به گزارش خبرگزاری بسیج استان مرکزی ، سید محمد حسینی مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی با اعلام این خبر گفت:مونجوق سالماق مراسمی است عمدتا زنانه که در واقع نوعی فال‌گیری با شعر محسوب می‌شود. این مراسم با تفاوت‌های جزئی در تمامی روستاها و شهرهای شهرستان کمیجان برگزار می‌شود.
وی ادامه داد: روش اجرای این مراسم بدین شکل است که در شب عید قربان، زنان در خانه یک داوطلب که با غذای گرم تهیه شده و با گوشت قربانی از آنها پذیرایی می کند، جمع می شوند. هر فرد یک منجوق یا جسمی در اندازه‌های منجوق ( یا دکمه) انتخاب می‌کند و این منجوق‌ها به داخل ظرفی سفالی که محتوی آب است انداخته می‌شوند و روی آن را با پارچه‌ای می پوشانند و تا روز آینده همه به خانه های خود رفته و برای نیات خود دعا می کنند.
حسینی افزود: در روز بعد، فردی با تجربه که تعداد زیادی دوبیتی فولکلوریک ترکی موسوم به بایاتی می‌داند شروع به خواندن یک دو بیتی می‌کند و دختری خردسال دست در داخل ظرف سفالی نموده و یک منجوق را خارج می‌کند. بدلیل مشخص بودن شکل هر مونجوق تنها برای صاحب آن، بدون اینکه دیگران بدانند منظور کیست هر بایاتی که خوانده می شود به مصابه فال شخص در نظر گرفته می شود و فرد با توجه به نیتی که در دل داشته، تفسیر شعر خوانده شده را با آرزوی خود مطابقت می‌دهد.
وی در خصوص اهمیت این رسم خاطر نشان کرد: این مراسم آیینی علاوه بر این که شیوه‌ای مهم برای پاسداشت یکی از مظاهر دین اسلام یعنی عید قربان است، زمینه صله رحم و دوستی‌های بیشتر بین اقوام را فراهم می‌کند. علاوه بر این مراسم منجوق سالماق فرصتی مناسب برای زنده نگه‌داشتن ادبیات شفاهی مردم منطقه در قالب شعر است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی در پایان گفت: خوشبختانه با توجه به اقبال عمومی مردم منطقه به مناسبت‌های دینی، مراسم منجوق سالماق تاکنون به خوبی حفظ شده است. با این وجود و با توجه به کم‌توجهی خانواده‌ها به مسئله حفظ زبان مادری، ممکن است در چند نسل آینده دیگر فردی برای خواندن اشعار ترکی که از عناصر اصلی برگزاری این مراسم است، موجود نباشد. به همین دلیل باید از میراث های ناملموس چون مونجوق سالماق بوسیله ثبت، مستند سازی و حمایت بومیان منطقه برای زنده نگاه داشتن آیین هایی این چنینی حفاظت کرد.