یکی از زیر شاخههایی که برای امنیت اجتماعی در جوامع تعریف شده مقوله حجاب است که در جوامع مختلف با توجه به فرهنگ و مسلک هرملتی تعاریف مختلفی پیدا میکند، اما آنچه در جوامع اسلامی در خصوص این واژه تبلور یافته، مترادف شدن آن با واژه عفاف است یعنی «حجاب و عفاف».
حجاب و عفافی که هم برای آقایان و هم بانوان درنظر گرفته شده است گرچه گاهی در پیچ و خم قوانین، واژه حجاب برای آقایان کمرنگ میشود و گاهی آن را مختص زنان این سرزمین میکند و بار آن را بر دوش زنان میگذارد در حالیکه امروز فرهنگ غرب نه تنها زنان بلکه مردان را نیز به عنوان مدافعان غیرت دینی مورد هدف قرار داده است.
برهنگی ازپدیدههای عصر حاضر است به طوریکه همه کشورها اعم از اسلامی و غیراسلامی با آن مواجه هستند، اما این امر در جوامع اسلامی با توجه به ضوابط و قواعد اسلامی حاکم برآن بیش از پیش دارای اهمیت میشود، پدیدهای که با زرق و برق خود در کشورهای غربی به فرهنگ کشورهای اسلامی هجوم میآورد و به اسم هنر و آزادی به خورد چشمان مردمان این سرزمین میرود.
هجومی که در جوامع اسلامی با توجه به ضوابط حاکم ممکن است به امنیت و کیفیت اجتماعی آن ضربه وارد کند، مسئلهای که بدون درنظر گرفتن و تعریف آن سقوط شخصیت انسانی به همان نسبت تزلزل خانوادهها و در نهایت امینت اجتماعی کشورها را به ورطه هلاکت میرساند.
درجامعه اسلامی ایران با توجه به ضوابط و قوانین اسلامی نوع پوشش زنان و مردان به دست میآید و البته تعریفی که از حجاب دیده میشد بیشتر تابع قوانین عرفی است که به صورت خودجوش از سوی مردم و مسئولین مورد حمایت قرار میگیرد، عرفی که بیتأثیر از آموزههای دینی نیست و معتقد است حجب و حیا جزء وجود انسان است و حجاب استحکام پایههای خانوادگی را در پی خواهد داشت.
در این مقوله نقش روحانیون دین به عنوان افرادی که احکام اسلامی را از بطن قرآن و سنت ائمه(ع) استخراج میکنند پررنگتر به چشم میخورد، شایسته است تعریف حجاب در جامعه از سوی مسئولین و با مشارکت مستقیم عالمان دینی تبیین شود و آقایان نیز از این قواعد مستثنی نشوند.
شاید به گمان برخی رعایت حجاب مانع فعالیت زنان در اجتماع میشود اما باید توجه داشت که اسلام هیچگونه مخالفتی با فعالیت زنان در بیرون از منزل ندارد و امام خمینی(ره) نیز همواره به حضور فعال زنان در جامعه تأکید داشتند اما نکتهای که باید در نظر گرفت رعایت حدود شرعی در جامعه است که هم برای زنان و هم برای مردان تعریف شده است.
در سوره احزاب، آیه ۵۹ درباره لزوم داشتن حجاب آمده است:«اى پیامبر به زنان و دخترانت و به زنان مؤمنان بگو پوششهاى خود را بر خود فروتر گیرند این براى آنکه شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند نزدیکتر است و خدا آمرزنده مهربان است»، از ظاهر آیه میتوان دریافت که حجاب به خاطر احترام و حرمت زنان آمده و مقام زنان مؤمن به قدری والاست که باید از طریق حجاب از دیگر زنان شناخته شوند تا مبادا مانند زنان کفار مورد اذیت و آزار قرار گیرند و تبیین این امر بر عهده مسئولین و عالمان دین است.
آنچه باید به آن توجه داشت این نکته است که پوشش و حجاب برخاسته از اعتقادات و شیوه تربیتی افراد است و باید نتایج مثبت آن برای خانوادهها و مادران به عنوان کانونیترین هسته خانوادهها روشن شود تا با آگاهی از آن به تعریف حجاب و حدود آن برای فرزندان خود اعم از دختر و پسر بپردازند.