هر محتوایی به نام طنز قابل پذیرش نیست
به گزارش سرویس بسیج جامعه زنان کشور خبرگزاری بسیج،
شادی یکی از نیازهای اساسی انسان ها محسوب می شودکه بدون آن، احساس رضایت از زندگی افراد به شدت کاهش پیدا می کند و علاوه بر کاهش بازدهی کاری و رفتاری در انسان ها، احتمال افسردگی و خودکشی نیز افزایش چشمگیری پیدا می کند.
سال هاست که رسانه ها اینطور القا می کنند که مردم ایران شاد نیستند و طبق آماری که در دو سال گذشته منتشر شد، علاوه بر فنلاند دیگر کشورهای اسکاندیناوی و همچنین هلند، سوئیس، کانادا، نیوزیلند و اتریش در فهرست ۱۰ کشور اصلی شاد جهان قرار گرفتند و طبق این آمار، ایران در بین ۱۵۶ کشور جهان که شاخص شادی در آنها بررسی شد، رتبه ۱۱۷ را کسب کرد.
این طبقه بندی بر اساس معیارهایی از جمله خوداظهاری افراد و نیز عمر متوسط، درآمد و حمایت اجتماعی موجود در کشور صورت گرفته است.
بر طبق نظر روانشناسان، نتیجه مستقیم و مشهود شاد بودن، احساس رضایت از زندگی و امید به زندگی است که با آمار خودکشی رابطه عکس دارد یعنی هرچه شادی در بین مردم بیشتر باشد، میزان خودکشی در آن ها کم خواهد بود، ولی زمانی که با این معیار، وضعیت کشورها را بررسی می کنیم، مشاهده می شود که این ۱۰ کشور که مردم شادتری دارد، در رتبه های بسیار بالاتری از ایران در آمار خودکشی قرار دارند، به طور مثال کشور فنلاند رتبه ۳۲، سوئیس ۶۱، اتریش ۵۹ و کانادا ۷۲ را در خودکشی کسب کرده است در حالیکه ایران رتبه ۱۵۵ را به خود اختصاص داده است.
علت عدم رابطه میان آمارهای شادی و خودکشی در چیست؟
چند احتمال در این اختلاف برآوردها متصور است، یکی اینکه معیار ارزیابی شادی افراد اشتباه است و یا نقش خداباوری در جلوگیری از خودکشی در مردم معتقد ایرانی باعث شده که آمار در این زمینه بالا نباشد ولی یک احتمال هم وجود دارد و آن بررسی ردپای رسانه ها در ایجاد شادی در مردم است.
شادی بر دو نوع واقعی و کاذب است و زمانی که انسان احساس شاد بود در خود می کند، ممکن است نتواند تشخیص بدهد که در حال تجربه چه نوع شادی ای است اما آنچه مسلم است این که در عصر حاضر، رسانه ها شادی کاذب را به شکل یک شادی مطلوب جلوه می دهند، در این حالت، مخاطب تصور می کند که هیجان جعلی یا تمسخر، شادی واقعی است!
آمار واقعی شاد بودن کشورها را می توان از میزان خودکشی آنان که ناشی از ناامیدی از زندگی است، تعیین کرد و در این کشورها، انسان ها پشت چهره شاد خود، شاد نیستند، بنابراین باید این آگاهی به افراد داده شود که شادی از چه جنسی باشد؟ شادی حقیقی چیست؟
یکی از راه های شناخت شادی کاذب از واقعی در استفاده از رسانه ها، به اعتقاد دکتر سید محسن بنی هاشمی، برقراری تناسب میان طبیعت و آموزه های رسانه است. بدین ترتیب که باید در فهم از رسانه افراد مجهز به سلاح جامع و مناسبی بشوند که یکی از روش های فهم رسانه این است که اطلاعات خروجی رسانه ها را با طبیعت چک کنند.
وی می گوید: با پیشرفت دانش، نباید اختلالی در طبیعت ایجاد شود زیرا جهان نظام آیات و تجلی وجود الهی است که بر پایه نظم و ترتیب شکل گرفته است، بنابراین اگر اطلاعات ما از رسانه ها با طبیعت تطبیق داشت آن را بپذیریم ولی ممکن است این اطلاعات توسط سر کرده های بازی های شیطانی باشد که نباید پذیرفت.
در این مقیاس لازم است که پس از دریافت اطلاعات از رسانه ها آن را با نظام اخلاقی و فطری بسنجیم، اینکه انسان ها از بروز حادثه برای دیگران شاد می شوند، شادی واقعی نیست، در حالیکه دوربین های مخفی همین حوادث را به تصویر می کشد و مخاطب از اینکه به طور مثال فردی با شیشه برخورد کند می خندد، کسی که در حین انجام ورزش دچار سانحه می شود به عنوان طنز در شبکه های اجتماعی پخش می شود و یا دیدن فیلم کوتاه از اینکه راننده ای نمی تواند ماشین خود را در محل معین پارک کند، لبخند را بر لبان مخاطب می نشاند!
گاهی نیز رسانه ها در تولید انواع فیلم ها و سریال ها، برای نشان دادن شادی بی حد و حصر یک نفر در حال رانندگی، نشان می دهند که وی صدای ضبط اتومبیل خود را بالا برده است، اما آیا واقعا این فرد شاد است؟ این نمود شادی است؟
با نگاهی به تولیدات رسانه ها، می توان به این جمع بندی رسید که الگوی اکثر رسانه ها اعم از مکتوب و رسانه های نسل جدید و شبکه های اجتماعی، برای نشان دادن شادی به انسان ها و همچنین انسان های شاد، الگوی درستی نیست و در حقیقت رسانه ها در حال تولید و بازتولید هیجان های جعلی هستند و ضروری است که کاربران رسانه ها، به این نکات ظریف دقت کنند تا بتوانند به شادی واقعی دست پیدا کنند.
طنین یاس - زهرا باقری