نحوه خواندن نماز والدین

تکریم و تعظیم پدر و مادر، با مرگ آنها به پایان نمیرسد! این جمله شاید برای خیلی از شما تکان دهنده باشد و بپرسید چطور بعد از فوت والدین در حق آنها نیکی کنیم؟
در این نوشته میخوانید چطور با خواندن نماز والدین و هدیه آن به روح پدر و مادر، گوشه ای از حق آنها را بجای بیاورید.

فلسفه نماز والدین
معروف این است که میگویند بعد از مرگ، دست انسان ها از دارِ دنیا کوتاه میشود، شاید این جمله از یک زوایه درست باشد اما قطعا یک حکم عمومی و فراگیر نیست.

به این دلیل که انسان زرنگ با انجام بعضی از کارها می تواند بعد از مرگ همچنان از دنیا استفاده و برای خودش ثواب کسب کند.
این قبیل کارها که آثار و نتایجش بعد از مرگ آدمیزاد قطع نمیشود، در معارف اسلامی تعبیر به «باقیات الصالحات» می‌شود.

غیر از باقیات الصالحات که بدست خود فرد و پیش از مرگش کِشت میشود، بعضی کارهای دیگر هم هست که بعد از مرگ و توسط باقی ماندگان فرد متوفی انجام شده و ثوابش در آن دنیا به روح مرده میرسد.

نماز والدین که توسط فرزندان خوانده می شود، یکی از همین کارهاست که مطابق روایات ما، اثرات عجیبی در زندگی برزخی پدر و مادر دارد و گرفتاری های عجیبی را از پیش پای آنها بر می دارد.

در ادامه این مقاله درباره نماز والدین توسط فرزندان و آموزش کامل آن بیشتر صحبت میکنیم.
محتوای نماز والدین
پایه و اساس نماز والدین بر طلب مغفرت و آمرزش برای خود شخص، و پدر و مادر وی بنا شده است.
نگاهی به مضمون و ترجمه آنچه در نماز والدین میخوانیم نشان میدهد در همه اذکار، بنوعی طلب مغفرت برای پدر و مادر از درگاه خدا است.

ادعیه ای که در این نماز میخوانیم از دعاهای مشهور قرآنی است که در قنوت نمازها و دیگر اوقات نیز می توان خواند اما خواندن آنها با همین شکل و دستوری که در منابع از جمله مفاتیح الجنان آمده، اثرات عحیبی برای روح پدر و مادرهایمان در عالم برزخ دارد.

یکی از حقوقی که والدین چه در زمان حیات و چه بعد از وفات شان بر گردن فرزندان دارند خواندن نماز برای والدین است. این نماز را بخوانید تا هم والدین تان شاد شوند و هم فرزندان تان بعدها برای خودتان بخوانند.

نحوه خواندن نماز والدین در شب جمعه
این نماز دو رکعت است؛
 
در رکعت اول بعد از حمد 10 مرتبه آیه 41 سوره ابراهیم را بخوانید:
«رَبَّنَا اغْفِرْ لِی وَ لِوَالِدَیَّ وَ لِلْمُؤْمِنِینَ یَوْمَ یَقُومُ الْحِسَابُ»
«پروردگارا! من و پدر و مادرم و همه مؤمنان را در آن روز که حساب برپا می‌شود بیامرز»
 

در رکعت دوم بعد از حمد 10 مرتبه آیه 28 سوره نوح را بخوانید:
«رَبِّ اغْفِرْ لِی وَ لِوَالِدَیَّ وَ لِمَنْ دَخَلَ بَیْتِیَ مُؤْمِنًا وَ لِلْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ وَ لَا تَزِدِ الظَّالِمِینَ إِلَّا تَبَارًا»
«پروردگارا! مرا و پدر و مادرم و تمام کسانی را که با ایمان وارد خانه من شدند و جمیع مردان و زنان باایمان را بیامرز و ظالمان را جز هلاکت میفزا»

بعد از سلام نماز بدون این که از حالت نماز خواندن خارج شوید 10 مرتبه آیه 24 سوره اسرا را بخوانید:
«رَبِّ ارْحَمْهُمَا کَمَا رَبَّیَانِی صَغِیرًا»
«پروردگارا! همان گونه که آنها مرا در کوچکی تربیت کردند، مشمول رحمت شان قرار ده»

زمان خواندن نماز والدین

نماز و ادعیه مستحبی را هروقت دلتان خواست میتوانید بخوانید و ثواب خودش را هم دارد اما همانطور که خودتان میدانید، برخی ادعیه و نمازهای مستحبی اگر در وقت خاصی خوانده شوند؛ اثرات آن بیشتر از سایر اوقات است.

در مورد وقت نماز والدین هم همینگونه است. شما هرجا و هروقت که فرصت داشتید این نماز را بخوانید اما نظر مشهور این است که بهترین زمان برای خواندن نماز والدین، شب جمعه و بین نماز مغرب و عشاء میباشد.

همچنین خواندن این نماز در اماکن مقدس مانند حرم ائمه معصومین علیهم السلام، حرم امامزادگان، مساجد و… یقینا ثواب بیشتری دارد.

امیدواریم به پرسشهای شما در زمینه نماز والدین پاسخ مفید داده باشیم؛ در آخر این مقاله از خدا بخواهیم پدر و مادر همه ما و شما را بیامرزد!

منبع نماز والدین
ترتیب خواندن نماز والدین در شب جمعه در منابع مختلف متفاوت است اما شبخ عباس قمی در کتاب مفاتیح الجنان به نقل از کتاب مکارم الاخلاق روش بالا را برای خواندن این نماز توصیه کرده است. این نماز در کتاب مستدرک الوسیله و مستنبط المسائل نیز ذکر شده است.

خواندن نماز والدین به روش های دیگر
در کتاب مکارم الاخلاق نماز والدین به این صورت نیز آورده شده است:
 
یک نماز دو رکعتی بخوانید و در هر رکعت بعد از حمد 20 مرتبه آیه «رَبِّ ارْحَمْهُمَا کَمَا رَبَّیَانِی صَغِیرًا» را بخوانید. بعد از سلام نماز هم به سجده بروید و 10 مرتبه همین آیه را تکرار کنید.

آثار نماز والدین در شب جمعه
برای نماز والدین در شب جمعه ثواب های فراوانی ذکر شده است:
 
اگر پدر و مادرتان زنده باشند مورد رحمت خدا قرار می گیرند.
 
اگر والدین تان فوت کرده باشند خداوند آن ها را می آمرزد.
 
خواندن این نماز درهای رحمت الهی را باز می کند.
 
به دلیل آیه 28 سوره نوح (ع) که در رکعت دوم خوانده می شود هر مهمانی که وارد خانه تان شود مورد لطف خداوند قرار می گیرد.
 
این نماز مانند یک داروی ضد افسردگی عمل می کند. پس اگر مصیبتی به شما وارد شده و دچار افسردگی شده اید خواندن این نماز کمک حالتان خواهد بود.
 
اگر هنوز قانع نشده اید که این نماز چه نماز معرکه ای است کافیست بدانید اگر پدر و مادر کسی که این نمزا را می خواند از دنیا رفته باشند آرزو می کنند که زنده شوند و پای فرزندشان را به خاطر خواندن این نماز ببوسند.

بهترین دعاها برای والدین
در قرآن و روایات دعاهای فراوانی برای شادی پدر و مادر آمده است و می توانید در قنوت نمازهایتان آن را بخوانید. تعدادی از آن ها به این شرح است:
«رَبِّ ارْحَمْهُمَا کَمَا رَبَّیَانِی صَغِیرًا» (آیه 24 سوره اسرا)
 
«رَبَّنَا اغْفِرْ لِی وَ لِوَالِدَیَّ وَ لِلْمُؤْمِنِینَ یَوْمَ یَقُومُ الْحِسَابُ» (آیه 41 سوره ابراهیم)
 
«رَبِّ اغْفِرْ لِی وَ لِوَالِدَیَّ» (آیه 28 سوره نوح)
 
نیایش شماره 24 صحیفه سجادیه که قسمتی از آن را به همراه ترجمه اش اینجا گذاشته ایم تا دست تان بیاید که چه دعای دلنشینی است:
 
«اللَّهُمَّ لَا تُنْسِنِی ذِکْرَهُمَا فِی أَدْبَارِ صَلَوَاتِی وَ فِی إِنًى مِنْ آنَاءِ لَیْلِی وَ فِی کُلِّ سَاعَةٍ مِنْ سَاعَاتِ نَهَارِی.
 
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اغْفِرْ لِی بِدُعَائِی لَهُمَا، وَ اغْفِرْ لَهُمَا بِبِرِّهِمَا بِی مَغْفِرَةً حَتْماً وَ ارْضَ عَنْهُمَا بِشَفَاعَتِی لَهُمَا رِضًى عَزْماً وَ بَلِّغْهُمَا بِالْکَرَامَةِ مَوَاطِنَ السَّلَامَةِ.
 
اللَّهُمَّ وَ إِنْ سَبَقَتْ مَغْفِرَتُکَ لَهُمَا فَشَفِّعْهُمَا فِیَّ وَ إِنْ سَبَقَتْ مَغْفِرَتُکَ لِی فَشَفِّعْنِی فِیهِمَا حَتَّى نَجْتَمِعَ بِرَأْفَتِکَ فِی دَارِ کَرَامَتِکَ وَ مَحَلِّ مَغْفِرَتِکَ وَ رَحْمَتِکَ إِنَّکَ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ وَ الْمَنِّ الْقَدِیمِ وَ أَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ»
 
«خداوندا، پس از هر نماز من و در هر وقت دیگر از اوقات شب و در هر ساعت از ساعات روز، پدر و مادرم را از یاد من مبر.
 
بار خدایا، درود فرست بر محمد و خاندانش و مرا به سبب دعایى که در حق ایشان مى‏‌کنم بیامرز و آن دو را به سبب نیکى و مهربانى که در حق من کرده‌ اند از مغفرت خویش بهره مند فرما و به شفاعت من از ایشان خشنود شو و نیک خشنود شو و آنان را گرامى دار و به جاهاى امن و آسایش بهشت رسان.
 
خداوندا، آن دو را شفیع من گردان اگر آنها را پیش از من آمرزیده‌ اى و مرا شفیع ایشان گردان اگر مرا پیش از ایشان آمرزیده‌ اى، تا من و پدر و مادرم در سایه لطف و رأفت تو، در سراى کرامت و جایگاه مغفرت و رحمت تو، همنشین هم گردیم، که تو را بخشایش بزرگ است و نعمت قدیم و تو مهربان ترین مهربانانی.»
خواص و آثار نماز والدین
تا اینجای کار، حتما در ذهن شما این سوال مطرح شده که نماز هدیه به پدر و مادر چه آثار و خواصی دارد؟
جستجوهای رایج اینترنتی در این زمینه، جوابهای متنوعی پیش روی شما قرار میدهد از جمله اینکه:

باعث آمرزش مهمانهایی میشود که به آن خانه وارد می شوند.
پدر و مادر آرزو میکنند ایکاش زنده شوند و بیایند زانوی فرزندشان که این نماز را خوانده ببوسند.
این نماز خاصیت ضد افسردگی دارد
و…
اینها نتایجی است که با جستجوی اینترنتی به آنها دست پیدا کردیم اما مراجعه به منابع روایی، در این خصوص چیز واضح و مشخصی بیان نکرده است.

مرحوم شیخ عباس قمی در مفاتیح نیز در خصوص آثار نماز والدین چیزی نگفته و فقط روش خواندن آن را بیان کرده است.

هرچند آثار و خواصی که در منابع اینترنتی برای این نماز ذکر شده، مغایرتی با آموزه های اسلامی ندارد و به لطف و رحمت پروردگار، خواندن این نماز میتواند این آثار را هم شامل شود اما چون وظیفه ما ارائه آموزش های دینی مطابق منابع معتبر است، موارد ذکر شده را مستقلا رد یا تایید نمی توانیم.

کارهایی برای شادی روح اموات
غیر از نماز والدین اعمال مستحب دیگری هم وجود دارد که می تواند به آنها کمک کرده و روحشان را شاد کند.
 
از جمله این اعمال خواندن دو رکعت نماز است که در کتاب فلاح السائل سید ابن طاووس نقل شده است. در هر رکعت از این نماز بعد از حمد سوره کافرون و سپس سوره توحید را بخوانید. پس از نماز نیز بگویید: «اللّهمّ إنّى قد وهبت ثوابها لأهل المقابر من المؤمنین»؛ «خداوندا من ثواب آن را به مردگان هدیه نمودم»
 
آیت الله جوادی آملی نیز توصیه کرده اند که سوره های قرآن خصوصا سوره های قدر، توحید، حمد، یاسین و... برای اموات مفید است.
 
سایر کارهای مستحبی که می تواند روح اهل قبور را شاد کند از این قرار است؛
 
خواندن سوره های حمد، ناس، فلق، توحید و آیه الکرسی (3 مرتبه) و سوره قدر (7 مرتبه)
 خواندن 11 مرتبه سوره توحید (حدیث از پیامبر (ص))
 خواندن 11 مرتبه سوره قدر
 
خواندن این دعا: «اللَّهُمَّ ارْحَمْ غُرْبَتَهُ وَ صِلْ وَحْدَتَهُ وَ آنِسْ وَحْشَتَهُ وَ آمِنْ رَوْعَتَهُ وَ أَسْکِنْ إِلَیْهِ مِنْ رَحْمَتِکَ رَحْمَةً یَسْتَغْنِی بِهَا عَنْ رَحْمَةِ مَنْ سِوَاکَ وَ أَلْحِقْهُ بِمَنْ کَانَ یَتَوَلاهُ» (حدیث از امام باقر (ع))

منبع: راسخون