غرب با تذکر به «در تاریخ بودن» به تجدد می‌رسد و داوری با آن، از غرب پرسش میکند
به گزارش خبرگزاری بسیج، مهدی بنایی در سمینار «ما و راه تأمل در غرب»، که صبح روز گذشته یکم اسفند ماه در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد و در آن به بررسی کتاب «درباره غرب» دکتر رضا داوری اردکانی پرداخته شد، مسئله خود را چنین مطرح کرد: «برای آنکه بدانیم پرسش از غرب، پرسش از چیست و درباره غرب، درباره کدامین امر است؛ باید از موقفی بپرسیم و آگاه شویم که پرسشی از این دست، از آنجا ضرورت می‌یابد و برمی‌خیزد. پس برای اینکه درکی از پرسش خود پیدا کنیم، ناچار از درک موقف خود هستیم. ما با تأمل در کتاب «درباره غرب» دکتر داوری می‌خواهیم این موقف را بیابیم، یعنی آن سابقه‌ای که دکتر داوری را به طرح این پرسش می‌کشاند. پس برای درک موقف داوری می‌پرسیم عقلی که در زبان و اندیشه داوری آشکار شده و بر مسائل ما سایه افکنده کدامین عقل است و از کجا آمده. آیا این عقل تداوم همان عقل است که از فارابی تا صدرا آشکار شده؟»
بنایی در ادامه به طرح مقدمه‌ای برای پاسخ به پرسش خود پرداخت: «در اینجا می‌کوشیم تا قدری در مفهوم فلسفه درنگ کنیم، مفهوم فلسفه آنگونه که هایدگر در مسائل اساسی پدیدار شناسی به آن اشاره میکند چنین است: مفهوم فلسفه، آن خاص‌ترین و عالی‌ترین حاصل خود فلسفه است. نقطه عزیمت خود را از این جمله هایدگر آغاز می‌کنم و می‌کوشم توضیح دهم چرا تنها با خود است که می‌توان فلسفه آگاه شد و به فلسفه رسید.»
او در ادامه در پاسخ به پرسش خود اینگونه ادامه داد: «یکی از راه‌های پاسخ به این پرسش با تذکر به مقام سابق و لاحق فلسفه گشوده می‌شود. ساحت سابق یا علم اجمالی و ادراک بسیط از جنس مفهوم نیست و در آن منطق و استدلال مطرح نیست. این ساحت سابق تاریخ فلسفه و تاریخ فلسفه آگاهی است و ما با هر مرحله از فلسفه آگاهی به تذکر و بصیرتی می‌رسیم که ما را در رجوع به اندیشه گذشتگان راهنمایی میکند. این فلسفه آگاهی در دوره جدید به ترتیب با درک نسبت عقل فلسفی با تاریخ و نسبت و پیوند تاریخ عقل با ظهوری از ظهورات وجود آشکار شده است. این پیشامد بزرگ زمانه ما است که درک همه مسائل دیگر مسبوق به درک آن است و در پرتو آن است که امکان می‌یابد. از این رو پرسش از مفهوم فلسفه و تذکر به مرحله اخیر فلسفه آگاهی، اهمیتی تعیین کننده دارد. ما از آن جهت از مفهوم اخیر فلسفه می‌پرسیم چون در پرتو این مفهوم است که سایر مسائل آشکار می‌شود.»
او در پایان اینگونه بیان داشت: «غرب با تذکر به همین در تاریخ بودن به تجدد می‌رسد و اندیشمندی چون داوری با تذکر به همین در تاریخ بودن است که از غرب می‌پرسد و در پرتو آن است که درک مسائل، امکان‌ها و رفتن‌ها به راه توسعه و گشودن راه آینده را ممکن می‌یابد. آنچه به تدریج در آثار داوری خود را آشکار میکند تذکر به تاریخ است، یعنی تذکر به نسبت میان ما و تاریخ آنگونه که در مرحله اخیر خودآگاهی فلسفی آشکار شده است.»
