قرنطینه خانگی و چالش های روحی و عاطفی کودکان و سالمندان

به گزارش سرویس بسیج جامعه زنان کشور خبرگزاری بسیج منیره غلامی توکلی : روزهای آخر سال همیشه با شور و شوق زیادی همراه بوده است. از اشتیاق مردم برای خرید لوازم و مایحتاج سال نو گرفته تا نونوار کردن البسه و لوازم خانه، از گردگیری ها و خانه تکانی ها گرفته تا همدلی ها و همراهی ها برای شاد کردن دل خانواده های کم درآمد و ایتام ...

اما امسال هر چه به بهار نزدیک تر می شویم، سکوت وهم برانگیزی از افتادن بختک ویروس کرونا بین مردم، سراسر کشور را در بر گرفته است. این روزها صحبت از قرنطینه های خانگی، کم کردن رفت و آمدها به مراکز خرید، حتی تعطیل کردن دید و بازدیدهای عید است! این تغییر ناگهانی فرهنگی که دامنه آن از مراودات عادی روزمره مردم تا برگزاری مراسمات بزرگ ملی ، سنتی و مذهبی را گرفته است، قطعا به سادگی قابل پذیرش و رعایت شدن نیست، اگر چه همت همه دست اندرکاران مبارزه با ویروس کرونا این بیماری سریع الانتقال به این مورد منوط شده است که فرهنگ خودمراقبتی را بین مردم جا بیندازند.

خودمراقبتی، یعنی ما بایدها و نبایدهای بهداشتی را در خصوص کم کردن احتمال مبتلا شدن به بیماری واگیردار رعایت کرده و با حفظ سلامت خود به پایداری و حفظ سلامت خانواده و جامعه کمک کنیم.

در مورد ویروس کرونا هم فاصله گرفتن از جمع، دست ندادن و روبوسی نکردن، کم کردن رفت و آمدها به بیرون از منزل، شست و شوی دست هر نیم ساعت به مدت ۲۰ ثانیه، استفاده از دستکش و در صورت بروز علائم سرماخوردگی استفاده از ماسک، گندزدایی کردن وسایلی چون موبایل، کیبورد، مانیتور و.. از مهم ترین مسائلی است که باید رعایت شود.

اما نکته های عیدانه مربوط به خودمراقبتی در مورد کرونا علاوه بر آنچه گفته شد نیازمند ترک برخی از آداب و رسوم سال نو است و مهم ترین آداب سال نوی ما ایرانی ها « دید و بازدید » ، « روبوسی » ، « اصرار بر خوردن انواع شیرینی ها و آجیل » و در نهایت از همه مهم تر « بستن بار سفر و رفتن به مسافرت» است که باید ترک شود.

همه این موارد، این معنی را در بردارد که امسال خانواده ها باید تعطیلات عید را مضاف بر تعطیلات کرونایی در منزل با کمترین رفت وآمدها سپری کنند و همین امر مشکلات زیادی را از نظر روحی و روانی بر تک تک اعضای خانواده مخصوصا کودکان و نوجوانان وارد می کند.

جمله " حوصله ام سر رفت" آشناترین غرولندی است که کودکان و حتی بزرگسالان در این برهه از زمان بر زبان جاری می کنند و با توجه به اینکه مادران سکان دار حمایت های روحی و عاطفی اعضای خانواده هستند، نقش آنها در این شرایط در جهت بهبود وضعیت روحی و روانی – عاطفی و فکری بچه ها تأثیرگذار و مهم است. از طرف کهنسالان و سالمندان به عنوان افرادی که شاید عواطف آنها از کودکان هم شکننده تر و نیازمندی هایشان از نوجوانان و جوانان به فرزندان رشید خود بیشتر است، باید مورد حمایت قرارگرفته تا این فکر که فراموش شده اند، تنها مانده اند و در این روزهای پر استرس یاری رسانی ندارند، دغدغه و نگرانی شان نشود.

حامدمشهدی قربانعلی کارشناس مسائل روانشناسی معتقد است: مادران امروز ما، کودکان دهه های شصت و مادربزرگ ها متولدین سال های ۴۰ و ۵۰ هستند که سختی های اوایل انقلاب اسلامی و روزهای پرتنش جنگ تحمیلی را از سرگذرانده اند و قعطا می توانند با بهره گیری از تجربیات و خاطرات آن دوران که امنیت جانی و روانی و عاطفی مردم همزمان مورد تهاجم ، قرار گرفته بود، این روزهای پرتنش را از سر بگذرانند.

وی با بیان اینکه ذهن مادران جوان امروز بازی های دوران کودکی را که بیشتر آنها در خانه انجام می شد از یاد نبرده است گفت: این بازی های سنتی که همراه با شورو شوق و سر و صدا است و باعث به جریان انداختن شادی و خنده در بین اعضای خانواده می شود باید در این روزها احیا شود و بزرگ و کوچک خانواده با سرگرم شدن به یادآوری و یادگیری و انجام این بازی ها، روزهای شادی را برای خودشان تدارک ببینند.

این کارشناس روانشناسی با اشاره به اینکه تقویت سیستم ایمنی بدن انسان ها رابطه نزدیکی با مباحث روانی دارد گفت: هر چقدر که روحیه اعضای خانواده مخصوصا کسانی که عزیزان شان با این بیماری دست به گریبان هستند، روحیه ای مقاوم تر، امیدوارتر، شادتر باشد، سطح ایمنی بدن آنها بالا رفته و احتمال مبتلا شدن به بیماری کرونا در آنها کمتر می شود، گفت: آشپزی کردن، گردگیری و تغییر دکوراسیون خانه با همفکری یکدیگر، شاد زیستن و خندیدن ، لطیفه تعریف کردن و بازگو کردن خاطرات زیبا، عبادت کردن، انجام کارهای هنری، گوش دادن به موسیقی و خواندن کتاب های مورد علاقه از مهم ترین اقداماتی است که در این روزها می تواند از ایجاد افسردگی، دلواپسی و کم حوصلگی جلوگیر کند.

مشهدی قربانعلی با اشاره به اینکه افراد کهنسال و سالمندی که جدا از فرزندان خود زندگی می کنند و در روزهای عادی از حمایت مالی و عاطفی فرزندان شان برخوردار بودند این روزها با کم شدن رفت و آمدها قطعا احساس دلتنگی می کنند و شاید هم دچار این تفکر شوند که فراموش شده اند ..! گفت: بهتر است از بین فرزندان یک دختر یا یک پسر که کمتر احتمال آلوده شدن به ویروس کرونا را دارد، قبول مسئولیت کرده و در این دوره کرونایی تنها کسانی باشد که به منزل مادربزرگ یا پدربزرگ رفت و آمد کند و مایحتاج زندگی آنها را تأمین نماید.

وی ادامه داد: البته این مسئله باید با سالمند در میان گذاشته شود به خوبی توجیه شود که چرا رفت و آمد سایر اعضای خانواده محدود شده است و این اطمینان به سالمند داده شود که فراموش نشده و چون نگران حالش هستند، بقیه اعضای خانواده به صورت تلفنی یا تماس های تصویری مجازی از احوالاتش خبر می گیرند.

این روانشناس توصیه کرد : بهتر است از آنجایی که دخترهای خانواده مأمن عاطفه هستند در این روزها فرد انتخابی برای رفت و آمد به منزل مادر یا پدرشان شوند تا همه ابعاد نیازمندی آنها تأمین شود.

مشهدی قربانعلی در پایان گفت: همیشه گفته اند که باید نیمه پر لیوان را هم دید ، نیمه پر لیوان کرونا و قرنطینه خانگی، نزدیک تر شدن اعضای خانواده به یکدیگر، استحکام روابط بین اعضای خانواده، بیشتر شدن فرصت گفت وگو بین والدین و فرزندان و سایر اعضای خانواده، رفع سوء تفاهمات ، فراهم شدن شرایط تغییر سبک زندگی از درون گرایی به برون گرایی و همچنین فرصتی برای مطالعه بیشتر، و بروزرسانی و تقویت استعدادها و ... برگزاری دورهمی های درون خانواده است.

این روانشناس تصریح کرد: همه این موارد می تواند سبک زندگی تغییر یافته را به مسیر قبلی خود بازگرداند.