توجه کاربران به شبکه های اجتماعی
آنچه مشخص است اینکه وقتی یک امکان ارتباطاتی، توسعه می یابد و برای همگان، قابل دسترس است، تمایل نسبت به آن افزایش می یابد. درست مثل شبکه‌های اجتماعی که همزمان با همه گیر شدن استفاده از اینترنت، مورد توجه خاص کاربران قرار گرفتند.
تاثیر شبکه‌های مجازی در زندگی افراد بر هیچ‌کس پوشیده نیست و همین موضوع لزوم بررسی تاثیر آن را آشکار می‌کند. از طرف دیگر تاثیر سن، جنس، تحصیلات، شغل و سایر ویژگی‌های فردی در استفاده کاربران از شبکه‌های اجتماعی، موضوع قابل توجهی است.
نتایج نظرسنجی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران، در مورد وضعیت استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی در ایران در کانال رسمی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نشان می دهد که بیشترین سهم استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی در کشور با سهم 28.2 درصدی متعلق به زنان خانه‌دار است.
شبکه های اجتماعی و اختلال در تعاملات خانوادگی
واضح است که در جامعه فعلی، استفاده از شبکه ای اجتماعی و اینترنت، برای اغلب افراد، به امری اجتناب ناپذیر تبدیل شده، بنابراین نکته مهم این است که نحوه استفاده از این امکانات به چه صورتی باید باشد.
برای عده ای از افراد، این امکانات به گونه ای هستند که انگار سلطان بلامنازع آنها شده اند و همه جوره بر آنها تسلط دارند.
به طوریکه عده ای حالت اعتیادگونه نسبت به استفاده از شبکه های اجتماعی پیدا کرده اند. مثل تعدادی از زنان خانه دار که در طول روز و گاهی حتی تا نیمه های شب در این فضاهای مجازی مشغول جستجو و مشاهده مطالب و عکس ها و فیلم ها هستند.
طبیعی است که حضور این چنینی در شبکه های اجتماعی، بر روابط و تعاملات دیگر، اثرگذار باشد و اختلالاتی را در روابط بین همسر و فرزندان، ایجاد کند.
زمان هایی که یک خانم خانه دار می تواند صرف بازی با کودکش کند، در شبکه های اجتماعی سپری می شود و همین امر اثرات مخربی بر کودک برجای خواهد گذاشت.
با توجه به جایگاه مادران به عنوان الگویی برای فرزندان، لازم است که یک مادر به گونه ای رفتار کند که به فرزندانش هم بیاموزد که باید با توجه به سواد رسانه ای، از ابزارهای ارتباطاتی بهره برد.
تغییر سبک زندگی زنان خانه دار
به واسطه پیشرفت تکنولوژی و ابزارهای ارتباطی، سهولت و سرعت در کارها بیشتر شده و از طرف دیگر، زندگی آپارتمان نشینی باعث شده که زنان خانه دار، نسبت به گذشته، کمتر گرد هم جمع شوند و به گپ و گفتگو بپردازند.
مسلما تعامل با هم نوع، از نیازهای انسان است و همین امر موجب شده تا در شرایط فعلی، برخی از خانواده ها در دورهمی های خود، قانونی داشته باشند مبنی بر عدم استفاده از تلفن همراه، تا بتوانند بیشتر به تعامل رو در رو بپردازند.
فضای مجازی هرگز نمی تواند بار احساسی افراد را به یکدیگر منتقل کند و جایگزین روابط چهره به چهره باشد.
استفاده هدفمند از فضای مجازی
با توجه به نکات مذکور باید اینطور گفت که چه بخواهیم و چه نخواهیم، شبکه های اجتماعی در جامعه و در میان افراد، نفوذ پیدا کرده اند و آنچه مهم است اینکه استفاده درست و هدفمندی برای این امر، وجود داشته باشد. مثلا برای زنان خانه دار، استفاده از این شبکه ها، می تواند فرصتی مناسب باشد در جهت انتقال مفاهیم و آموزه های فرهنگی و علمی. مثل دسترسی به فایل های صوتی آموزشی و یا کتاب هایی که علاقه به مطالعه آنها داشته باشند.
شبکه های اجتماعی جهانی
به نظر می رسد که شبکه های اجتماعی مطابق قوانین و مقررات و فرهنگ جامعه ما نیستند. شبکه ای مثل تلگرام، یک شبکه اجتماعی جهانی است و این طبیعی است که در برخی از موارد با فرهنگ جامعه ما، سنخیت نداشته باشد. مثل مطالب، تصاویر و فیلم هایی که در این شبکه ها منتشر می شوند و آسیب های جبران ناپذیری برای افراد و به خصوص زنان خانه دار به دنبال خواهند داشت.
برای حل این مشکل می توان به قانونمند کردن این شبکه ها پرداخت. یعنی برنامه ریزی طراحی شود که به طور مثال زنان خانه دار در طی روز یک مدت زمانی مشخص و محدود را در این شبکه ها سپری کنند.
از طرف دیگر می توان فعالیت زنان خانه دار در این شبکه ها را به شکلی هدفمند، هدایت کرد تا از اثرات سودمند آن هم بهره برد.
کلام آخر