به گزارش خبرگزاری بسیج، به نقل از گلوبال ریسرچ، آخرین باری که یک کشور تصمیم گرفت دلار را در مبادلات نفتی کنار بگذارد از سوی آمریکا نابود شد اما در حال حاضر ایران و برخی کشورها تصمیم گرفتند تا این ارز را از مبادلات خود حذف کنند.
در شرایط کنونی هند و ایران توافقاتی را برای استفاده از ارزهای ملی خود در مبادلات نفتی صورت داده‌اند. دو کشور توافق کرده‌اند که مبادلات تجاری خود را به یورو و روپیه و ریال انجام دهند.
توافق اولیه درباره این نحوه مبادلات در اواسط سال 2011 بین دو کشور هند و ایران انجام شد و دو کشور توافق کردند تا هزینه نفت ایران از سوی هند به 45 درصد به روپیه و 55 درصد به یورو پرداخت شود.
در مارس 2012 قرارداد مکانیزم نحوه پرداخت به روپیه از سوی دو کشور به امضا رسید و قرار شد ایران نیز از روپیه هند برای واردات فولاد، دارو، غذا و مواد شیمیایی استفاده کند.
در حقیقت خود آمریکا باعث شد تا دو کشور دلار را از مبادلات خود به طور کامل حذف کنند. در حقیقت مکانیزم پرداخت روپیه در راستای مقابله با تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه ایران اجرایی شد. ایران بخش قابل توجهی از نیاز هند به انرژی را تأمین می‌کند و در مقابل ایران نیز بخشی از نیاز خود به فولاد، دارو، غذا و مواد شیمیایی را از هند تأمین می‌کند.
شاید از نظر سیاسی هند و آمریکا طی سال‌های گذشته به یکدیگر نزدیک‌تر شده باشند اما این مسئله باعث نشده است که دهلی نو تأثیرات منفی استفاده از دلار آمریکا و همچنین سوءاستفاده انگلیس از این موضوع را فراموش کند.
آمریکا با استفاده از سلطه در بازار ارز جهانی به میزان بی‌شماری دلار چاپ کرده و از آن برای گسترش هژمونی خود استفاده می‌کند. در حقیقت وابستگی کشورهای جهان به دلار به عنوان ارز ذخیره‌ای خود این فرصت را به آمریکا داده است تا بدون هیچ مشکلی از این نقطه ضعف برای سرنگونی دولت‌ها استفاده کند.
در کنار موارد ذکر شده بانک انگلیس در دستکاری نرخ سود در کشورهای حوزه آتلانتیک دست داشته است که حجم مالی این اقدام غیرقانونی در مقایسه با میزان فساد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه بسیار بزرگ‌تر است.
اینگونه اقدامات در سوء استفاده و کاهش یا افزایش ارزش ارزها به شدت بر اقتصاد جهانی تاثیر منفی می‌گذارد. در حقیقت غرب زمانی رشد اقتصادی بالا را تجربه می‌کند که کشورهای نو ظهور و اقتصادهای در حال توسعه را درگیر بحران می‌کند.
در حقیقت غرب سیاست‌هایی را دنبال می‌کند که کشورهای فقیر را فقیر و کشورهای در حال توسعه را نیز در سطوح درآمد متوسط نگه می‌دارد و به اصطلاح آنها را درگیر تله درآمد متوسط می‌کند.
به گفته آنیس باجرکتارویک استاد موضوعات ژئوپلتیک فناوری و علوم فضایی، در حال حاضر هیدروکربن‌ها و تولیدات نفتی بیشتر از اینکه یک منبع درآمد باشند یک اسلحه برای محدود کردن توسعه بسیاری از کشورها محسوب می‌شوند.
وی تأکید می‌کند که در شرایط کنونی مصرف سوخت‌‌های فسیلی نه تنها به افزایش شدید تغییرات آب و هوایی می‌انجامد بلکه تقابلات، تنش‌ها و رقابت‌های بین‌المللی را نیز تشدید می‌کند.
ذخایر دارایی بانک مرکزی هند حدود 500 میلیارد دلار برآورد می‌شود که سهم قابل توجهی از آن را داراییهای مبتنی بر دلار تشکیل داده است و کاهش شدید ارزش این ارز به کاهش قابل توجه حجم داراییهای ذخیره شده هند می‌انجامد به همین دلیل ایده ضد دلاری در سطوح بالای این کشور طی سال‌های اخیر در حال گسترش است.
در سال 2010 بانک ذخایر هند پیشنهاد ورود روپیه به عنوان یک ارز بین‌المللی جایگزین را مطرح کرد. این بانک طی تحقیقاتی با در نظر گرفتن روپیه هند و یوان چین اعلام کرد که در صورت اجرایی شدن اقدامات ضد دلاری و گسترش استفاده از یوان چین و روپیه هند در بازار جهانی دلار سلطه خود را بر اقتصاد بین‌المللی از دست خواهد داد.
این تحقیق نشان داد که روپیه هند از استقبال کمی در مبادلات بین‌المللی برخوردار بوده است.
این بانک همچنین تأکید کرده هند باید اقداماتی را درباره گسترش استفاده از روپیه در منطقه انجام دهد. از سوی دیگر تقویت اقتصاد روبه‌رشد هند اهمیت گسترش استفاده از روپیه این کشور در بازار بین‌الملل را نیز تقویت کرده است.
با در نظر گرفتن اهمیت گسترش استفاده از روپیه دولت هند پیشنهاداتی را در راستای کنار گذاشتن استفاد از دلار در مبادلات تجاری 2 یا چند جانبه عضو کشورهای عضو بریکس ارائه کرده است.
کشورهای عضو این گروه که شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی می‌شوند به شدت در حوزه تقویت مبادلات دو جانبه بین اعضای خود فعال هستند.
این گروه همچنین یک بانک توسعه‌ای جدید را با سرمایه‌ای حدود 100 میلیارد دلار تأسیس کرده است که یکی از اهداف این بانک کاهش سلطه غرب بر اقتصاد جهانی است.
اعضای این گروه در حال حاضر در حال تکمیل توافقاتی برای استفاده از ارزهای خود در مبادلات درون‌گروهی هستند.
یکی از مزایای استفاده از ارزهای ملی در مبادلات بین‌المللی برداشتن مانع مبادله بر مبنای دو ارز است بدین معنی که در مبادله تنها از ارز کشور مبدأ یا مقصد استفاده می‌شود. از سوی دیگر این اقدام کشورها را از تأثیرات منفی نوسانات ارزهای بین‌المللی نظیر دلار در بازار جهانی مصون می‌دارد.
در کنار موارد ذکر شده چین هم به شدت در راستای گسترش استفاده از یوان خود در بازار جهانی قدم برمی‌دارد.
در یک گزارش که از سوی مؤسسه آمریکایی پترسون منتشر شد تأکید شده است که گسترش استفاده از یوان چین به شدت جایگاه دلار در بازار جهانی را تضعیف خواهد کرد.
این گزارش تأکید می‌کند که در شرایط کنونی یوان چین یکی از اصلی‌ترین ارزها در مبادلات با هند و افریقای جنوبی محسوب می‌شود و از سوی دیگر از اوایل سال 2010 استفاده از یوان چین در مبادلات ارزی در مقایسه با دلار و یورو از استقبال بیشتری برخوردار بوده است.
این گزارش می‌افزاید: یوان در حال حاضر در شرق آسیا با تحت‌الشعاع قرار دادن دلار و یورو به ارز مرجع تبدیل شده است و ارز کشورهایی مانند کره جنوبی، اندونزی، مالزی، فیلیپین، تایوان، سنگاپور و تایلند بیش از هر ارز دیگری ارزش یوان را پیگیری می‌کنند.
در شرایط کنونی در شرق آسیا دلار تنها در کشورهایی مانند؛ هنگ‌کنگ، ویتنام و مغولستان توانسته است بخشی از سلطه خود را حفظ کند.
به طور کلی یوان در حال سبقت گرفتن از دلار و یورو در مبادلات مناطقی مانند شرق آسیا است چرا که توافق‌نامه استفاده از ارزهای ملی بین ایران و هند و همچنین توافق مشابه بین ایران و روسیه در کنار افزایش استقبال از یوان چین روز به روز استفاده از دلار را در تجارت بین‌الملل کاهش داده و همین امر عواقب جدی را برای آمریکا به همراه خواهد داشت.
برای کشوری که از سلطه دلار منافع بسیار بزرگی را به دست می‌آورد افول این سلطه می‌تواند به کاهش شدید درآمد و همچنین سقوط توانایی در اعمال قدرت در سطوح بین‌الملل منجر شود.