به گزارش خبرگزاری بسیج از بیله سوار به نقل از صبح مغان، در مورد حقوق و وظایف شهری و شهروندی و مسئولیت‌های متقابل مدیریت شهری و شهرداری و شهروندان بایدگفت: این دو مقوله چیزی رو در روی هم نبوده بلکه بسان دو بال یک پرنده میباشند. در شهرهایی با مبلمان شهری مناسب، دارای شهروندانی بدور از خشونت میباشد و تاثیر مبلمان نامناسب شهری بر رفتار شهروندان آشکار است.
دامنه و گستره حقوق شهری شامل برنامه ریزی و مدیریت شهری است و طیف وسیعی از فعالیتهای مربوط به شهرسازی، طراحی ، توسعه شهری، اقتصاد شهری، سیاست شهری و فرهنگ شهری را تحت پوشش قرار میدهد. رعایت قوانین و مقررات شهری بهبود زندگی شهری و برنامه ریزی و مدیریت شهری دارند و عدم رعایت قوانین و مقررات شهری درتمامی زمینه ها پویائی زندگی شهری و برنامه ریزی شهری و مدیریت شهری را مختل میکند .
وجود حقوق شهری مدرن ، دقیق و دارای ضمانت اجرائی، و قانونی قوی برای ادامه کار مدیریت شهری سودمند است . نظام حقوق شهری که نسبت به وظایف برنامه ریزی و مدیریت شهری (و به تبع آن برنامه ریزان و مدیران شهری ) و تثبیت رابطه دو سویه میان وظایف و حقوق شهروندان در قبال مدیریت شهری و مدیریت در قبال شهروندان بی اعتنا باشد محلی از اعتبار نخواهد داشت .
ماده 55 قانون شهرداریها: وظایف شهرداری:
1- ایجاد خیابانها، کوچه ها، میادین، باغهای عمومی، مجاری آب و توسعه معابر در حدود قوانین موضوعه .
2- تنظیف، نگهداری و تسطیح معابر، انهار عمومی، مجاری آبها و فاضلابها و تنقیه قنوات مربوط به شهر و تأمین آب و روشنائی به وسائل ممکنه. تبصره یک : سد معابر عمومی واشغال پیاده روها و استفاده غیر مجاز از آنها، میدانها، پارکهاوباغهای عمومی برای کسب یا سکنی و یا هر عنوان دیگری ممنوع است و شهرداری مکلف است از آن جلوگیری و در رفع موانع موجود و آزاد نمودن معابر و اماکن مذکور بوسیله مأمورین خود رأسآ اقدام کند . تبصره چهار: شهرداری مکلف است محلهای مخصوصی برای تخلیه زباله و نخاله و فضولات ساختمانی و مواد رسوبی فاضلابها و نظایر آنها تعیین و ضمن انتشار آگهی به اطلاع عموم برساند . محلهای تخلیه زباله باید خارج از محدوده شهر تعیین شود. رانندگان وسائل نقلیه حامل زباله مکلفند آنها را فقط در محلهای تعیین شده از طرف شهرداری خالی نمایند .
3-مراقبت در امور بهداشت ساکنین شهر وتشریک مساعی با مؤسسات وزارت بهداری برای جلوگیری ازامراض مسری .
4- جلوگیری از گدائی و واداشتن گدایان به کار و توسعه آموزش عمومی و غیره .
5- اجرای تبصره یک ماده 8 قانون تعلیمات اجباری و تأسیس مؤسسات فرهنگی و بهداشتی و تعاونی مانند بنگاه حمایت مادران، نوانخانه، پرورشگاه، درمانگاه، بیمارستان، شیرخوارگاه، تیمارستان، کتابخانه، کلاسهای مبارزه با بیسوادی، کودکستان، باغ کودکان و امثال آن در حدود اعتبارات مصوب و همچنین کمک به این قبیل مؤسسات و مساعدت مالی به انجمن تربیت بدنی و پیشاهنگی و کمک به انجمن های خانه و مدرسه و اردوی کار . شهرداری در این قبیل موارد و نیز در مورد موزه ها وخانه های فرهنگی و زندان با تصویب انجمن شهر از اراضی و ابنیه متعلق به خود با حفظ مالکیت به رایگان و یا با شرایط معین به منظور ساختمان و استفاده به اختیار مؤسسات مربوط خواهد گذاشت .
6-حفظ و اداره کردن دارائی منقول و غیر منقول شهرداری اقامه دعوی بر اشخاص و دفاع از دعاوی اشخاص علیه شهرداری .
7-ایجاد غسالخانه و گورستان و تهیه وسائل حمل اموات و مراقبت در انتظام امور آنها.
8- اتخاذ تدابیر مؤثر و اقدام لازم برای حفظ شهر از خطر سیل و حریق و همچنین رفع خطر از بناها و دیوارهای شکسته و خطرناک واقع در معابر عمومی و کوچه ها و اماکن عمومی و دالانهای عمومی و خصوصی و پر کردن و پوشاندن چاهها و چاله های واقع درمعابر و جلوگیری ازگذاشتن هر نوع اشیاء در بالکنها و ایوانهای مشرف و مجاور با معابر عمومی و دودکشهای ساختمانها که باعث زحمت و خسارت ساکنین شهرها باشد.
9-جلوگیری از شیوع امراض ساریه انسانی و حیوانی و اعلام اینگونه بیماریها به وزارت بهداری و دامپزشکی و شهرداریهای مجاور هنگام بروز آنها و دور نگه داشتن بیماران مبتلا به امراض ساریه و معالجه و دفع حیواناتی که مبتلا به امراض ساریه بوده و یا در شهر بلاصاحب و مضر هستند.
10- پیشنهاد اصلاح نقشه شهر درصورت لزوم و تعیین قیمت عادلانه اراضی و ابنیه متعلق به اشخاص که مورد احتیاج شهر باشد برطبق قانون توسعه معابر و تأمین محل پرداخت آن وایجاد و توسعه معابر، خیابانها، میدانها و باغهای عمومی وتهیه اراضی مورد احتیاج برای لوله کشی و فاضلاب اعم از داخل یا خارج شهر و همچنین تهیه اراضی لازم برای ساختمان مخزن و نصب دستگاه تصفیه و آبگیری و متعلقات آنها بر طبق قانون توسعه معابر.
11- تهیه و تعیین میدانهای عمومی برای خرید و فروش ارزان و توقف وسائط نقلیه وغیره.
12-جلوگیری از ایجاد و تأمین کلیه اماکنی که به نحوی از انحاء موجب بروز مزاحمت برای ساکنین یا مخالف اصول بهداشت در شهرهاست شهرداری مکلف است از تأسیس کارخانه ها ، کارگاهها ، گاراژهای عمومی و تعمیرگاهها و دکانها و همچنین مراکزی که مواد محترقه میسازند و اصطبل چارپایان ، مراکز دامداری و بطور کلی تمام مشاغل و کسبهایی که ایجاد مزاحمت و سر و صدا کنند یا تولید دود و عفونت و یا تجمع حشرات و جانوران نمایند جلوگیری کند و در تخریب کوره های آجر، گچ، آهکپزی و خزینه گرمابه های عمومی که مخالف بهداشت است اقدام نماید و با نظارت و مراقبت در وضع دودکشهای اماکن و کارخانه هاو وسائط نقلیه که کار کردن آنها دود ایجاد میکند از آلوده شدن هوای شهر جلوگیری نماید و هرگاه تأسیسات مذکور قبل از تصویب قانون بوجود آمده باشد آنها را تعطیل کند و اگر لازم شود آنها را به خارج از شهر انتقال دهد.
13-احداث بناها و ساختمانهای مورد نیاز محل از قبیل رختشویخانه، سرویسهای بهداشتی ، حمام عمومی، کشتارگاه، میادین و باغ کودکان و ورزشگاه مطابق اصول صحی و فنی و اتخاذ تدابیر لازم برای ساختمان خانه های ارزان قیمت برای اشخاص بی بضاعت ساکن شهر.
14-تشریک مساعی با فرهنگ در حفظ ابنیه و آثار باستانی شهر و ساختمانهای عمومی و مساجدو غیره .
15- اهتمام در مراعات شرایط بهداشت در کارخانه ها و مراقبت در پاکیزگی گرمابه ها و نگاهداری اطفال بی بضاعت و سر راهی .
16- ساختن خیابانها و آسفالت کردن سواره روها و پیاده روهای معابر و کوچه های عمومی و انهار و جویهای طرفین از سنگ آسفالت و امثال آن به هزینه شهرداری محل .
17-وضع مقررات خاص برای نامگذاری معابر و نصب لوحه نام آنها و شماره گذاری اماکن و نصب تابلوی الصاق اعلانات و برداشتن و محو کردن آگهی ها از محلهای غیر مجاز و هرگونه اقداماتی که در حفظ و نظارت و زیبائی شهر مؤثر باشند.
وظایف شهروندی: درقبال وظایف مصرح درقانون برای مدیریت شهری که دربرگیرنده حقوق شهروندی نیزمیباشد،متقابلآشهروندان در ارتباط با شهر و مدیریت شهری دارای وظایف و تکالیفی هستند که عمل به این وظایف و تکالیف در ارتباط دو سویه با حقوق آنها از مدیریت شهری باعث ارتقاء فضیلت جامعه شهری ، تأمین سعادت و ایمنی شهری می گردد.
بطور کلی وظایف شهروندان را میتوان در چند مورد زیر خلاصه نمود:
1- آشنائی با حق و حقوق خویش در جامعه شهری.
2- آشنائی با وظایف و تکالیف مدیریت شهری و توانائیها و محدودیتهای مدیریت شهری دراداره شهر و هماهنگ ساختن سطح توقعات خویش با این وظایف و امکانات .
3- پس از آشنائی با دو مقوله فوق هر شهروند باید برای احقاق حق خویش و بالطبع بهبود وضعیت جامعه شهری خود اقدام نموده و مدیریت شهری را وادار به انجام وظیفه و اعاده حق شهروندی خویش نماید .
4- سعی و تلاش برای مشارکت در اداره شهر .
5- افزایش حس تعلق خاطر خود به محله و شهر محل سکونت خویش .
6- تشویق و ترغیب همشهریان خود به مشارکت در امور شهر .
با لحاظ وظایف کلی فوق الذکر، وظایف شهروندان در قبال محله و شهر محل سکونت خویش را میتوان بصورت جزئی تر بیان نمود. عمده این وظایف که بشرح ذیل بدانها اشاره گردیده است ، وظایفی هستند که از مواد مصرح در قانون شهرداریها (فصل مربوط به وظایف شهرداری) مستفاد گردیده است:
تلاش در حفظ نظافت و سلامت معابر و مجاری آبهای سطح شهر. پرهیز از اشغال پیاده روها و معابر و ایجاد سد معبر. خودداری از تخلیه نخاله ساختمانی و زباله ها در اماکن غیر مجاز . تشریک مساعی با مدیریت شهری در حفظ و ارتقاء سطح بهداشت عمومی جامعه. مشارکت در جلوگیری از رواج پدیده مذموم تکدی گری در سطح شهر. مشارکت و همکاری با مدیریت شهری در ایجاد و گسترش مراکز فرهنگی و ارتقاء سطح فرهنگ عمومی جامعه . تلاش برای رفع خطر از بناها و دیوارهای خصوصی شکسته و خطرناک واقع در معابر و اماکن عمومی . پرهیز از گذاشتن هر نوع اشیاء در بالکن و ایئانهای مشرف و مجاور به معابر عمومی . خودداری از نصب دودکشهای ساختمانها که به نوعی باعث زحمت و خسارت ساکنین شهر میگردد .
پرهیز از ایجاد و تأسیس کلیه اماکنی که به نحوی از انحاء موجب بروز مزاحمت برای ساکنین و یا مخالف اصول بهداشت عمومی شهر می باشد . همکاری با مدیریت شهری درنگهداری و مراقبت و یاری رسانی به اطفال بی بضاعت و سر راهی . خودداری از نصب تابلوهای آگهیها در محلهای غیرمجاز و بطور کلی پرهیز از هر گونه اقدامی که باعث کاهش نظافت و زیبائی شهر و نیز آسیب رسانی به منظر شهری میگردد .
عدم توقع از مدیریت شهری برای خدمات رسانی در اماکن خارج از محدوده مصوب و قانونی شهر و جلوگیری از ایجاد چنین توقعی بین ساکنین این گونه محلات و سایر همشهریان. کوشش در عمل و رعایت مقررات مصوبی که به منظور انتظام بخشی به زندگی شهری وضع شده است و جلوگیری از قانون شکنی همشهریان و آگاهی بخشی به آنان برای رعایت مقررات شهری.
اسماعیل سروی محقق و نویسنده در بیله سوار مغان
