به گزارش خبرگزاری بسیج از خاتم؛ بوی عید می‌آید، بوی سبزه و ماهی‌گلی‌هایی که در گوشه و کنار خیابان به چشم می‌خورد. بوی عید می‌آید و رسم و رسوم باستانی‌اش... خانه‌تکانی‌ها، سبزه سبزکردن‌ها، چهارشنبه‌سوری و... بوی سمنو.
نام و طعم سمنو، در هر زمانی آدم را به یاد نوروز و هفت‌سین و شادی می‌اندازد.
سمنوی شیرین بدون شکر، که چشیدنش زندگی را به کام آدم می‌اندازد و برکت سفره‌های هفت‌سین خانه‌هاست...
یکی از رسم‌هایی که از دیرباز در شهرستان خاتم جریان داشته پخت سمنو در آستانه عید نوروز است.
البته این رسم همچون بسیاری دیگر از رسوم کهن و باارزش، کم‌کم به فراموشی سپرده می‌شود، ولی هنوز هستند خانواده‌هایی که با شوق و ذوق این رسم شیرین را اجرا می‌کنند و اجازه نداده‌اند در غبار زمان به فراموشی برود.
در آستانه عید از خانه‌های مردم این دیار بوی ناب پخت سمنو به مشام می‌رسد و هرکدام از کدبانوهای هراتی با خیس نمودن گندم به مدت چند روز؛ از جوانه آن برای تهیه کماچ سمنو استفاده می‌کنند و معتقدند این کار برای زندگی‌ها آنها سبزی و برکت به همراه می‌آورد.
سمنوپزان یکی از مراسم‌های پر رنج و زحمت، نوروز است که برای انجام آن 40 تا 50 روز مانده به نوروز خانم‌ها ظرف‌هایی وسط حیاط یا پشت بام می‌گذاشتند تا از آب باران پر شود همزمان نیز مقداری گندم در پارچه‌های سفید و نازک به نام صافی می‌ریختند تا در آب خیس شود و کم کم گندم‌ها جوانه بزنند.
زنان هراتی در تمام مدت جوانه زدن گندم چشمشان به آسمان است تا باران ببارد ؛ چرا که معتقدند باران اگر روی گندم ها ببارد سمنوها خوش عطر و شیرین خواهد شد.
پس جوانه زدن گندم ها، آنها را در جایی پهن می‌کنند تا خشک شود و برای آسیاب کردن آماده شود پس از الک کردن آردها را با مقداری آرد معمولی مخلوط کنند.
برای پخت کماچ سمنو،ارد جوانه گندم،اردگندم،شیر،نبات اسیاب شده،پودرنارگیل،پودرپسته،گردواسیاب شده،گلاب،جوزهندی،زنجبیل،جوش شیرین،دارچین،هل باد،هل سبز،فوفل اسیاب شده،عسل دوشاب شیره انگور،روغن حیوانی زرد،فندق اسیاب شده و اویشن اسیاب شده نیاز است.
ابتدا شیررا جوشانده ونبات را اضافه می کنیم، شعله را خیلی کم کرده ، یک پیمانه شکر به آن اضافه می کنم وهم می زنیم تا کاملاً حل شود . گلاب را به ان اضافه کرده صبرکرده شیر سرد شود.
آرد گندم و آرد جوانه گندم را با هم مخلوط کرده، سپس پودر نارگیل اسیاب شده، یک قاشق چای خوری جوزهندی، یک دوم قاشق هل سیاه ، یک دوم قاشق چای خوری زنجبیل ،یک دوم قاشق چای خوری دارچین و یک دوم قاشق فوفل اضافه کرده و خوب ارد ومواد را با هم مخلوط کرده،سپس شیر را ازقبل اماده کرده به آرد اضافه می کنیم تا خمیربه دست آید.
یک قاشق عسل و سه قاشق شیره انگور را اضافه می کنیم، خمیر را ورز می دهیم، سپس سه قاشق روغن حیوانی اضا فه کرده ، سپس ظرف را داغ کرده یک لیوان روغن اضافه و مواد را داخل ظرف قرارمی دهیم.
تعدادی خرما را قبلا درآب سرد قرارمی دهیم پوسته وهسته را جدا کرده سپس روی مواد می چینیم ،گردوها و مغز پسته را هم اضافه کرده،بعد ظرف رو روی شعله قرار می دهیم تا با شعله بسیار کم پخته شود.