امام علی (ع) بهترین الگو برای جامعه امروزی است/ شاخصه های پدر شایسته از منظر بهترین پدر دنیا

حجت الاسلام جابرمکرم سورکی در گفتگو با خبرگزاری بسیج، با تبریک میلاد با سعادت امام علی (ع) و روز پدر، به تشریح شاخصه های پدرشایسته ونمونه درکلام وسیره بهترین پدردنیا امیرامومنین علی علیه السلام پرداخت و اظهار کرد: توجه به نوع زندگانی امام علی(علیه السلام) در خانواده، تعامل ایشان با همسر و فرزندان بسیار ارزشمند است که می تواند بهترین الگو در جامعۀ امروزی برای والدین قرار گیرد.

وی با اشاره به شاخصه های بارز امام علی (ع) در بُعدهای مختلف، اضافه کرد: امام علی(علیه السلام) مرد کارزار بود، شیرمرد سپاه رسول الله(صلی الله علیه و آله) بود که در بیشتر جنگ ها ایشان را همراهی می کرد. او امین پیامبر(صلی الله علیه و آله) و کاتب وحی بود. مسئولیت های اجتماعی و سیاسی فراوان بر عهده داشت و بسیاری ازمواقع در سفر به سر می برد. اما هیچ یک از این امور سبب اندک بی توجهی به همسر و فرزندان و نشد.

مسئول دفتر نمایندگی ولی فقیه در سپاه صومعه سرا با بیان اینکه امام علی(علیه السلام) توجه خاصی به تربیت فرزندان خویش داشته و یاران خود را در این زمینه سفارش می کردند، گفت: تعاملات خاص ایشان با فرزندانشان در تاریخ گزارش شده است، ایشان به صورت های مختلف در راه تربیت فرزندان خویش تلاش می کردند. شوخی، بازی، سخن گفتن و حتی نوشتن نامه از جمله روش های تربیتی امام(علیه السلام) بوده است. بسیاری از نامه های ایشان به فرزندان خویش در نهج البلاغه گزارش شده است که برخی در میدان کارزار و در سفر نوشته شده اند که نشان از اهمیت تربیت در منظر امام علی(علیه السلام) دارد.

مکرم با اشاره به اینکه امام علی(علیه السلام) برای فرزندان خویش وقت می گذاشتند و با آنان صحبت می کردند بیان کرد: حضرت در ضمن بازی های کودکانه استعدادهای آنان را شناسایی می کردند.  انسانی با مشغله های سیاسی و اجتماعی فراوان و با مسئولیت ها گوناگون، هرگز و هرگز از فرزندان خویش غافل نمی گشت و از هیچ تلاشی در راه تربیت آنان دریغ نمی کرد.

وی یادآور شد: متأسفانه در جامعۀ امروزی روزمرگی ها، مشغله ها، مشکلات و فشارهای فراوان مالی و فکری سبب شده است که والدین از فرزندان دور مانده و آن طور که باید در راه تربیتیشان تلاش نکنند.

این کارشناس مسائل دینی و اجتماعی با تاکید بر اینکه پدران نباید فراموش کنند که در کنار تأمین معاش خانواده، وظیفه دارند تعاملی مثبت با فرزندان خویش داشته باشند، تصریح کرد: اولیا به تناسب شرایط کاری، بایستی وقتی از زمان خویش را در اختصاص فرزندان قرار دهند و این امر را نیز چون دیگر وظایف در نظر آورند که غفلت در این زمینه عواقبی جبران ناپذیر به همراه خواهد داشت.

مکرم با اشاره به نتایج سوء عدم توجه والدین به فرزندان، بیان کرد: شکاف هایی که در میان خانواده ها به وجود آمده است، رفتارهای ناهنجار برخی جوانان، بزهکاری ها، اعتیاد و غیره ریشه در عدم تعامل صحیح والدین با فرزندان دارد. والدین نباید فراموش کنند که فرزندانشان از نسلی دیگر بوده و در برخورد با آنان باید همانندشان بیاندیشند. همان نکته  ای که امام علی(علیه السلام) به زیبایی گوشزد کرده اند: «لا تُقْسِروا اءَوْلادَكُمْ عَلى آدابِكُم، فَاِنَّهُم مَخْلوُقوُنَ لِزَمانٍ غَیْرِ زَمانِكُم»؛ «فرزندان خود را بر آداب و رسوم خود مجبور نسازید، زیرا آنان به روزگارى غیر از روزگار شما تعلّق دارند).

به گفته وی، از نگاه امام علی (ع)، پدری ، پدر شایسته است که مهم ترین میراث او، میراث ادب برای فرزندانش باشد.

مسئول نمایندگی ولی فقیه در سپاه صومعه سرا با اشاره به تاکید امام علی (ع) در خصوص تربیت فرزندان،  بهترین ارث پدران برای فرزندان، را از نگاه آن حضرت، ارث ادب دانست و بیان کرد: ایشان در حکمت ۳۹۹ نهج البلاغه به سه وظیفه مهم پدرشایسته برای فرزندان بیان می دارند: (وَ حَقُّ الْوَلَدِ عَلَى الْوَالِدِ أَنْ يُحَسِّنَ اسْمَهُ، وَ يُحَسِّنَ أَدَبَهُ وَ يُعَلِّمَهُ الْقُرْآنَ).حق فرزند بر پدر این است که اسم نیکو برایش انتخاب کند و این که او را به شایستگی ادب و تربیت کند و قرآن را به او بياموزد.

مکرم با اشاره به اهمیت نام نیکو برای فرزند از منظر امام علی (ع)، گفت: نامگذارى ممكن است در نظر بعضى، امر ساده اى باشد در حالى كه چنين نيست. نام، چيزى است كه هر روز بارها انسان با آن مخاطب مى شود و طبعاً اثر تلقينى دارد. اگر به فرض، پدر نام «ظالم» بر پسر بگذارد و هر روز او را به اين نام خطاب كنند اگر روح ستمگرى بر او غالب شود جاى تعجب نيست، و به عكس اگر نام محسن و حسن يا حسين بر او نهند و همواره آن را در خطابات تكرار كنند حقيقت نيكوكارى به تدريج در او راسخ مى شود. همچنين نام عبدالله و عبدالرحيم و عبدالرحمان كه همگى حكايت از عبوديت انسان در برابر خدا دارد.

وی اضافه کرد:  در روايات اسلامى نيز درباره نامگذارى دقت زيادى شده است حتى در روايتى داريم كه اگر نام زشتى بر انسان ها و يا حتى شهرها گذاشته شده آن را تغيير دهيد: «كَانَ رَسُولُ اللَّهِ(صلى الله عليه وآله) يغَيرُ الأَسْمَاءَ الْقَبِيحَةَ فِى الرِّجَالِ وَ الْبُلْدَانِ; پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) اسماء زشتى را كه بر مردان و شهرها گذاشته بودند تغيير مى داد»و به يقين كار پيغمبر(صلى الله عليه وآله) براى ما الگو و اسوه است.

این کارشناس دینی و اجتماعی با اشاره به اهمیت و جایگاه تعلیم و تربیت فرزندان از نگاه حضرت علی (ع)، خاطرنشان کرد: شاخصه دیگری که از کلام امیرالمومنین (ع) درحکمت 399  استفاده می شود این است که پدری شایسته است که برای فرزندان خود دانش به وراثت بگذارد یعنی آموزگار و تعلیم دهنده فرزندانش باشد.

مکرم اضافه کرد: همان طور که پدر باید به فکر تهیه و تأمین لباس و غذا و مسکن فرزند باشد، مهم تر از همه این ها باید در اندیشه تربیت صحیح او باشد و برپایه معیارهای دینی و انسانی، فرزند را از زمان تولد به درستی تربیت نماید تا او به این وسیله در مسیر صلاح و رستگاری قرار گیرد.

وی با بیان اینکه روح و ذهن انسان در كودكى بسيار تأثيرپذير است، افزود: طبق حديث معروف، علم در «صغر» همچون نقش بر «حجر» است و بسيار پررنگ و پردوام خواهد بود. ازاين رو اگر پدر و مادر در تعليم و تربيت فرزند كوتاهى كنند خسارت عظيمى، هم دامان پدر و مادر را مى گيرد و هم فرزند را، به خصوص اگر وسوسه هاى شيطانى بر فرزند غلبه كند يا افراد ناباب يا رسانه هاى آلوده با آن ها ارتباط برقرار كنند و تعليمات زشت و ناپسند خود را در روح كودك فرو ريزند.

مسئول نمایندگی ولی فقیه در سپاه صومعه سرا با اشاره به تاکید امام علی (ع) به تعلیم قرآن، بیان کرد: قرآن مجموعه بى نظيرى است كه تمام درس هاى زندگى مادى و معنوى در آن جمع است. توحيد و معاد به صورت گسترده در آن تجلى مى كند، بخش مهم احكام الهى در آن بيان شده و دستورات اخلاقى اش فوق العاده مؤثر و پربار است و تاريخ عبرت انگيز انبياء پيشين نيز در جاى جاى آن ديده مى شود. آرى بايد قبل از هرچيز به فرزندان قرآن تعليم داد.

مکرم یادآور شد: در واقع پدر نمونه از نگاه امام علی (ع) کسی است که به وظیفه خود به خوبی آشناست و در هر صورت رسالت دینی و انسانی خود را در قبال فرزندش به درستی انجام می دهد، به طوری که همان گونه که نسبت به خود دغدغه مند است، نسبت به فرزندانش و این که آن ها هم عاقبت به خیر شده و راه کمال را بپیمایند، حساس و دغدغه است.

وی تصریح کرد:  باید توجه داشت که فرزند، امانت و عطیه الهی در اختیار والدین است که باید زمینه ساز کمال او باشند و لذا علاوه بر تربیت جسم می بایست بیش از آن نسبت به تربیت روحی و اخلاقی اش، دغدغه مند باشند.

این کارشناس دینی و اجتماعی با اشاره به وظایت پدر شایسته در روایات اسلامی، گفت: درروایات اسلامی آمده که پدر شایسته کسی است که به فرزندانش؛خواندن و نوشتن، شنا و تيراندازى بیاموزد و همچنین غذاى حلال به او بدهند.

مکرم اضافه کرد: به هنگام بلوغ (و آمادگى براى ازدواج) وسيله ازدواج او را فراهم كنند، نماز (و فرائض دينى) را به آن ها بياموزند (و آن ها را به تدريج عادت دهند) و هنگامى كه بالغ شدند آن ها را وادار به نماز كنند.

وی همچنین افزود: عدالت را در ميان فرزندان رعايت كنند و همچنین به فرزندانشان در كارهاى نيك كمك كنند