کرونا و تشدید بحران اقتصادی برای زنان سرپرست خانوار

به گزارش سرویس بسیج جامعه زنان کشور خبرگزاری بسیج،‌زنان سرپرست خانوار اغلب در بخش‌های غیررسمی اقتصادی فعالیت دارند و از این‌رو در اوج بحران کرونا، دشواری تأمین هزینه‌های امرار معاش این زنان و اعضای خانواده‌شان بیشتر شده است. این زنان نیازمند حمایت و همراهی دولت هستند. ستاد تسهیلات کرونا بین ۵۰۰ هزار تومان تا ۲ میلیون تومان تسهیلات برای زنان سرپرست خانوار در نظر گرفته است و متقاضیان که باید از یارانه‌بگیران باشند این وام را دریافت کرده‌اند، اما تعداد قابل‌توجهی از زنانی که نیازمند دریافت کمک‌های اجتماعی در این شرایط هستند یا از چرخه رسمی پرداخت یارانه خارج هستند یا با عنایت به اقتصاد بیمار جامعه و افزایش لحظه‌ای هزینه‌های زندگی تسهیلات دولتی دردی از آن‌ها دوا نمی‌کند. از سوی دیگر دولت نمی‌تواند پرداخت تسهیلاتی از این دست را در شرایط کنونی و برای مدت طولانی ادامه دهد.

بسیاری از زنان بی‌سرپرست و بدسرپرست با خوداشتغالی و تولید محصولات صنایع دستی تا مواد غذایی امرار معاش می‌کنند و با تعطیلی بسیاری از مشاغل خدماتی و بازارچه‌های خوداشتغالی در چند ماه اخیر به دلیل محدودیت‌های بحران کرونا این زنان با مشکلات اقتصادی بیشتری در تأمین خرج و مخارج و اجاره بهای منزل استیجاری روبه‌رو شده‌اند.

اکثریت زنان سرپرست خانوار در کارگاه‌های زیر زمینی و به صورت روزمزد کار می‌کنند. این زنان طی چند ماهه اخیر و با شیوع کرونا بیشتر از گذشته در مضیقه مالی قرار گرفته‌اند. از طرفی مشاغلی همچون دستفروشی و کارگری که این افراد دارند ثبت قانونی نشده که بتوانند از مستمری و بیمه بیکاری آن استفاده کنند.

در کنار همه این‌ها در زمینه زنان سرپرست خانوار با خلأ اطلاعاتی مواجهیم و برخی از این زنان تحت حمایت هیچ یک از نهاد‌های حمایتی همچون کمیته امداد یا بهزیستی قرار ندارند.

در چنین شرایطی اگرچه هنوز تحقیقات و بررسی‌های دقیقی درباره تأثیر کرونا بر وضعیت زندگی زنان سرپرست خانوار انجام نشده است، اما گزارش‌های پراکنده مسئولان در مناطق مختلف کشور و نگاهی اجمالی به وضعیت خانواده‌هایی که در اطرافمان می‌شناسیم، نشان می‌دهد شماری از زنانی که پیش‌تر از طریق مشاغل کم درآمد و روزمزد کسب درآمد می‌کردند حالا به جمع بیکاران اضافه شده‌اند.

بسیاری از این زنان در تالار‌ها و رستوران‌ها به عنوان کارگران روزمزد حضور داشتند. بخش دیگری نیز در کارگاه‌ها و تولیدی‌ها کار می‌کردند، اما کسادی بازار خرید و فروش هم به دلیل همه‌گیری کرونا و پرهیز مردم از حضور در مراکز خرید از یکسو و از سوی دیگر کاهش توان اقتصادی مردم برای خرید اجناس و کالا‌های مورد نیازشان موجب شده است بسیاری از تولیدی‌ها و کارگاه‌ها تعطیل شود و تالار‌های پذیرایی و رستوران‌ها هم که با دستور ستاد ملی مقابله با کرونا تعطیل شده و در عمل معیشت این زنان و خانواده‌هایشان را با چالش جدی مواجه کرده است.

حتی زنان سرپرست خانوار دارای تحصیلات و مهارت‌های شغلی هم به واسطه رکود اقتصادی و کرونا دچار چالش شده و بخشی از آن‌ها کارشان را از دست داده‌اند.

این زنان که اغلب مسئولیت نگهداری از فرزندانشان را هم بر عهده دارند با بحران کرونا و مجازی شدن مدارس باید هزینه‌های درس خواندن مجازی فرزندانشان را هم تقبل کنند. تهیه گوشی هوشمند تلفن همراه یا تبلت و رایانه برای بسیاری از این زنان امری غیرممکن است و حذف شدن بچه‌های این زنان از دایره آموزش و پرورش موجب خواهد شد چرخه آسیب‌های اجتماعی به شکل جدی‌تری در جامعه تکرار شود. خود این زنان هم هر قدر بیشتر در تنگنای معیشتی قرار گیرند بیشتر مستعد گرایش به آسیب‌ها می‌شوند. زنان سرپرست خانوار بخشی از واقعیت‌های این جامعه است که روز به روز بر تعدادشان افزوده می‌شود. این زنان در کوتاه‌مدت به حمایت نیاز دارند و در بلندمدت باید فکری به حال روند افزایشی زنان سرپرست خانوار کرد.