خانه مداحان کجاست و چه وظایفی دارد؟
عمارت تاریخی فخرالدوله ۵ سالی می‌شود که محل رفت‌و‌آمد مداحان و ذاکران اهل بیت (ع) است. اسمش را گذاشته‌اند «خانه مداحان ایران» و قرار است تصمیمات کلان مربوط به حوزه مداحی و ذکر اهل بیت (ع) در این خانه گرفته شود. وظیفه کلی خانه مداحان تعامل با مداحان در سنین مختلف است.
یکی از مهم‌ترین برنامه‌های خانه مداحان برای مخاطبانش برگزاری کلاس‌های آموزش مداحی است. حاج علی آهی یکی از بنیان‌گذاران این خانه است که امکانات آن را برای سامان‌دهی امور مربوط به مداحان کشور فراهم کرد.
مداحان باید بر اساس چه چارچوب‌ها و خط قرمز‌هایی رفتار کنند و چه قوانینی را باید رعایت کنند؟
مداحی شغلی نیست که نظارتی بر روی آن صورت بگیرد و دستور دهند که طبق قوانین ما مداحی کن! نظر مقام معظم رهبری هم این‌گونه نیست که مداحی در کشور دولتی شود و یا زیرمجموعه تشکیلاتی باشد. چون مداحان باید مجموعه مستقلی باشند و به جایی وابسته نباشند. آنها فقط باید تحت تاثیر امام حسین (ع) باشند و از کس دیگری تاثیر نپذیرند.
یعنی نباید روی آنان هیچ نظارتی باشد؟
تشکیلات مداحی این‌گونه نیست که نظارتی روی آن صورت بگیرد و دادگاهی برای آن تعیین شود. خود مداحان هم این را برنمی‌تابند که تحت نظارت قرار بگیرند. مگر دزدی کرده‌اند یا خلافی مرتکب شده‌اند؟
اگر عباراتی نیز در مداحی بکار می‌برند و دیدگاه خاصی دارند، خودشان مسئول‌اند و صاحب کار کسی دیگر است. اگر خطوطی بخواهد تعیین شود، حرف‌های آقا است که باید سرلوحه کار خود قرار دهند. که متاسفانه بسیاری گوش نمیدهند.
مداحی مناسب و شایسته چه خصوصیاتی دارد؟
مقام معظم رهبری حدود ۳۰ سال است که هر سال همزمان با روز ولادت حضرت زهرا (س) یک جلسه با آقایان مداح می‌گذارند و پاره‌ای از نکات را بیان می‌کنند. آقا آخرین و تمامی نکات و حرف‌ها را که نیاز است، بیان می‌کنند.
خود مداحان هم این را برنمی‌تابند که تحت نظارت قرار بگیرند
با وجود سخنان ایشان، دیگر جای سخن برای دیگران نمی‌ماند که مثلا کانون مداحان یا جاهای دیگر، استاندارد‌های خود را تعیین کنند.
مداحان به‌نحوی، زیر مجموعه این انقلاب و نظام هستند و شایسته است به سخنان آقا التزام داشته باشند. البته افراد قانون‌شکن در هر صنفی وجود دارد.
یکی از مسائلی که در سالیان اخیر شاهد آن هستیم، همگام شدن مداحی با موسیقی‌های روز است. که به وضوح در بسیاری از مداحی‌ها، آثار آن مشهود است. این مسئله چقدر صحیح است؟
به هرحال قشر مداحان، قشری مذهبی و دینی است و مراجع و علمای ما، خط قرمزها را بیان کرده‌اند. گاهی برخی جوان‌ها پیدا می‌شوند برای جذب جوانان، از موسیقی در مداحی استفاده می‌کنند. من زمانی که در خانه مداحان بودم، تذکر می‌دادم که کم‌تر از موسیقی استفاده شود، ولی گوش نمی‌دادند. مداحان خودشان مسئول کار خودشان هستند. جوانان امروزه، این‌گونه نیستند که بخواهیم آنها را پایبند به قوانین خودمان کنیم. آنها کار خودشان را می‌کنند و زیر بار قوانین ما نمی‌روند.
گاهی برخی مداحان اشعاری را می‌خوانند که واقعا مناسب مجلس اهل بیت نیست. این همه شعر پرمضمون و زیبا وجود دارد. کج سلیقگی است اگر برخی محتواها را برای خواندن انتخاب کنیم. حرف آقا هم همین است که در مداحی این نکات را رعایت کنیم. ولی متاسفانه نسل جوان امروز، زیر بار این سخنان نمی‌روند و کار خودشان را می‌کنند.
با پیشرفت تکنولوژی شاهد هستیم که بعضا تصاویری از برهنه شدن سینه‌زنان در فضای مجازی منتشر می‌شود، و یا برخی سخنان تفرقه‌انگیز در فضای عمومی منتشر می‌شود. راه‌حل چیست؟
برهنه شدن، امری پسندیده است که حضرت آقا هم با آن مشکلی ندارند و در بسیاری از مجالس ولایی ما، مردم در عزای امام حسین (ع) برهنه می‌شوند. اما اینکه کسی بیاید و تصاویر این مراسم را منتشر کند و نامحرم آن را ببیند، قطعا آن شخص کار حرام مرتکب شده و پایش گیر است. امروزه حتی در مهمانی‌های خصوصی هم ممکن است فیلم گرفته و پخش شود. چاره‌اش این نیست که در مجالس خصوصی هم با حجاب باشیم. بلکه افراد باید به این شعور برسند که این کار را انجام ندهند.
برهنه شدن، امری پسندیده است که حضرت آقا هم با آن مشکلی ندارند و در بسیاری از مجالس ولایی ما، مردم در عزای امام حسین (ع) برهنه می‌شوند.
در خصوص برخی سخنان که در مجالس گفته می‌شود و مناسب پخش در فضای عمومی نیست، وقتی گروه‌های زیادی از مردم به این مجالس می‌آیند و امکان انتشار آن هست، این حرف ها نباید گفته شود. بله، زمانی مجلسی خودمانی و جمعی محدود هستند که سخنان به بیرون نمی‌رود، آن موقع می‌توان حرفی را زد که در آن مجلس بماند. ولی در حالت عمومی و کلی این کار درست نیست.
مداح در حین مداحی، چقدر باید به روایات مسلط باشد و یا برای مردم روایت بخواند؟
روایت خوانی کلا کار مداح نیست و از حوزه کاری وی جدا است. به‌هرحال روایت خوانی، یکسری اطلاعات نیاز دارد از جمله سند شناسی، رجال و... که از حیطه مداحی جداست. حالا ممکن است کسی در کنار مداحی‌اش، یک روایتی را برای شاهد مثال بیاورد. ولی این از هرکسی بر نمی‌آید. مداح اسمش مشخص است. کسی که زیاد مدح می‌کند. مدح و منقبت هم با شعر گره خورده است. شعر آیینی، شعر هیئت و اشعاری با مضامین والا که مناسب شأن ائمه است. حالا یک مداح یک شعری بخواند که یک غلط کوچکی داشت، شاید خیلی مهم نباشد. ولی اگر روایت غلطی را خواند و جمله نادرستی را به امام منسوب کرد، مسئولیت بیشتری به گردنش است.