حالا ترامپ در سالگرد آن حادثه زود دست به کار شد تا با انتشار یک پیام دیگر جبران مافات کند و در این پیام به صراحت موضع خود را در خصوص محکوم کردن «تمام انواع نژادپرستی و اعمال خشونت‌آمیز» اعلام کند. به نظر می‌رسد که او در اعلام این موضع تنها نبوده چرا که دخترش، ایوانکا ترامپ، هم با او همراهی کرده و در پیام توئیتری خود نوشت: «در امریکا جایی برای اقتدار سفیدپوستان، نژادپرستی و نئونازیسم نیست.» این پیام از سوی ایوانکا نشان می‌دهد که دست به کار شدن ترامپ برای جبران تعلل سال قبل بیشتر از اینکه تمایل شخصی یا مقتضیات سیاسی باشد به دلیل خانوادگی است تا اینکه اختلافات خانوادگی مثل قضیه مهاجران غیرقانونی به وجهه ترامپ ضربه نزند. ترامپ در آن قضیه فرمانی برای دستگیری و پیگرد قضایی مهاجران غیرقانونی و اسکان فرزندان آن‌ها در مراکز موقت صادر کرد که این فرمان به خصوص از جهت جدا کردن والدین از فرزندان‌شان به شدت مورد انتقاد قرار گرفت و حتی ملانیا ترامپ، همسر ترامپ، هم در صف منتقدین ایستاد. او با انتشار بیانیه‌ای بیزاری خود را در مورد جدا کردن کودکان از خانواده‌های‌شان اعلام کرد و شدت گرفتن انتقاد‌ها تا این حد باعث شد ترامپ به آرامی عقب‌نشینی کند و به جای قبول مسئولیت، تقصیر‌ها را به گردن رقبای دموکرات بیندازند که حاضر به همکاری در خصوص قوانین مهاجرتی نیستند.
شاید ترامپ به دلایل و انگیزه‌های بیشتر خانوادگی نژادپرستی را در یک سالگی حادثه شارلوتزویل محکوم کرده، اما واقعیت این است که او نمی‌تواند و حتی نمی‌خواهد نژادپرستان امریکا را از خود رویگردان کند. تعلل سال قبل او از محکوم کردن نژادپرستی دست کم در آمار‌ها نتیجه مثبتی را برای او درپی داشت چرا که پایگاه نظرسنجی سیاست واقعی شفاف (Real Clear Politics) در آن موقع افزایش محبوبیت ترامپ از 38 به 42 درصد را گزارش کرد و برخی نظرسنجی‌های دیگر هم افزایش 5 درصدی محبوبیت او را تأیید کردند. آن نظرسنجی‌ها نشان دادند که تعلل ترامپ در محکوم کردن نژادپرستی هرچند که انتقاد نخبگان سیاسی و رسانه‌ها را در پی داشته، اما مورد تأیید همان بدنه اجتماعی است که در انتخابات به او رأی داده‌اند. این ارتباط بین ترامپ با نژادپرستان امریکایی باعث شده او گاه و بی‌گاه با نمایان کردن تمایلات نژادپرستانه‌اش توجه این طیف از حامیان خود را جلب کند که در این مورد می‌توان به برخورد تند او با ورزشکاران معترض به نژادپرستی در جریان مسابقات فوتبال امریکایی (NFL) یا سخنان نژادپرستانه‌اش در مورد کشور‌های آفریقایی و السالوادور و هائیتی اشاره کرد که از این کشور‌ها را با تعابیری به شدت توهین‌آمیز یاد کرد. به این جهت است که یک باور عمومی در امریکا نسبت به خلق و خوی نژادپرستانه او به وجود آمده و انتشار پیام توئیتری اخیر او هم نمی‌تواند تأثیری روی این باور بگذارد. نظرسنجی‌ها انجام شده در یک سال گذشته و حتی نظرسنجی اخیر توسط نشریه پولیتیکو و مرکز تحقیقاتی مورنینگ کانسالت نه تنها تأییدی بر این باور عمومی است بلکه حکایت از نگاه مثبت جمهوریخواهان به ترامپ دارد چرا که قریب به 83 درصد آن‌ها سیاست‌های نژادی ترامپ را تأیید کرده‌اند. بنابراین، ترامپ برای حفظ این طیف از جامعه امریکا و داشتن رأی آن‌ها در دو سال دیگر سیاست نژادپرستانه خود را حفظ می‌کند و می‌توان گفت که او با ادامه این سیاست باعث رونق گرفتن نژادپرستی در امریکا خواهد شد، هرچند که برخی مواقع و به دلیل فشار‌های دور و نزدیک مجبور به انتشار پیامی باشد که در سالگرد حادثه شارلوتزویل منتشر کرد.
یادداشت جوان/ سید رحیم نعمتی