مروری بر یک عمر زندگی مجاهدانه یک حقوقدان
در طول سالهای بعد از پیروزی انقلاب اسلامی شخصیت های مختلفی در عرصه امور حقوقی و قضایی درخشیده اند اما حضور موثر شهید قدوسی به عنوان دادستان کل انقلاب اسلامی در سالهای پر التهاب ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۰ نمونه بسیار برجسته ای از یک حقوقدان متعهد و بسیجی را به نمایش می گذارد. ۱۴ شهریور سالروز شهادت این حقوقدان برجسته به دست منافقین کوردل، به مرور بخش هایی از زندگینامه این شهید بزرگوار می پردازیم.
شهید آیتالله قدوسی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی از مبارزین فعال به شمار میرفت. ایشان بعد از پیروزی انقلاب هم در صحنه اجرایی و مبارزاتی حضوری فعال داشت. چند ماه پس از وقوع انقلاب، دادگاههای کشور با بینظمی و مشکلات زیادی درگیر بودند. پس از مدتی برای ختم غائله بینظمی دادگاهها، طی حکمی از سوی امام خمینی(ره) شهید قدوسی به سمت دادستانی کل کشور منصوب شد.
شهید قدوسی در ۱۲ مرداد ۱۳۰۶ در خانواده ای مذهبی در شهر نهاوند به دنیا آمد. پدر او یکی از روحانیون برجسته ، صاحب علم و اجتهاد و تقوا بود .در آن برهه زمانی ، درس خواندن در مدارس جدید که با تحول آموزش از شکل سنتی به سبک اروپایی همراه شده بود ، برای فرزند یک روحانی معروف کار ساده ای نبود زیرا خانواده های مذهبی ترجیح می دادند که فرزندانشان در همان مکتبخانه های قدیمی تعلیم ببینند تا از انحراف فکری و اخلاقی مصون بمانند . ولی شهید قدوسی با شکستن این سنت و روش ، وارد این مدارس شده و با پشتکار و زحمت بسیار توانست دروس ابتدایی را با موفقیت پشت سر گذارده و تا سال سوم دبیرستان پیشروی نماید .
او در این زمان دچار یک انقلاب فکری شده و تصمیم می گیرد که برای یادگیری دروس اسلامی به قم عزیمت نماید . لذا در سال ۱۳۲۱ وارد حوزه علمیه شده و مشغول فراگیری دروس اسلامی می شود . ابتدای ورودش به حوزه با سختی و غربت همراه بود . اما هیچ کدام باعث نشد که او از تحصیل علوم دینی و رشد علمی باز بماند .
در همان زمان جریان ضدیت حزب توده و جبهه ملی با روحانیت پیش آمد و او از کسانی بود که به مخالفت شدید با آنها پرداخت .
یکی از فصول درخشان زندگی شهید قدوسی تاسیس مدرسه حقانی بود که با همیاری جمعی از اساتید ، همچون آیت الله جنتی ، آیت الله مصباح و شهید آیت الله دکتر بهشتی انجام گرفت . تاسیس این مدرسه نه تنها یک حرکت صرفا فرهنگی ، علمی و تربیتی نبود بلکه همان طور که بعدها معلوم شد یک حرکت سیاسی دقیق و حساب شده ای بود که بعد از قیام ۱۵ خرداد و تبعید امام به وقوع پیوست .
شهید قدوسی بدون غرور و با تواضع به دنبال اساتید می رفت و گاهی برای راضی کردن یک استاد ، ده بار به وی رجوع میکرد . حرکت مدرسه حقانی باعث شد شماری از طلاب و فضلای عالم ، متقی و آگاه به زمان تربیت شده و سرمایه ای عظیم برای انقلاب اسلامی گردند .
ایشان بعد از پیروزی انقلاب اسلامی یکی از اعضای فعال کمیته استقبال بودند و به فرمان امام ( ره ) ماموریت پیدا کردند تا در دادگاه های انقلاب که در تهران تشکیل می گردید حضور بهم رسانده و متصدی مقام قضاوت گردند . پس از گذشت چند ماه از انقلاب دادگاه های انقلاب بی نظم و با مشکلات زیادی درگیر بود که این امر مسئولین را واداشت تا برای این وضعیت راه حلی بیابند . اولین قدم برای این مسئله قرار دادن مدیر دلسوز و مقتدر در راس دادگاه ها بود که طی حکمی از سوی امام ( ره ) شهید قدوسی به سمت دادستانی کل کشور منصوب شدند .
از اصلیترین فعالیتهای شهید پس از انتصاب به سمت دادستانی کل کشور، مبارزه با گروهکهای مسلح منافقین و ضدانقلاب بود. او به همراه افرادی چون شهید آیتالله دکتر بهشتی و شهید لاجوردی توانست اقدامات موثری در سرکوبی جریانات ایجاد شده از سوی منافقین و ضدانقلاب انجام دهد. از جمله اقدامات شهید قدوسی در سرکوب منافقین و ضدانقلاب انتشار اطلاعیهای در ۱۹فروردین۱۳۶۰ بود. این اطلاعیه شامل ۱۰ماده بود که با امضای شخص آیتالله قدوسی منتشر گردید. بر اساس مفاد این اطلاعیه، انتشار روزنامه بدون مجوز وزارت ارشاد، انجام متینگهای غیر قانونی و بدون مجوز وزارت کشور، مسلح بودن احزاب و گروههای مسلح غیر رسمی و... ممنوع اعلام شد. از مفاد دیگر این اطلاعیه تسلیم اسلحههای بدون مجوز در دست گروهکهای ضد انقلاب و منافقین به دولت بود. بعد از این اطلاعیه، مقاومت سازمان منافقین در تحویل سلاح باعث شد به مرور نقاب از چهره آنان فرو افتد. سرانجام در ۱۴خرداد۱۳۶۰ پس از آخرین اخطار شهید قدوسی به منافقین مبنی بر تحویل سلاح به دولت و ممانعت آنها، اقدام نظامی برای خلع سلاح منافقین صورت گرفت. طی این اقدام گروهک منافقین تصمیم به جنگ مسلحانه گرفتند. پس از این جریان اقدامات شهید قدوسی برای شناسایی و دستگیری عوامل نفوذی منافقین در ارگانهای دولتی باری دیگر خشم منافقین را برانگیخت.
سرانجام پس از رسیدگی شهید به پرونده جنازهسازی برای مسعود کشمیری در جریان انفجار دفتر نخستوزیری توسط منافقین و برخورد با محمد فخارزادهکرمانی، از اعضای نفوذی این گروهک، دستور انفجار دفتر دادستانی و به شهادت رساندن آیتالله قدوسی از سوی منافقین صادر شد. در این عملیات محمد فخارزاده با کار گذاشتن بمبی در سقف کاذب کتابخانهای که در زیر اتاق دادستانی واقع شده بود، در ۱۴شهریور۱۳۶۰ آیتالله قدوسی را به شهادت رساند. پیکر شهید آیتالله قدوسی پس از تشییع در صحن مطهر حرم حضرت معصومه(سلاماللهعلیها) در قم به خاک سپرده شد.