فضای مجازی خود یک حقیقت است/ جهان غرب بر محور حقیقت نمی گردد
به نقل از سرویس باشگاه اندیشه خبرگزاری محترم بسیج رئیس فرهنگستان علوم گفت: وقتی کلمه مجازی را به کار می بریم باید توجه کنیم که این مفهوم در نگاه اسلامی که به وهم و خیال اشاره دارد نیست. فضای مجازی با نگاه اسلامی خود یک حقیقت است.
رضا داوری اردکانی، رئیس فرهنگستان علوم و چهره ماندگار فلسفه، در بیست و یکمین همایش بزرگداشت ملاصدرا با موضوع فلسفه، تکنولوژی و فضای مجازی به سخنرانی پرداخت.
وی در ابتدا با بیان تفاوت میان نگاه غربی و اسلامی به مفهوم «مجازی» عنوان کرد: وقتی کلمه مجازی را به کار می بریم باید توجه کنیم که این مفهوم در نگاه اسلامی که به وهم و خیال اشاره دارد نیست. فضای مجازی با نگاه اسلامی خود یک حقیقت است. همان طور که آیت الله سید محمد خامنه ای فرمودند بنده هم معتقدم که می توان از این فضا استفاده درست فرهنگی کرد. بنده نمی دانم و حوزه تخصصی من فضای مجازی نیست اما شنیده ام که اطلاعاتی درباره فضای مجازی وجود دارد که از طریق آن می توان با جهان کارهایی کرد که اگر به گوش ما برسد وحشت خواهیم کرد.
رئیس فرهنگستان علوم در ادامه اظهار داشت: غربی ها همواره مسایل را از منظر خود تعریف می کنند و به این وسیله دیگران را خوار می کنند. به عنوان مثال پیرامون مراحل تاریخ۳مرحله را عنوان می کنند؛ دوران پیش از مدرن، مدرنیته و دوران پست مدرن. این تقسیم بندی برای تاریخ از منظر غرب است و با محور قرار دادن خود این گونه به جهان می نگرند. در واقع با این نوع تقسیم بندی دارند سراسر تاریخ بشر را تحقیر می کنند. درست آن است که به دنبال تقسیم بندی دیگری از تاریخ بشر باشیم.
داوری اردکانی در ادامه گفت: واقعیت یعنی وجود داشتن جهان و این که می توانیم جهان را بشناسیم که یک امر مهمی است. اما در سیر تاریخی غرب مواجهه با این مفهوم بسیار آشفته بوده و شاهد برخی مهمل گویی ها از جانب اندیشمندان غربی هستیم. مثلاً شاهد هستیم که برخی در اروپا ندای مرگ سوژه سر دادند. کسانی مثل فوکو، دریدا و ... . این ها به جای سوژه متن را قرار دادند و این گونه از جهان تعبیر کردند که جهان متنی است که خوانده می شود. این مسیر در نهایت به نابودی ابژه نیز انجامید. یعنی درست است که تنها مرگ سوژه را عنوان کردند اما ابژه را نیز به نابودی کشاندند. حال باید از غربی ها پرسید که دیگر چه باقی مانده است؟ این گونه نظریه پردازی ها بیشتر به مهمل گویی شبیه است.
استاد فلسفه دانشگاه تهران افزود: کسی مثل بودریار در غرب به فضای مجازی بسیار افراطی می نگرد و از کسانی است که به شدت در فضای مجازی غرق و محو شده است. نکته اساسی این است که باید دید که از نظر غرب جهان بر چه سازی می چرخد. جهان موجود غرب بر محور حقیقت نمی گردد بلکه بر ساز دیگری می گردد. در حقیقت در جهان امروز غرب با یک کابوس مواجهیم. از طرفی دروغ در دنیای امروز پر شده و افراد از دروغ گویی شرم نمی کنند. افرادی جهان را به آشوب می کشند و تصور نمی کنند که کارشان غلط است.
داوری اردکانی در انتهای سخنان خود گفت: امروز فضای مجازی تمامی فعالیت ها و مناسبات ما را در بر گرفته است. از مسایل روزمره تا مناسبات جهانی و همچنین اندیشه. جهان امروز تبدیل به جهانی وحشتناک شده است و باید نسبت به این موضوع تأمل کنیم تا ان شا الله از این آشفتگی ها نجات پیدا کنیم.