رقابت باربیهای مجازی و قابلمههای پلاستیکی
به گزارش سرویس بسیج جامعه زنان کشور خبرگزاری بسیج،
بسیاری از ما در گفتگوهای روزمره زمانی که می خواهیم بر سختی و جدیت در کاری تأکید کنیم از اصلاح «مگه خاله بازیه؟» استفاده کرده ایم، اصطلاحی که در دل خود یک بازی ساده و بدون فکر را معرفی میکند.
خالهبازی که زیر مجموعه سرگرمی های گروهی و نمایشی قرار می گیرد و در ایام قدیم و پیش از ظهور بازی های جدید، مهم ترین بازی دخترانه به شمار می رفت اما امروزه و با پیشرفت تکنولوژی، بازی های قدیمی کودکانه مثل خاله بازی و لی لی جای خود را به گیم های درون تبلت، موبایل و کامپیوتر داده اند که نتیجه آن شکل گیری شخصیت هایی به شدت فردگرا، بی مسئولیت و گاهاً عصبی در بین بچه ها بوده، چرا که متأسفانه خانواده ها توجهی به بازی هایی با استانداردهای ویژه برای استفاده فرزندان خود ندارد.
این در حالی است که همه ما بر این باور هستیم که بچه های نسل های گذشته که پدران و مادران ما را هم شامل می شدند، به دلیل سرگرمی های ساده اما پر مفهوم خود افرادی اجتماعی تر، صبورتر و با مسئولیتتری بودهاند.
حل برخی از مشکلات رفتاری بچهها با خالهبازی
خیلی از والدین به طور مدام از خجالتی بودن و در برخی مواقع هراس اجتماعی کودک شکایت دارند و برای رفع این مشکلات به انواع و اقسام کتاب های روانشناسی و آموزشی رجوع می کنند اما نمی دانند که ریشه بسیاری از این رفتارها به سبک زندگی کودک و بازی هایی برمی گردد که بچه ها در معرض آنها قرار دارند.
در واقع دخترانی که کودکی خود را با بازی هایی مثل خاله بازی می گذرانند و معمولاً یک وسیله یا عروسک خاص را به همراه دارند استرس کمتری را در بزرگسالی تجربه می کنند و سطح اضطراب و نگرانی هایشان نسبت به بچه هایی که حجم زیادی از وسایل بازی را در اختیار داشته اند کمتر است.
از سوی دیگر بازی کردن نقش مادر برای عروسک ها باعث می شود تا کودک در بزرگسالی، مادر موفق تری شده و رابطه بهتری را با همسر و فرزندان خود داشته باشد.
در خاله بازی و یا به قول خیلی از بچه ها مامان بازی کودک نقش بزرگسال را برعهده می گیرد و تلاش می کند تا با الگوبرداری از شخصیت مادر خود و یا زنان اطرافش، این نقش را به بهترین شکل ایفا کند.
خاله بازی و مامان بازی دو هدف متفاوت دارند
وسایل بازی هم مثل نام آن ساده است، قدیم ترها یک زیرانداز، یک عروسک پارچه ای و چند تکه از ظروف نشکن خانگی وسایل بازی بچه ها را تشکیل می داد و در مواقعی هم بچه ها از چادرهای خانگی و تعدادی بالش برای ساخت خانه شخصی خود استفاده می کردند، اما رفته رفته چادرهای آماده و خانه های بازی جای وسایل قدیمی را گرفت و تعدادی لوازم خانگی اسباب بازی پلاستیکی مثل قابلمه، بشقاب و لیوان، گاز، یخچال و ... به این بازی هویت بیشتری بخشید.
البته فرهنگ این بازی می گوید که مامان بازی تفاوتی جزئی اما مهم با خاله بازی دارد، در خاله بازی روابطی که حول محور خانواده و ارتباطات فامیلی است در اولویت قرار می گیرد و کودک برای ادامه بازی خود به افراد دیگری نیاز دارد تا بازی را برای خود ملموس تر کند، اما در مامان بازی کودک و عروسکش محور اصلی داستان هستند و در واقع رابطه مادر – فرزندی حرف اول را می زند.
به خالهبازی بچهها توجه کنید و نقشی در بازی به عهده بگیرید
جعفر شهری در کتاب «تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم» درباره اسباب بازی های مامان بازی و خاله بازی و نقش آن در زندگی دختران می گوید: «برایش یکی دو عروسک کوچک به اسم بچه می ساختند، در دنبال آن ننو و گهواره و وسائل بچه داری و شوهر داری از استکان، نعلبکی، قوری، سماور عروسک که از سفال ساخته شده در بازار فروخته می شد برایشان می خریدند و همپایشان به بچه قنداق کردن و در گهواره یا ننو خوابانیدن و مهمانی دادن و مهمانی رفتن یاد می دادند...»
متأسفانه مشغلههای کاری و دنیای دیجیتال خیلی از پدر و مادرها را بد عادت کرده، آنقدر که حاضر نمی شوند چند ساعتی را با بچه هایشان همبازی شده و در ضیافت کودکانه شان سهیم شوند، به همین جهت هم برای از سر باز کردن بچه ها یک گوشی موبایل یا تبلت به او می دهند تا هم فرزندشان سرگرم شود و هم فرصتی برای خودشان به دست بیاورند.
فرصتی که یا به کارهای ناتمام شان برسند و یا چرخ زدن در فضای مجازی را از دست ندهند اما نمیدانند که این روش تربیتی، چه مضراتی برای فرزندشان به همراه دارد.
والدین باید بدانند که مشارکت و همراهی شان در روند بازی بچه ها، دلگرمی و نوعی از احساس اعتماد به نفس را در آنها تقویت می کند، خیلی از دختربچه ها با دست زدن به لوازم آرایشی و یا پوشیدن کفش های پاشنه بلند مادر به طور غیرمستقیم در حال فرستادن این پیام هستند که می خواهند مادر را الگوی زندگی خود قرار دهند و در آینده مثل او شوند.
به همین جهت هم والدین باید با این آگاهی که محیط خانه و خانواده بهترین مکان برای یادگیری مهارت در بچه هاست، در مسیر بازی با کودک همراه شوند.
کودکی بچهها را به آنها برگردانید
خاطره مشترک بچه های دهه 50 و 60 جمع شدن های آخر هفته در خانه مادربزرگ و بازی های ساده و صمیمی در حیاط باصفای آن خانه هاست، جایی که قایم باشک، وسطی و خاله بازی مزه دیگری داشت و حتی گِل بازی و آب بازی در حوض فیروزه ای هم مجاز بود و شب هایش هم به قصههای مادر بزرگ ختم می شد.
اما این روزها کمتر دختربچه ای را می بینیم که مشغول جارو زدن فرش خانه کودکانه اش باشد یا در حال پخت و پز غذا روی اجاق گاز اسباب بازی و خواندن لالایی برای عروسکش، جای تمام این ها را موبایل و تبلت پر کرده اند، دخترک انگشتش را روی یک دکمه فشار می دهد و با هر اشاره لباس و آرایش شخصیت درون بازی تغییر می کند، حالا برای دختربچه ها چشیدن طعم یک غذای خیالی از درون قابلمه پلاستیکی و یا بغل کردن عروسکش معنایی ندارد چون انتخاب رنگ لاک، شکل لباس و آرایش صورت عروسک مجازی فرصتی برای تجربه این حس و حال های ناب باقی نگذاشته و نسل جدید را قربانی این شکاف عظیم بین سنت و مدرنیته کرده است.