تبلیغات مخالف حجاب وعفاف رسانه ملی
به گزارش سرویس بسیج جامعه زنان کشور خبرگزاری بسیج، درست است و ماهم قبول داریم که یکی از منابع اصلی درآمدزایی تلویزیون، دریافت و پخش آگهیهای تبلیغاتی است؛ آن هم در شرایط کنونی که به نوعی تلویزیون زیر تیغ دولت رفته و در تنگنای مالی زیادی قرار گرفته است، اما قرارهم نیست تا با نگاهی صرفا انتفاعی برای تامین منابع مالی بههر قیمت این درآمدزایی و کمبودهای پولی جبران شود، چراکه تلویزیون نه تنها در ایران بلکه در تمام دنیا رسانهای فراگیر و عمومی است که به نسبت سایر رسانهها چه در حوزه حقیقی و چه در حوزه مجازی برد و پوشش بیشتری دارد به همین خاطر هم مخاطبان بیشتری بینده آن هستند افراد در سنین و موقعیتهای مختلف در هر کجایی که باشند حتی دورافتاده ترین نقاط کشور میتوانند از این رسانه تصویری و شنیداری استفاده کنند؛ برای همین هم از حساسیت بیشتری به نسبت سایر رسانهها برخوردار است؛ از سویی این نکته را هم باید متذکر شد که تلویزیون از بودجه بیتالمال ارتزاق میکند یعنی با مالیات مستقیم و غیرمستقیم مردم برنامهسازی و تولید و پخش دارد و به نوعی نبض حیاتش میزند؛ بنابراین میبایست هنگام تولید و پخش برنامههای مختلف خود، نکات اخلاقی و ارزشی را مطابق با عرف و فرهنگ غالب هم در نظر بگیرد تا خواسته و ناخواسته درجهت معکوس جامعه پیش نرود و تاثیرگذاری منفی نداشته باشد، لذا محتوا و چگونگی آگهیهای تبلیغاتی بسیار مهم است و نیاز به دقت بیشتری را از سوی ناظران رسانه ملی دارد.
با این اوصاف متاسفانه مدتی است که در بین تبلیغات تلویزیونی؛ بعضا شاهد هنجارشکنیهای عمدی یا سهوی هستیم که جای تامل دارد. به عنوان نمونه تبلیغ جورابهای شیشهای و رنگ پای زنانه که از شبکههای مختلف در تلویزیون دیده میشود. به این صورت که دختر بچهای با شوق و ذوق همراه پدرش به مادر خود هدیهای میدهد که در آن چند جوراب شیشهای و نازک بدن نماست!! و مادر هم با خوشحالی بعد از باز کردن هدیه، دستش را داخل جوراب میکند و آن را میکشد تا نازکی و زیباییاش را ببیند و البته به مخاطب و هدف خود نشان بدهد، همین کار را دختر کوچکش هم انجام می دهد!! حال سوال اینجاست درحالیکه شبکه های ماهوارهای در اشکال مختلف مستقیم و غیرمستقیم عامدانه و از سر دشمنی سعی در کمرنگ کردن پوشش و حجاب دختران و زنان ایرانی دارند و هر بار یکی از مصادیق بدحجابی را به دخترکان جامعه ما معرفی و القاء میکنند؛ چنین تبلیغ نامتعارف و مغایری با حجاب و عفاف از قاب رسانه ملی چه معنایی میتواند داشته باشد؟! از یک سو گلایه داریم نسبت به اینکه در سطح جامعه هنجارشکنیها و بدپوششیها زیاد شده است و هر بار همایش و برنامههایی درباره حجاب وعفاف میگذاریم و از یک سوی دیگر در تلویزیون جمهوری اسلامی تبلیغ جورابهای شیشهای و بدن نما میشود!! براستی چگونه این پارادوکس و تعارضات قابل توجیه است؟
با توجه به این ولنگاریسم فرهنگی موجود و نبود نظارت بر محتوای تبلیغات تلویزیونی بیم آن میرود که با چنین احاطه و تسلطی که سرمایهداران بر رسانه ملی دارند بعد از مدتی برای تبلیغ و فروش بیشتر پای ساپورتهای بدن نما و مانتوهای تنگ را هم به تلویزیون باز کنند و از آنتن رسانه ملی برای منافع خود سوءاستفاده ببرند و همین مسائل ممکن است در طی زمان باعث ریزش مخاطب و از بین رفتن اعتماد اجتماعی به رسانه ملی شود، اتفاقی که دست اندرکاران رسانه ملی نباید ساده و سطحی از کنار آن عبور کنند. بیشک آنچه در هر تبلیغ به خصوص از قاب تلویزیون مهم است، برقراری ارتباط آن با بییننده و مخاطب است لذا باید به نحوی گیرا و مؤثر و درست باشد تا بتواند در مخاطب تأثیری عمیق و البته سازنده بگذارد، در غیر این صورت انتظاری كه از یك آگهی میرود محقق نخواهد شد، بنابراین در نظر گرفتن عواملی كه به ارتباط هر چه بیشتر یك آگهی با مخاطب منجر میشود ضروری می باشد.
از جمله عوامل مهم تبلیغ احترام به مخاطب است كه در یك آگهی تبلیغاتی باید در نظر گرفته شود. یك تیزر موفق تلویزیونی باید با زمینههای فرهنگی، عرفی و اعتقادی مردم مرتبط باشد. لذا در رابطه با پخش تبلیغ جورابهای شیشه ای از تلویزیون این مسئله به خوبی قابل بیان است در جامعهای که بیشتر خانوادههای با بن مایههای مذهبی مخاطب تلویزیون هستند چنین تبلیغ ضد حجاب و عفافی را نمیپسندند. با این وجود آیا بهتر نیست حالا که تلویزیون در بخش تبلیغات به وادی حجاب و عفاف پا گذاشته شده است حداقل عناصر ومصادیق مثبت آن را معرفی کند و در راستای فرهنگ سازی و تاثیرگذاری درست و اصولی در جامعه باشد؟! مثلا چادر، ساق دست و... نه جوراب نازک و شیشهای!!
فراموش نکنیم تلویزیون وظیفهای فراتر از فراهم کردن سرگرمی برای مردم که عمدتا مخاطبان عام هستند را دارد. این رسانه یک کلاس درس سراسری و عمومی است، کلاسی که همزمان میلیونها نفر در آن مینشینند و میآموزند و این آموزهها در زندگی فردی و اجتماعی آن موثر است. زمانی امام روح الله فرمود تلویزیون دانشگاه عمومی است؛ پس از این دانشگاه که دانشجویانش در سنین و موقعیتهای مختلفی هستند انتظار میرود تاثیرگذاری مثبتی داشته باشد و برای منافع مالی و تامین هزینههای خود به هرشیوه و راهکاری متوسل نشود چون به طور قطع روی مخاطبان خود اثر و آموزندگی خواهد داشت.
در همین راستا کارشناسان روانشناسی و جامعه شناسی بر این باورند که تلویزیون بهترین ابزار برای آموزش جامعه و فرهنگسازی در مورد مسائل مهمی است که زندگی روزمره افراد جامعه و در نهایت سرنوشت یک کشور را رقم میزند. چه در حوزه سیاست، چه اقتصاد، پزشکی یا فرهنگ همواره حرفهایی برای گفتن و چیزهایی برای آموختن وجود دارد و تلویزیون به دلیل بهرهمندی همزمان از جاذبههای تصویر و صدا و حرکت، تاثیرگذارترین و سریعترین راه برای رساندن این پیامها و آموختن این شیوهها به جامعه است که باید از این ظرفیت بالقوه به درستی بهره ببرد.