شهروز حیدری، سرپرست میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان مشگینشهر در خصوص مجموعه شیج حیدر و موزه باستانی این شهرستان در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری بسیج از اردبیل گفت: در موزه شهرستان مشگینشهر بالغ بر 250 اثر ملی ثبت شده وجود دارد و در کنار آن محوطه باستانی شهریری در ایران و عشایر آن در دنیا بی نظیر است و جزء مجموعه های کم نظیر دنیا محسوب میشود.
وی افزود: آثاری که در کاوش های علمی یافت شده و یا از حفاران غیر مجاز کشف و ضبط شده در این شهرستان به اندازه ای مهم و با اهمیت است که موزه های آذربایجان و مرکز استان و بعضی موزه های خارجی زینت بخش آن شده است و با توجه به کثرت این آثار میتوان یک موزه بزرگ را تحت پوشش قرار داد و از نظر اعتبار و درجه نیز از جمله آثاری است که به هر موزه ای اعتبار میبخشد.
وی ادامه داد: از جمله این آثار میتوان به جام مشکینشهر اشاره کرد که در نوع خود کم نظیر بوده و به ندرت چنین آثاری در موزه های سطح کشور یافت شود لذا به همت مسئولین امر در این راستا این جام طلایی در این شهرستان نگهداری شده و با احداث و تکمیل ساختمان موزه جدید در ان نگهداری می شود.
حیدری با بیان اینکه در سال آینده عملیات احداث موزه باستانی در شهرستان مشگینشهر آغاز میشود گفت: در تلاش هستیم ساختمان موزه شهرستان از جمله ساختمان های خاص باشد و قطعاً معماری ویژه ای نیز در نظر گرفته و امنیت کامل نیز در این ساختمان پیش بینی خواهد شد.
وی خاطر نشان کرد: در سال گذشته با حضور درویش امیری معاون حقوقی سازمان میزاث فرهنگی کشور، نماینده شهرستان، مدیر کل میراث فرهنگی استان گلنگ زنی ساختمان موزه انجام شده و بالغ بر پنج میلیارد ريال نیز از محل اعتبارات شهرستانی و تخصیص بیش از سه میلیارد ريال در نظر گرفته شده است.
این مسئول با بیان اینکه ساختمان موزه در سال گذشته میبایست شروع شود اما به دلیل طراحی معماری و ویژگی های خاص ساختمان موزه و همچنین به علت کمبود اعتبار و کم توجهی به مسائل مربوط به میراث فرهنگی ساخت این موزه به تاخیر افتاده است؛ همچنین در فاز مطالعاتی این پروژه نیز تغییراتی به وجود آمد که معماری این ساختمان میباید با تایید برخی سازمان ها انجام میشد.
وی مهمترین ویژگی این موزه را احداث آن در محوطه بقعه شیخ حیدر عنوان کرد و گفت: با احداث ان در این مجموعه به شهر هویت بخشیده است و از نظر بصری نیز برای گردشگری کاربرد زیادی دارد.
حیدری گفت: برای احداث این موزه نزدیک به 30 میلیارد ريال اعتبار نیاز است که در سال جاری 5 میلیارد ريال از محل اعتبارات شهرستانی و 8 میلیارد ريال دیگر نیز از اعتبارات سال گذشته موجود است که برای ساخت موزه تزریق خواهد شدو مابقی هزینه های تکمیل این پروژه از محل فروش مراکز تجاری احداث شده در این محوطه تامین میشود وبا آغاز فصل کاری جدید عملیات عمرانی موزه شروع می شود و با توجه به پیش بینی های انجام گرفته انتظار می رود این موزه نهایت تا دو سال آینده تکمیل و آماده بهره برداری شود.
وی ادامه داد: موزه باستانی شهرستان مشگینشهر در شمال غرب کشور بی نظیر بوده و به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری منطقه خواهد بود.
با توجه به نبود موزه مستقل در شهرستان مشگینشهر اکثر آثار کشف شده در این شهرستان در موزه شهرستان ها و استان های همجوار نگهداری می شود از این رو رئیس میراث فرهنگی و گردشگری مشگینشهر گفت: اشیائی که در موزه های دیگر قرار دارند تابع یکسری قوانین میراث فرهنگی هستند که از جمله آثاری که دارای قدمت بالای 50 سال هستند باید دارای مجوز رسمی برگشت میراث فرهنگی باشند ولی اشیایی که دارای قدمت پایین تر هستند به راحتی بازگشت پذیر خواهند بود.
وی در خصوص ساختمان موزه گفت: در ساختمان موزه 4 سالن مجزا در نظر گرفته شده است که در هر سالن اشیائی متفاوت از یکدیگر و دوره های متفاوت از جمله اشیا سنگی بزرگ و سنگ نوشته هایی در فضای بسته و دارای یک لاوی بزرگ و دو خروجی و دو ورودی مجزا قرار خواهد گرفت لذا این ساختمان از لحاظ معماری از کل معماری بقعه شیخ حیدر تبعیت میکند و فضای داخلی این ساختمان نیز کاملا مدرن میباشد که جایگاه قرار گیری این ساختمان در حدفاصل بین مسجد جنت سرا و ساختمان آمفی تئاطر(ضلع جنوبی بقعه شیخ حیدر) قرار میگیرد.
وی ادامه داد: این موزه به دلیل قرار گیری در مرکز شهر بخشی از هویت شهری ( ساختار شهر سازی) به ساخت دوره ایل خانی از لحاظ نوع ساخت به دلیل بناهای مشابه که روی این بنا آیات قرآنی ازجمله سوره فتح در این برج نوشته شده است که از دیر باز تحت عنوان امامزاده و وجود مقبره شیخ حیدر پدر شیخ اسماعیل صفوی اهمیت خاصی به این بقعه بخشیده است که به خاطر ساختار این بقعه برای میراث فرهنگی و از نظر شهر سازی برای شهرداری به عنوان یک مرکز هویت شهر و یک الیمان شهری در نظر گرفته شده است.
وی افزود: این مجموعه به صورت کمپلکس میباشد که شامل بخش تجاری که دارای دو بازارچه صنایع دستی و بازارچه عمومی و 3 تالار و گالری، نمایشگاهی، مسجد، آمفی تئاطر، ساختمان چند منظوره رفاهی، ساختمان فرهنگی و کتابخانه ای وساختمان موزه و اداره میراث فرهنگی میباشد که به صورت کامل آماده بهره برداری است که اکنون 44 مغازه بطور کامل آماده تحویل از پیمانکاران است و با درآمد حاصل از این بخش تجاری حاضر بقیه مجموعه ساخته خواهد شد.
وی تصریح کرد: فاز تجاری عمومی به غیر از یک محل فروشگاه زنجیره ای بقیه واحدهای تجاری آماده برای بهره برداری و قابل واگذاری است و فاز عملیات ( ساختمان موزه ) نیز به دلیل تغییرات در طرح تجاری شروع ساخت آن ممکن نبود اما در سال جاری با پیش بینی های صورت گرفته در مورد درآمد های حاصل از قسمت تجاری و با تزریق آن به قسمت موزه مابقی این طرح به اتمام خواهد رسید.
با توجه به اینکه در چند سال گذشته احداث پاساژهای مدرن در این شهرستان به صورت چشم گیری افزایش یافته است و در کنار ان بازارچه های مجموعه شیخ حیدر نیز تکمیل شده است که ممکن است با استقبال کم شهروندان در خرید واحدهای تجاری روبرو شود از این رو شهروز حیدری گفت: به دلیل نبود برنامه ریزی در ساخت پاساژهای بی رویه و بدون برنامه در سطح شهر درصد پاسخ گویی به پیش بینی های انجام گرفته به احتمال قوی کاهش خواهد یافت اما به خاطر ویژگی های خاص این بازارچه و وجود ساختمان تاریخی با ساختار خاص آن و فضای رو باز آن نیز باعث می شود از بقیه پاساژها مجزا شده و تردد در ان بیشتر شود لذا از مدت ها پیش مردم پیگیر ساخت و واگذاری این مجموعه هستند.
وی تاکید کرد: به دلیل تاریخی بودن مجموعه مشاغلی که موجب بهم ریختن نظم و امنیت این مجموعه میشود ممانعت به عمل خواهد امد.
وی در پایان خاطر نشان شد: با توجه به اینکه درامد حاصل از این مجموعه های تجاری در ساخت مابقی مجموعه هزینه میشود لذا اگر سرمایه گذاری مردم در این زمینه بیشتر و سریعتر باشد این مجموعه سریعتر از مکان پیش بینی شده تکمیل و به بهره برداری می رسد و در توسعه شهر نیز کمک بزرگی خواهد بود.