قرارداد پرتقال؛ روزی‌که روس‌ها فلسطین را با پرتقال معاوضه کردند

یکی از ظالمانه‌ترین قراردادهای تاریخ فلسطین را باید «قرارداد پرتقال» دانست که به موجب آن روس‌ها بخشی از اراضی فلسطین را با چند جعبه پرتقال معاوضه کردند.
کد خبر: ۹۶۵۳۹۰۲
|
۲۷ آذر ۱۴۰۳ - ۰۷:۲۲
قرارداد پرتقال؛ روزی‌که روس‌ها فلسطین را با پرتقال معاوضه کردند
«قرارداد پرتقال» که به «قرارداد پرتقالی» هم معروف است، به توافقنامه شماره 593 بین اسرائیل و روسیه اشاره می‌کند که به موجب آن روس‌ها در زمان اتحاد شوروی سابق ممتلکات و اراضی فلسطینی خود را به اسرائیل فروختند، با اینکه مالک آنها «جمعیت امپراتوری ارتدوکس فلسطین» و امپراتوری روسیه پیش از «انقلاب بلشویکی» سال 1917 بود.مذاکرات درباره فروش این اراضی و تحویل آنها به اسرائیل از سال 1948 بعد از اشغال فلسطین توسط جنبش صهیونیسم و اعلام تأسیس اسرائیل آغاز و قرارداد نهایی در سال 1964 امضا شد.کارشناسان اسرائیلی ارزش املاک فروخته شده توسط روس‌ها در این قرارداد را 18 میلیون پوند انگلیس(البته به قیمت پوند سال 1964) تخمین می‌زنند که روس‌ها آنها را به قیمت 4.5 میلیون دلار به اسرائیل می‌فروشند.
همچنین مقرر می‌شود، بازپرداخت 4.5 میلیون دلار بهای این املاک به صورت تدریجی و به شکل منسوجات و پرتقال یافا صورت بگیرد، به همین دلیل این توافق به «قرارداد پرتقال» معروف شد.قرارداد روز 7 اکتبر 1976 در قدس اشغالی و در آخرین روزهای حاکمیت «نیکیتا خروشچف» بر اتحاد شوروی سابق امضا شد. از طرف اسرائیل «گولدا مایر»، نخست‌وزیر وقت رژیم صهیونیستی و از طرف روس‌ها «میخائیل بودروف»، سفیر فوق‌العاده اتحاد شوروی سابق در اسرائیل، قرارداد پرتقال را امضا کردند.مجموع املاک، ممتلکات و اراضی فروخته شده به موجب این قرارداد توسط روس‌ها به اسرائیل، 22 باب ملک و اراضی به مساحت 167 هزار مترمربع شامل کنسولگری روسیه، چندین باب بیمارستان‌ و مزرعه در قدس اشغالی و همچنین حیفا، عفوله، عین کارم و کفر کنا بود.

تاریخ ممتلکات روس‌ در فلسطین

به موجب فرمان تزار «نیکلاس اول» در اواسط قرن نوزده «هیئت روحانی روسیه» در قدس تأسیس شد. این هیئت حق خرید زمین در فلسطین و ساخت و ساز روی آنها را از جانب تزار روسیه داشت، به همین منظور در فاصله سال‌های 1856 تا 1864 با کمک انجمن فلسطین روسیه، ساختمان‌ها، کلیساها و صومعه‌هایی در قدس بنا کرد.مالکیت این املاک چند سال بعد به هیئت روحانی روسیه در قدس اشغالی وابسته به جمعیت امپراتوری ارتدوکس فلسطین منتقل شد تا به این شکل هسته‌ اولیه حضور روس‌ها در سرزمین مقدس شکل بگیرد.تأکید تزارهای روس بر حضور در فلسطین و مشخصا در قدس به دلیل ملاحظات ژئوسیاسی صرف بود، چون روسیه در آن زمان یکی از ابرقدرت‌های دنیا بود و تلاش می‌کرد، جایگاه و موقعیت خود در دنیا را با حضور در مناطق مختلف جهان از جمله در اراضی مقدس تقویت کند.
کلیسای روس در آن زمان تنها قبله‌گاه مسیحیان چه مسیحیان روس و چه مسیحیان ارتدوکس دیگر کشورها محسوب می‌شد و از آنجا که در آن زمان سفر به مهد مسیحیت یعنی فلسطین و شهر قدس یا همان «اورشلیم» مسیحیان در میان روس‌ها بسیار متداول و رایج بود و کلیساها فعالیت‌های گسترده‌ای برای جذب مسافر به فلسطین و قدس اشغالی داشتند، به همین دلیل روس‌ها در کنار کلیساها و صومعه‌ها؛ کاروانسراها، غذاخوری‌ها و مراکز بهداشتی و درمانی نیز دایر کردند.دریانوردان روس که روی کشتی‌های روسی در دریای مدیترانه به مقصد لبنان تا مصر همواره در تردد بودند، از جمله مهم‌ترین مسافران و بازدیدکنندگان قدس به شمار می‌آمدند.بعد از انقلاب بلشویک‌ها در سال 1917 در روسیه، کمونیست‌ها قانون جدایی دین (کلیسا) از سیاست (دولت) را صادر کردند. به موجب این قانون املاک و ممتلکات روسیه در فلسطین از لحاظ قانونی و حقوقی در تملک جمعیت امپراتوری ارتدوکس فلسطین باقی ماند و کلیساها و صومعه‌ها به دلیل گرایشات کمونیستی حکومت جدید در روسیه مورد بی‌مهری و بی‌توجهی قرار گرفتند و به مرور زمان فراموش شدند.
در سال 1964 اتحاد شوروی سابق اعلام کرد، مالک اصلی این املاک و ممتلکات در فلسطین حکومت شوروی است و تصمیم گرفت، آنها را در برابر 4.5 میلیون دلار به صورت اقساط و در قالب واردات منسوجات و مرکبات از جمله پرتقال به اسرائیل بفروشند.در سال 1972 کلیسای ارتدوکس روسیه خارج از روسیه و جمعیت امپراتوری ارتدوکس فلسطین به این قرارداد معترض شدند و آن را باطل اعلام و تأکید کردند، این املاک و ممتلکات توسط طرفی به اسرائیل فروخته شده که مالک واقعی آنها نبوده است.دادگاه مرکزی قدس در 24 ماه مه 1984 اعتراض وارده به این قرارداد را پذیرفت و از اسرائیل خواست با پرداخت 7 میلیون دلار به شکات یعنی کلیسای ارتدوکس روسیه در خارج و جمعیت امپراتوری ارتدوکس فلسطین آنها را راضی کند، به شرط آنکه طرف‌های شاکی دیگر ادعایی درباره این املاک و ممتلکات نداشته باشند.
در 28 دسامبر 2008 مالکیت مجمع «سرگیوسکویه» به روس‌ها برگردانده شد، اما ساکنین جدید مجمع راضی به تخلیه آن نشدند، لذا دلیل دادگاه عالی اسرائیل حکم به پرداخت اجاره بهای مجمع مالکان آن داد.در سال 2020 یک‌باره تحولی جدید در مالکیت این مجمع رخ داد و مالکیت آن به نام دولت روسیه تغییر کرد، اقدامی که اعتراضات بسیاری در میان یهودیان ارتدوکس اسرائیل ایجاد کرد و رسانه‌های اسرائیلی این تغییر مالکیت را ناشی از توافق بین «بنیامین نتانیاهو»، نخست وزیر اسرائیل و «ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهوری روسیه دانستند.مطبوعات روسیه تغییر مالکیت این مجمع را در نتیجه توافق بر سر آزادسازی «نعمه سسخار»، گردشگر اسرائیلی عنوان کردند که به دلیل قاچاق مواد مخدر در فرودگاه مسکو بازداشت شده بود.
اما همه اینها گمانه‌زنی‌هایی بیش نبودند، چراکه در مارس 2022 دادگاه مرکزی اسرائیل از انتقال مالکیت این مجمع در قدس که کلیسای «الکساندر نیوسکی» را نیز در برمی‌گیرد، به دولت روسیه امتناع کرد و مالکیت آن را رسما به نام اسرائیل داد.«سرگئی استیباچن»، رئیس جمعیت امپراتوری ارتدوکس فلسطین که پیشتر سمت‌هایی همچون وزیر کشور و داخلی روسیه را داشت، این حکم دادگاه را با تشدید فشارها بر مسکو به خاطر جنگش علیه اوکراین مرتبط دانست.«اولگ فومن»، عضو هیئت مدیره جمعیت امپراتوری ارتدوکس فلسطین نیز این حکم را تلاش اسرائیل برای راضی کردن آمریکا تفسیر کرد، به ویژه آنکه این مجمع در بخش شرقی قدس قرار دارد که اسرائیل تلاش دارد، آن را اشغال کند.اما دلیل این حکم هرچه بود، مهم آن بود که روس‌ها در ظالمانه‌ترین و البته احمقانه‌ترین قراردادهای تاریخ فلسطین، 22 باب ملک و 167 هزار مترمربع زمین در قدس اشغالی، حیفا، عفوله، عین کارم و کفر کنا را با چندمتر پارچه و چند جعبه پرتقال یافا معاوضه کرده و به صهیونیست‌ها فروختند.
ارسال نظرات
آخرین اخبار