فرهنگ جامع زبان فارسی خبری هست یا خیر گفت: در این زمینه نیز مانند سایر زمینه‌ها با کمبود بودجه مواجه هستیم. وقتی خشک سالی است این خشکالی در همه جا ادامه دارد. امیدوارم بتوانیم در سال 94 مراسم رونمایی جلد دوم فرهنگ جامع زبان فارسی را برگزار کنیم.
