والدین و فرزندان به حقوق متقابل توجه کنند/نگاهی به حق متقابل پیامبر(ص) و امت اسلام

به گزارش خبرگزاری بسیج از قم، آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در برنامه چشمه معرفت که پنجشنبه شب از شبکه سه سیما پخش شد در ادامه بحث خانواده اظهار کرد: با شناسایی حقوق پرد، مادر و فرزند بهتر می‌توان از آسیب‌های خانوادگی جلوگیری کرد و حقوق دیگران یکدیگر را به جا آورد.

وی ادامه داد: حق یک جانبه نیست، حق همیشه دو جانبه است یعنی اگر کسی بر گردن کسی دیگر حق داشت آن طرف مقابل هم حتما حقی بر گردن او دارد.

این مرجع تقلید در ادامه با تأکید بر دو طرفه بودن حق اضافه کرد: مثلا طلبکار از بدهکار حق طلب دارد، متقابلا بدهکار هم بر طلبکار حق دارد و حق او این است که اگر نداشت بدهی خود را در زمان خاصی پس دهد او را زندان نکنند، کسانی که واقعا ندارند و به خاطر نداری به زندان می‌روند این حرکت خلاف قوانین اسلام است.

آیت‌الله مکارم شیرازی عنوان کرد: در قرآن آمده است اگر طلبی داشتید و طلبکار چیزی نداشت که به شما پس دهد، به او مجال دهید تا فراهم کند.

وی بیان کرد: مثلا می‌گوییم که پیامبر(ص) بر امت حق دارد و البته که حق هم دارد، ولی امت هم بر پیامبر(ص) حق ارشاد، هدایت، امر به معروف و نهی از منکر دارند.

این مرجع تقلید عنوان کرد: حتی همانگونه که خداوند بر گردن انسان حق دارد چون دین ما، آسمان و زمین و سایر نعمت‌هایی که در اختیار ما قرار می‌گیرد از او است، ما هم بر خداوند حق داریم و خداوند باید برای هدایت ما پیامبران و کتاب هدایت بفرستد، مطالب کتاب آسمانی باید حکیمانه و با رونق باشد، بنا بر این روشن شد که حق دو جانبه است و اینگونه نیست که والدین بر فرزندان حق داشته باشند ولی فرزندان بر والدین حق نداشته باشند.

 

*برخی از حقوق پدر و مادر بر فرزند

آیت‌الله مکارم شیرازی اضافه کرد: حق پدر و مادر بر فرزند این است که با آن‌ها محترمانه رفتار شود و از انجام کارهایی که موجب آزار و اذیت آنان می‌شود باید پرهیز کرد، البته محرمات را باید ترک کرد و واجبات را باید انجام داد هر چند پدر یا مادر موافق آن نباشند ولی در انجام کارهای مستحب و... اگر موجب آزار پدر و مادر می‌شود یا آن‌ها راضی به انجام آن نیستند، باید پرهیز کرد.

وی با اشاره به آیه هشتم سوره عنکبوت گفت: قرآن کریم در این آیه آورده است «سفارش کرده‌ایم به انسان که نسبت به پدر و مادرش نیکی کند ولی اگر آن‌ها تو را به انجام کارهای باطله دعوت کردند و یا اصرار کردند که از اسلام خارج شو و به سراغ مکتب‌های مادی بیا (مثلا شیطان پرست شو)، اطاعت از آن‌ها نکن»، ولی احترام آن‌ها را حفظ کن، در هر صورت باید با بیان خوش با پدر و مادر صحبت کرد و نباید با خشونت با آن‌ها رفتار کرد.

این مرجع تقلید افزود: در سوره لقمان علاوه بر تعبیری که در سوره عنکبوت به کار رفته است جمله‌ای دیگر را نیز اضافه کرده است مبنی بر اینکه «با پدر و مادر همنشین خوبی باش»، یعنی به صورت شایسته با آن‌ها زندگی کن، از آیه مربوط به این مطلب در سوره لقمان دریافتم که نباید فورا پدر و مادر را به خانه سالمندان فرستاد بلکه باید با آن‌ها مصاحبت داشت چرا که زمانی که فرد ناتوان بوده است پدر و مادر به او خدمت کرده‌اند و فرزندان باید مقابله به مثل کنند و زمانی که پدر و مادر ناتوان می‌شوند به آن‌ها خدمت کنند.

آیت‌الله مکارم شیرازی صبر و تحمل را از شاخصه‌های دین اسلام برشمرد و گفت: در معاشرت با پدر و مادر پیر باید تحمل به خرج داد و این صبر و تحمل سبب طول عمر فرزند و موفقیت و پیشرفت در زندگانی او می‌شود.

این مرجع تقلید بیان کرد: هرگونه با پدر و مادر خود رفتار کنید، فرزندان شما با شما همان رفتار را می‌کنند و همانگونه که شما با پدر و مادر خود معاشرت و معامله می‌کنید فرزندان شما نیز با شما همانگونه برخورد می‌کنند.