نحوه رفتار با کودک بهانه گیر

به گزارش خبرگزاری بسیج استان مرکزی؛ اگر فرزند کوچکی در خانه دارید حتما با بهانه گیری کودک مواجه شده اید. تصور کنید بعد از خستگی زیادناشی از کار می خواهید برای چند لحظه هم که شده صدایی نشنوید و برای دقایقی سکوت را تجربه کنید اما کودک متوجه این موضوع نیست و از همان ابتدای ورودتان به منزل شروع نق زدن می کند و می خواهد که با او بازی کنید.
علت بهانه گیری کودک چیست؟
بهانه گیری کودکان می تواند ناشی از عدم توانایی آن ها در بیان احساسات و انتظاراتشان باشد. زیرا کودکان کلماتی که والدینشان به آنها می گویند را به خوبی درک می کنند ولی گاهی نمی توانند انتظارات خودشان را به صورت کامل بیان کنند تا مخاطب به خوبی متوجه شود. برای همین شروع به جیغ زدن می کنند.
گاهی می تواند ناشی از خستگی کودک باشد. کودکان در طول شبانه روز ساعات زیادی را مشغول بازی کردن هستند و ممکن است از خستگی بازی، شروع به بهانه گرفتن کنند.
از دیگر علل بهانه گرفتن کودکان می توان به گرسنه بودن آن ها اشاره کرد. مخصوصا در کودکانی که هنوز توانایی صحبت کردن را به خوبی ندارند، این حالت دیده می شود. گرسنگی کودک باعث می شود خلق و خوی او تحت تاثیر قرار گیرد و حوصله او برای بازی کردن و حتی لبخندزدن و برقراری رابطه اجتماعی از بین برود.
ناکامی می تواند یکی دیگر از علل بهانه گیری کودکتان باشد. تصور کنید به فرزند خود قول داده اید كه هنگام بازگشت به خانه برای او یک بستنی بخرید. او مشتاقانه منتظر رسیدن شما به خانه و دریافت بستنی است اما زمانی که وارد خانه می شوید، شما برای او یک پفک خریده اید. با اینکه برای او چیزی خریده اید، ولی این عدم رسیدن به خواسته اش باعث ایجاد حس ناکامی در او شده و بهانه گیری کودک شروع می شود.
اما ناراحتی از پیروی کردن دستورات والدین می تواند یکی دیگر از علل بهانه گرفتن کودک باشد و به گونه ای زمینه ساز بروز لجبازی با والدین را فراهم می کند. در این حالت توجه کنید که کودک میزان قدرت کنترل شده را تجربه کند و به او بین دو گزینه حق انتخاب دهند. برای آنکه کودک میزان قدرت کنترل شده را تجربه کند، به او بین دوگزینه حق انتخاب دهید. مثلا برای آنکه کودک اتاق خودش را تمیز کند به او بگویید الان اتاقت را تمیز می کنی یا ده دقیقه دیگر؟ در این صورت علاوه بر آنکه درخواست شما از حالت شدید دستوری خارج می شود از میزان بهانه گیری کودک نیز کم می شود.
هنگامی که بهانه گیری و نق زدن کودک شروع می شود، والدین چه عکس العملی باید داشته باشد؟
توجه داشته باشید که کودک نیازهای خاص خود را دارد. نکته کلیدی اینجاست که زمانی که با نق زدن کودکتان مواجه می شوید، بدانید او در آن زمان نیاز دارد یک کودک دیگر در مقابل او قرار گیرد نه یک بزرگسال با انگشت اشاره و صورتی اخمو.
هنر آنجاست که در دوره کودکی فرزند، والدین نیز کودکانه رفتار کنند. با بلوغ نوجوان از مسائل روز آن دوران با خبر باشند و همینطور در هنگام جوانی فرزند نیز یک والد جوان باشند.
نوع رفتار و برخورد والدین با کودک در هنگام بهانه گیری او است که می تواند زمینه ساز بهانه گیری های بعدی او شود. پس والدین دقت کنند در هنگام غرغر کردن کودک رفتاری غیرمنطقی از خود بروز دهند.
موقعیت را ترک کنید:
زمانی که کودک شما عصبانی است، فقط صدای خودش را می شنود و فقط توقع دارد که خودش در همان لحظه تنها غر زننده باشد و کسی دیگر به نوبه ای ادای او را در نیاورد. اگر والدین در این صورت صدایشان را مانند کودک بالا ببرند، صدای کودک نه تنها قطع نخواهد شد بلکه این صحنه تبدیل به یک صحنه جنگ خواهد شد که از طرفی کودک جیغ می زند و از طرفی هم والد. در این هنگام بهتر است برای آرام شدن کودک و همینطور تخلیه هیجانی اش، محل حضور کودک را ترک کنید و سکوت کنید. پس از آرام شدن کودک به محل بازگردید و او را در آغوش بگیرید و در مورد بهانه گیری اش با او صحبت کنید.
مهربان باشید:
یاد بگیرید همیشه و در هر لحظه با کودک خود مهربان باشید. در این صورت زمانی که کودک بهانه می گیرد محبت شما نسبت به او واقعی تر خواهد بود.
جلوگیری از بهانه گیری کودک:
از موقعیت هایی که می دانید ممکن است کودکتان شروع به بهانه گیری کند، دوری کنید. مثلا از رفتارهایی که می دانید کودکتان از آن خوشش نمی آید، بپرهیزید یا آن که غذای او را زودتر از زمان موعدش بدهید تا کودک از لحاظ روانی آرام باشد.

باج ندهید:
درست است که خستگی و فشار کاری شما را کلافه کرده است و تحمل شنیدن بهانه های کودک را ندارید اما برای ساکت کردن او به هر وسیله ای چنگ نزنید. هر چیزی که می خواهد را فوری به او ندهید و به او نگوید "باشه فقط غر نزن"
این به او نشان می دهد که به ابراز بسیار مؤثری دست یافته است. پس دفعه بعد با شدت و استقامت بیشتری بهانه گیری می کند.
در عوض به او بگویید که وقتی گریه می کند و غر می زند، متوجه حرف هایش نمی شوید. ساکت شود و با صدایی آرام و ملایم به شما بگوید که چیزی می خواهد.
وقتی ساکت شد، در زمان مناسب چیزی که می خواهد را به او بدهید. اگر تامین خواسته اش مقدور نیست به راهکار اول برگردید و موقعیت را ترک کنید و سرو صدای او را نشنیده بگیرید.
مدیریت احساسات را به فرزندتان آموزش دهید:
تکنیک های تنفس عمیق و آرام کردن خود را به کودکتان یاد دهید تا به هنگام عصبانیت و قبل از بروز جیغ و داد آن را کنترل کند. این همان تکنیکی است که به جای باج دادن باید به فرزندتان آموزش دهید.
صبوری را به فرزندتان آموزش دهید:
برای این کار باید از دو سالگی شروع کرده باشید اما برای آموزش صبوری هیچ وقت دیر نیست، وقتی فرزندتان از شما بستنی می خواهد، به او بگویید صبرکن تا اول دست هایم را بشویم. وقتی می خواهد برایش اسباب بازی بخرید، به او بگویید که صبر کند تا شما اول ماه حقوق بگیرید یا جمع امتیازهایش به رقم مشخص برسد.
بدین ترتیب درمقابل بهانه گیری کودک همیشه می توانید سلاح صبوری را استفاده کنید.
برای بهانه های بی دلیل و عادتی، مجازات تعیین کنید:
در صورتی که تمام اصول رفع مشکل را رعایت کرده اید و خستگی یا گرسنگی عامل نق زدن نیست، مجازات تعیین کنید. گاهی نق زدن می تواند به عادتی در کودک برای جلب توجه تبدیل شود. اگر کودکتان تا مدت ها به غر زدن و نق زدن ادامه داد او را از عواقب کاری که انجام می دهد آگاه کنید و به او بگویید اگر این بحث را تمام نکند از بازی با تبلت محروم می شود.
بهانه گیری کودکان 3 تا 4 ساله:
لجبازی و بهانه گیری کودک سه یا چهار ساله گاهی ناشی از حس مالکیت و استقلال در آن سن می تواند باشد. در این سن کودک فقط در جواب سوالات و درخواست های والدین پاسخ هایی مثل نمی خواهم، نمی خورم و نه و... می دهد و این نشان از حس استقلال و مالکیت اوست نه صرفا بهانه گیری و لجبازی کودک.
ازدیگر رفتارهای طبیعی در این سن عبارتند از:
کودک مداوم با والد خود دعوا می کند و از خواسته های والدین خود نیز سرپیچی می کند زیرا از این کار احساس قدرت و ابراز وجود می کند.
از روی عمد باعث ناراحتی دیگران می شود، تا مرزها و خطوط قرمز رفتاری خود را بهتر بشناسد و آنها را آزمایش کند.
گاهی کودک فقط می خواهد بداند چرا؟ کودکان منطق اطراف خود را متوجه نمی شود و خواهان یافتن دلیل محدودیت ها است.
راضيه آزادی، كارشناس ارشد روانشناسی

انتهای پیام/