به گزارش خبرگزاری بسیج، درحالی‌که گفته می‌شد بازار مسکن در یکی، دو‌ماه اخیر وارد دوره پیش رونق شده است و تا پایان سال پا به رونق می‌گذارد، تازه‌ترین گزارش بانک مرکزی از تحولات بازار مسکن، همه معادلات را به‌هم ریخت.
یکی از کارشناسان اقتصاد مسکن معتقد است بازار مسکن وارد دوره پیش‌رونق نشده و کسانی که این موضوع را طرح کردند از این نکته غافل بودند که افزایش معاملات این بازار، یک جنبه کاملا روانی و مرتبط با برجام داشت.اواخر فروردین 95بود که معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی، پیش‌بینی کرد بازار مسکن از نیمه دوم سال ۹۵ رونق بگیرد. حامد مظاهریان، در یادداشتی اظهار کرده بود: «آنچه هم‌اکنون اهمیت اساسی دارد آن است که حباب قیمتی مسکن هم‌اکنون کاملا خالی شده و پس‌از این کاهش قیمت، که در دهه‌های اخیر بی‌سابقه بوده است، پیش‌بینی می‌شود رونق مسکن از نیمه دوم امسال قطعا آغاز شود».
در اواخر تابستان که عملا پیش‌بینی مظاهریان از رونق مسکن تا نیمه سال95 محقق نشده بود، او بار دیگر از ورود مسکن به دوره پیش رونق خبر داد و اظهار کرد: «اعمال سیاست‌های مثبت در اقتصاد کلان، کاهش نرخ سود بانکی و افزایش سقف تسهیلات، بخش مسکن را وارد دوره پیش‌رونق کرده است.» مسئله‌ای که از سوی رئیس اتحادیه مشاوران املاک نیز با استناد به افزایش تعداد معاملات بازار مسکن تأیید شد. حسام عقبایی، اوایل مهر گفته بود: «هنوز مسکن به رونق واقعی دست نیافته اما با مجموعه اقداماتی که انجام شده است در حال ورود به دوران پیش‌رونق هستیم.»
حالا اما، براساس آمارهای منتشر شده بانک مرکزی، تعداد معاملات آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران در مهر95 نسبت ماه قبل 27.7درصد و نسبت به مهر سال گذشته ۱۰.۶درصد کاهش پیدا کرده است؛ کاهش چشمگیری که به‌نظر می‌رسد برآورد ورود مسکن به دوره پیش رونق را با چالشی جدی مواجه کند.
افزایش معاملات اثر روانی برجام بود
به‌نظر یک کارشناسان بازار مسکن، کسانی که موضوع ورود مسکن به دوره پیش رونق را طرح کردند به این نکته توجه نداشتند که افزایش نسبی معاملات بازار مسکن در ماه‌های اخیر، یک جنبه کاملا روانی داشت که به برجام مربوط می‌شد. از این‌رو بیت‌الله ستاریان معتقد است: اگر نتایج اقتصادی برجام در سطح جامعه نمود پیدا می‌کرد، می‌شد افزایش معاملات را به منزله پیش‌رونق مسکن تلقی کرد اما این اتفاق نیفتاده و عملا مسکن وارد دوره پیش‌رونق نشده است.
او به خبرنگار ما می‌گوید: در رکود فعلی مسکن، کل لایه‌های زیرین و صنایع وابسته به مسکن هم درگیر رکود شده و دچار ورشکستگی شده‌اند. ازاین‌رو اول باید تغییراتی در اقتصاد کلان ایجاد کنیم، برنامه‌های قوی اقتصادی پیش بگیریم و بعد منتظر رونق مسکن باشیم. در این زمینه، ستاریان با اشاره به اینکه تغییرات لازم در اقتصاد کلان رخ نداده و برنامه‌های قوی در پیش گرفته نشده است، تصریح می‌کند: دولت و به‌ویژه وزارت راه و شهرسازی، صورت مسئله رکود مسکن را بسیار کوچک دیدند و فکر کردند با یک سری تمهیدات جزئی مانند افزایش مقدار تسهیلات، کاهش نرخ سود و... این بازار حرکت می‌کند و بعد از آن حرکت اقتصاد هم آغاز می‌شود.
این اقتصاددان ادامه می‌دهد: موضوع را کوچک دیدند و در حد وام و تسهیلات به قضیه نگاه کردند یعنی حتی بینش این‌را هم نداشتند که اگر می‌خواهند با شوک صنعت ساختمان اقتصاد را وارد رونق کنند، این شوک باید براساس اصول و قاعده باشد. ستاریان پیرو این اظهارات، احتمال می‌دهد رکود بازار مسکن تا انتهای سال‌جاری و حتی تا پایان فصل اول سال آینده هم ادامه پیدا کند مگر اینکه تغییر و تحولاتی در برنامه‌های کلی اقتصاد رخ دهد.
ادامه رکود مسکن زیر سایه رشد اقتصادی
هرچند براساس اعلام مرکز آمار، رشد اقتصادی سه ماهه نخست سال95 به 4.4درصد رسید و حتی بانک مرکزی و وزیر اقتصاد رشد اقتصادی را معادل 5.4درصد اعلام کردند اما این موضوع بیشتر در صنایع بزرگ خود را نشان داد و هنوز افزایش تحرک اقتصادی در جامعه نمایان نشده است که قدرت خرید مردم افزایش یابد و تقاضای خرید در بخش مسکن افزایش پیدا کند. مسئله‌ای که اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور نیز در مراسم روز استاندارد بر آن صحه گذاشت و اعلام کرد که رشد اقتصادی 5.4درصدی با جیب مردم سازگار نیست.